opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

13 1560 FEBRUAR. U
3161.
CALVINUS BLAURERO.
De relapsis in eadem peccata et de statu Galliae.
(Edidit Beza Genev. p. 304, Laus. p. 602, Hanov. p. 678, Chouet
p. 418, Amst. p. 191.)
Tempestive domi meae indicaverat Iacobus
Linerus, ventures hodie mercatores qui literas
meas tibi reddendas fideliter curarent: sed famuli
mei oblivione factum est ut tardius fuerim admonitus.
Itaque si me ad brevitatem coget temporis
angustia, dabis veniam, praestantissime vir
et ex animo venerande frater. Quomodo in bonam
spem erigi possint eorum conscientiae qui in eadem
saepius peccata relapsi sunt, perinde me rogas, *)
ac si mihi suppeteret melior ratio quam tibi, qui
doctrina, usu et peritia me superas. Verum ut intelligas
nihil mihi esse pluris quam ut tibi morem
geram, posthabito pudore aliquid tentabo. Ac primo
tibi assentior, nullum in scriptura reperiri singulare
huius rei exemplum. Neque enim legimus
ullum hominem, post datum poenitentiae signum,
eiusdem delicti reatu saepius implicitum fuisse. Verum
ut fateor non parum valere exempla ad doctrinae
confirmationem, ita si hoc adminiculo carent,
in ea una acquiescere tuto nobis non minus licet.
Quid ergo scriptura doceat, nunc videndum. Prophetae
certe ad poenitentiam passim hortantur, non
qui semel deliquerant, sed qui obstinato Dei contemptu
ruere non destiterant in omne scelerum genus,
vel postquam simulaverant poenitentiam ad
ingenium postea redierant. Saepe enim fraudis aut
make fidei accusant Israelitas, quod falso et dolose
prae se tulerint Dei timorem quo vacui erant, et fallaci
conTersionis praetextu Deum et servos eius
eluserint. Tarnen ad poenitentiam vocando spem quoque
proponunt veniae impetrandae. Hoc quum omnibus
fere prophetis commune est, tum luculentius ex
Ieremiae lectione patebit. Nee vero frustra Deus in
lege sacrificia, nunc totius populi, nunc privati
cuiuslibet nomine, quotidie repeti voluit, tarn pro
ignorantiis quam pro voluntariis delictis. Nisi enim
parata fuisset expiatio peccatoribus qui saepius
lapsi erant, non fatigasset eos inanibus figuris.
Adde, quod Deum hypoeritis et praefractis exoratum
fuisse ut ignosceret, ex Psalmo 78 colligitur. Iam
ubi cum suo evangelio illuxit Christus, non semel
atque iterum duntaxat pnopitium fore Deum promisit
si offensus esset, verum toto vitae curriculo suos
ad deprecationem confugere iussit. Si non frustra
3181. 1) N. 3153.
ex illius ore et praescripto quotidie oramus, ut remittat
nobis Deus peccata, spes reconciliationis dubia
esse non debet. Nee vero ipse idem magister,
dum fratribus septuagies septies ignoscendum esse
docet, plus indulgentiae a mortalibus exigit, quam
a Deo sperare velit, qui misericordia omnes superat.
Hac ratione Paulus, quamvis severe queratur
de Oorinthiis qui ante peceaverant, neque poenitentiam
egerant de immunditia, libidine, impudicitia:
non tarnen gratiae veniam praeeidit, sed metuere
se dicit, ne cogatur suo adventu eos lugere (2. Cor.
12, 19. 20). Atque hue pertinet Pauli locus de
perpétua legatione, qua sibi Deus ecclesiam subinde
réconciliât (2. Cor. 5,18 et seq.). Fidèles enim, non eir
teros illic alloquitür. Et Ioannes Christum nobis assignan8
advocatum qui nobis Deum propitiet (1. loan.
2, 1), beneficium hoc non restringit ad diem unum,
sed continuationem désignât. Sicuti etiam Daniel
(9, 6) in ilia solenni precatione, qua obtinuit singulars
vaticinii donum, peccata peccatis fuisse cumulata
non dissimulât, et quidem continuo pervicaciae
tenore provocatam fuisse Dei vindietam. Denique
ubi in Symbolo subiieitur post ecclesiam remissio
peccatorum, fiduciae materiam nobis dari statuendum,
ne desinamus ad mortem usque in Dei
clementiam recumbere. Interea tarnen acriter stimulandi
sunt omnes, prout quisque se peculiaribus
vitiis obnoxium esse novit, ne sibi indulgeant, sed
potius attenti sint ad exhortationem Psalmi (95, 8):
Hodie si vocem eius audieritis: atque ut meminerint
quam graviter excandescat Deus adversus eos
qui trahunt funiculum iniquitatis. Etsi nihil fere
est, quod ssripsi : sentio tarnen pro modulo penuriae
meae longius provectum esse, quam oportuit : praesertim
quia mihi cum homine prudentissimo et apprime
exercitato negotium erat.
De rebus nostris prolixius et magis dextre
scripsisset Beza, nisi aliis curis fuisset distractus.
Ipse et concionando et legendo strenuam operam
impendit. Nihilo segnius in partes suas ineumbit
Viretus, qui aliquanto vegetior est, quam solebat.
Me vero continuis fere morbis addictum puto: ita
scilicet alii alios excipiunt. Videor quidem aliquid
praestare: verum ut praelectionibus, concionibus,
aliisque partibus mei muneris sufficiam, cogor decumbere
bonam temporis partem. Nisi me paululum
recreet veris temperies, vale dicam posthac
lucubrationibus. Molesta est crurum débilitas, sed
magis infesta est imbecillitas ventriculi. Nuper
etiam largum sanguinis ex pulmonibus profluvium
me propé suffocavit. Ergo non minus me ad migrandum
incitât valetudo, quam te senectus. Inter
alias causas mihi ideo erit dies ille iucundior, quod
in haereditatem nostram recepti mutua nostra amioitia
fruemur. Quo magis vota nostra coniungere
par est, ut nos coelestis pater simul colligat.