opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

387 EPISTOLA 3352 388
idem exegisse. Quumque illi fere de libro omnia
enarrassem, tandem dixit: minime sibi fore molestum
reverentiam tuam ex ore meo reddere certiorem:
attamen voluit ut idem ego facerem, ut qui ipse
librum régi in manus tradidissem, maiestatem eius
paucis affatus, responsumque accepissem.
De quibus omnibus R. T. certiorem sic facio.
Anno superiore 13. die Iunii, ubi clarissima ac generosa
Domina mater orientalis Phrisiae comitum
de captivitate filiorum in Suetia cognovisset, missis
ad Suetiae regem legatis plenius captivitatis causam
cognoscere cupiens, ac pro liberatione filiorum regem
Gustavum multis modis sollicitât. Interea censet
ilia ut si filii carissimi bumano solatio omni destitua
inter gentem incognitam cuiusque* linguae
prorsus imperiti, verbi tarnen ministerio illis prospectum
esset utpote solatio divino restituti patientais
crucem indignam ferrent, me ministrorum verbi
indignissimum una cum Guilelmo Gnapheo, 8 ) viro
tarn docto quam pio, nomine fortassis R. T. bene
noto eo mittit. Recta igitur quam potuimus céleri
cursu in Suetiam tendimus. Quo quum pervenissemus
6. Iulii Holmiam, regni Suetiae metropolim,
ingredimur. Invenimus hie regem cum liberis suis
omnibus praesentem, nee non orientalis Phrisiae
comitem Edzardum, 4 ) qui liberiore captivitate habebatur
quam frater suus natu minimus Ioannes.
Proximis tunc ante diebus Gustavus rex omnes
regni sui ordines convocaverat inaugurandi filii
sui Erici s ) causa, qui hoc tempore designates est
rex Suetiae, atque hie Ericus tarn magno apparatu
in Angliam profecturus erat" contrahendi causa cum
eius regni regina, quod faxint superi ut succédât
féliciter et bene. 6 offerremque ipsi Gustavo regi seniori. Huius sequutus
ego consilium regem iuniorem Ericum patrocinio
cuiusdum Germani nobilis viri Simonis Waiden
accedendi copia mihi facta est 14. Iulii die,
quum praeter huno Walderum nemo tunc ei adesset.
Paucis eum fortassis in hanc verborum formam latine
sum alloquutus: Serenissime potentissimeque
Domine Rex, etsi me vix satis dignum iudicem qui
in conspectum tuum in hoc triclinio regio prodeam,
homoperegrinus captivorumque comitum famulus:
) Interea ego occasionem quaerebam
commode offerendi libri tui: et hic praedicti
Gnaphei usus sum propter senectutem autoritatemque
consilio. Qui suasit ut alterum exemplar speciosius
compactum novo regi, cuius praemissa epistola
mentionem ut plurimum facit, eo quod parente esset
doctior, darem, alterum vero ut curarem compingi
ea qua id arte diligentiaque hie fieri posset (nondum
enim compactum mecum tuli istud, quum propter
temporis penuriam Emdae compingi non potuit)
3) Eagensis fuit, gymnasii Elbingensis deinde Regiomontani
rector, ubi propter liberiorem suatn theologiam instigante
Staphylo excovtmunicatus est. Postea a Laseo commendatus
Emdenam venu et Nordenam ubi a. 1568 obiit consults mutiere
functus. (Stuffken, het leven v. G. G. Amst. 1858.)
4) Anna comitissa Frisiae orientalis duos habuit filios,
Edzardum qui Gustavi Wasae filiam Catharinam duxit et
matri successif, tunc vero in Suetia captious erat, et Ioannem
gui cum altera regis filia Sophia in stupro deprehensus tv-
5) Ericus undecim annis natus Idibus Ian. 1544 rest
ereatus et patris successor designatus est.
6) Haec vana fuisse consilia non est quod moneamus.
7 )
facile namque iudicare potui id mihi indecorum
esse, nisi me animi tui candor vere regius, amor
deinde benevolentiaque erga doctos, praesertim verbi
divini ministros recréassent animumque addidissent,
turn quoque propter quam compareo causam honestissimam
et munus vix auro aestimandum. Proinde
spero Celsitudinem tùam aequissimo laturam animo
si quid praeter consuetum in aulis regum morem
omisero seu fecero. Ac oro subnixe ut munus eruditissimi
et inter huius temporis mortales omnes
doctissimi viri Ioannis Calvini quod offero placide
accipere tua Celsitudo velit et autori datorique in
omni vita favere eumque Celsitudini tuae commondatum
semper habere digneris. Hie osculato libro
regi Erico in manus tradidi. Quo accepta respondet
ille: Pergratum est quod offers, domine pastor,
etiamsi Calvinwm non noverim. 8 ) Multa tarnen de
illo mihi retulit fratris mei Çaroli paedagogus Ioannes
Herbovillanus, ac gaudeo me nunc demum nactum
occasionem virum plenius cognoscendi, et hunc
laborem eius suo tempore recompensabo fideliter.
Verum tibi gratias ago. Quumque teneretur desiderio
legendi libri cum illo de quo dixi Waldero ad
mensam consedit, epistolam operi praefixam cum
delectu * legit. Interea ego triclinium exiens regem
et Walderum solos reliqui. Haud diu post parato
iam altero exemplari aditum ad seniorem regem
Gustavum mihi impetravit generosissimus dominus
meus Phrisiae comes Esardus, quern rex etsi fratris
nomine captivum teneret ut plurimum tarnen quasi
filii loco amabat. Hunc obambulantem ad portam
regiae domus suae cum praedicto magistratu meo
vocatus aggredior. Honoris exhibitione facta in
haec fere verba loquor lingua germanica: Illustrissime
potentissimeque Rex, princeps ac domine clementissime,
ex quo ego ea qua teneor generosis
Phrisiae comitibus obedientia observantiaque me
hue in ampli8simi regni tui partes conferre recepissem,
forte Embdam e Sabaudia allatus erat liber
magni nominis viri Ioannis Calvini, regiae tuae
7) reliqua til addere velis ipso tacente, vel poiius fUum
sermonis prae nimia modestia amittente.
8) Praeceptor principis, Dion. Beureus, Calvinistno eius
favorem conciliaverat. Idem etiam eoniugii angliei promotor
prae caeteris fuerat.