02.06.2013 Views

opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

379 EPI8T0LAE 3347—3349 380<br />

pistae, ubi aedificium viderint inter ipBa principia<br />

labascere, ferocius insultent. Stabunt tarnen et<br />

constanter in cursu sanctae militiae pergent quicunque<br />

vivas in Christo radices egerint.<br />

Qnomodo apud vos contaminata sit doctrina<br />

de uno Deo et tribus in una eius essentia personis<br />

nescimuB, nisi quod nobis displicuit Georgium Brandatam,<br />

3 ) hominem perversis deliriis 4 ) imbutum, nimis<br />

comiter a quibusdam 5 ) exceptum fuisse, qui<br />

tarnen pleno ore affirmant se alienissimos esse ab<br />

eius erroribus. Quum igitur impias omnes et perversas<br />

opiniones, olim ab orthodoxis patribus damnatas,<br />

nobiscum ingenue detestentur et nostrae confessioni<br />

subscribant, non est nostrae aequitatis quidquam<br />

de ipsis gravius stàtuere nisi re melius comporta.<br />

Porro fides nostra testatior est toti mundo,<br />

quam ut in nos cadat ulla sinistra suspicio <strong>quae</strong><br />

nos alienis vitiis in vol vat.<br />

In secundo eapite controverso, ignosces si abs<br />

te dissentire nos cogit Veritas, quemadmodum ex<br />

responso nostro clarius intelliges. Quo magis rogandus<br />

nobis es, ne te immodico Stancari fervore<br />

et impetu abripi sinas. 6 ) Si puro et sincero zelo<br />

veram doctrinam strenue assereret, laude digna esset<br />

magnanimitas. Ignosceremus etiam libenter,<br />

quamvis modum excederet in certamine rite iusteque<br />

suscepto: sed quia ambitio, <strong>quae</strong> eum ad pugnam<br />

impulit, multas secum trahit malos comités,<br />

tuae prudentiae erit cavere ne turbarum autori sis<br />

in ecclesia scindenda adiutor, tuae etiam pietatis<br />

Studium, quod male exercendis factionibus impenditur,<br />

7 ) conferre ad hos tumultus pacandos. Quod<br />

tunc demum fiet si omnes acquiesçant in veritate cognita,<br />

neque alii aliis tanquam victores insultent, aut<br />

tanquam hominum suflragiis adiuti insolescant.<br />

Haec pro tua humanitate, excellentissime vir,<br />

in bonam partem accipies, quia liberius agendum<br />

censuimus quum in Uteris tuis oblique nos perstringas,<br />

ac si famae nostrae et autoritati plus iusto addicti<br />

essemus. Nos quidem interpretamur, non aliud<br />

tibi esse propositum quam causam <strong>quae</strong> videtur<br />

bona tuo patrocinio iuvare. Sed videmus quid verba<br />

contineant et quorsum tendant. Quae ubi propius<br />

expenderis, tuo iudicio aestimandum relinquimus<br />

quorsum sententiam nostram sciscitari libuerit.<br />

Yale, praestantissime et observande domine. Patrem<br />

Domini nostri Jesu Christi unici nostri mediatoris<br />

precamur ne opus féliciter in Polonia inchoatum<br />

3) sic God. 107a. Recentiores emendant.<br />

4) desideriis apogr.<br />

5) into ab ipso Sadsivilio, cut Noater nuper Comm. in<br />

Acta dicaverat. (Salig EL 643; Heberle in Tub. ZS. 1840,<br />

p. 161.)<br />

6) quern ipse Stadnicius kûmanissime apud se exceperat-<br />

7) plures coda, praebent: impeditur quod falsum.<br />

dissipari, convelli, et demum everti Satanae artibus<br />

sinat, ut te protegat, gubernet, spiritu prudentiae<br />

et fortitudinis ac donis suis indies looupletet. 4. Oalendas<br />

Martii 1561.<br />

3348.<br />

BEZA GUALTERO.<br />

Certiorem eum facit de rebus nuperrime in Gallia<br />

gestis, praemisso Genevensium iudicio de Stancari aliorumque<br />

Italorum per Pohniam haereticis conatibus,<br />

et Valdensium victoriam de copiis Sàbaudicis célébrât.<br />

(Ex autographe» Arch. Turic. Epp. ad Gualth. I. 52. Simler<br />

Vol. 99. — Baum, App. II. 28.)<br />

Quamvis et nos multis et variis negotiis distringeremur<br />

quum nobis redditae sunt Stancari literae<br />

1 ) cum magno librorum fasce, nee sperare ausimus<br />

nostrum hunc laborem magnopere profuturum,<br />

tarnen ne quem videri possimus contempsisse atque<br />

adeo ut quis sit nostrarum ecclesiarum consensus<br />

magis ac magis intelligatur, non piguittotammolestiam<br />

hanc devorare. Scripsimus igitur pauois <strong>quae</strong> Bit nostra<br />

opinio de hac controversia, i. e. prius nostrum,<br />

scriptum qnod nuper editum est 2 ) iterum confirmavimus,<br />

utinam, vel qui Stancarum fovent ineipiant agnoscere<br />

quid monstri alant, vel ipse potius ad modestiam<br />

flecti posait, quod quidem vix ab eo impetrabitur,<br />

qui omnes ita prae se despiciat ut pietatis<br />

aut timoris Dei ne mica quidem in eo appareat.<br />

Sed Dominus ista quoque proculdubio suo tempore<br />

compescet. Aspergunt fratres Polonos gravissimae<br />

haereseos nota, quasi videlicet très deos constituant<br />

et nobis certe dolet illos nonnullam huic suspicioni<br />

occasionem praebuisse, excepto atque etiam in seniorum<br />

numerum allecto Georgio Blandrata impurissimae<br />

doctrinae homine. Sed tarnen absit huic<br />

delationi fidem adhibeamus. Itaque de hac aecusatione<br />

ne scribendum quidem fratribus putavimus,<br />

ne novis controversiis occasionem praeberemus.<br />

Scripsimus autem ad Stancarum et D. Stanislaum 9 )<br />

literas quam modestissimae fieri potuit, sicut etiam<br />

in toto nostro responso conati sumus earn moderationem<br />

servare <strong>quae</strong> ad sarciendam in veritate concordiam<br />

maxime nobis visa est aecommodata. Mittimus<br />

quoque ad vos nostri responsi exemplar, sicut<br />

3348.1) N. 3288.<br />

2) Alludit ad ep. Genevensium ad Polonos N: 3211.<br />

3) Stadnicium, qüas modo legisti.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!