opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

351 EPISTOLAE 3332—3335 352
De Polonicis negotii» quia pudebat tarn gravi
sarcina onerare cartarum, 18 )mutavi consilium. Oommodiue
mittam et satis in tempore, quia non erat
none properandi causa.
3333.
ORATIONES LEGATORUM PONTIFIOIS
in eomeniu Numbwgensi habitae ad Principes. 1 )
(Ex ed. Bezae Gen. 284, Laus. 552, Hanov. 620, Chonet 390,
Amst. 178. Exstant quoque gallioe versae in Hist. ecol. I.
449. Plura vide in annott.)
Alter Legatus.
Quum summus Pontifex ad sacrosanctae regimen
ecclesiae vocatus esset, in earn statim curam
pro suecepto munere pastorali incumbere coepit,
quomodo corrupt! mores emendarentur, ut esset tandem
pax ecclesiae, et idem sentirent omnes nationes.
Quumque tarn ad mala sananda, quam ad bona
oonsequenda, nullum aliud remedium quam sacri
oecumenici conciliicelebratione superesset, habita matura
deliberatione cum ordine Cardinalium, sacrum
tandem Tridenti ad festum Pasohatis concilium celebrandum
autoritate divinitus sibi tradita decrevit.
Ut vero ad notitiam omnium Principum id perveniret
et ipsi eandem curam susciperent, suaque studia
ad consulendum Germaniae tranquillitati pontifioiae
soUicitudini coniungerent, ablegavit hos nuncios
suos, qui pro amore et studio quo inclytam
Germaniae nationem semper prosequutus est, eiusque
unitatem dilexit, pii Pontificis nomine singulos
conveniremus, rogaremus, hortaremur et obseoraremus,
ut ad concilium hoc accédèrent, quum plena
mansuetudinis ac pacis omnia ibi sint futura, omnes
ibi auditos, ae in rebus iustis benigne exauditos *
iri. Petantque ut iidem Principes piam hanc sollicitudinem
progressum habere velint, quum Pontifex
nihil aliud studeat, nisi ut concordia et pax ecclesiae
restituantur. Paratus est idem Pontifex sal->
Tum conductum Principibus in amplissima et tali
forma dare, qualis unquam data fuit aut exoogitari
potest. Petit quapropter Pontifex ac hortatur ut
singuli Principes legatos suos cum plenis mandatas
eo mittant, ut Principum studio sedatis ecclesiae
dissidiis (tot enim de religione opiniones quot capita :
et tot evangelia, quot doctores) ecclesiae suum déçus
restituatur, una fides ubique seryetur, et unus
Deus ab omnibus colatur. Caetera Principes ex
collega audituros.
Alter Legatus.
Illustrissimi Principes, quum eadem mandata
utrique nostrum summus Pontifex dederit, non arbitrer
repetenda quae a collega iam apposita sunt,
at explicandas censeo ecclesiae calamitates. Nemo
est enim qui ignoret, quo res deducta sit et quo
relabatur. Aliud ex alio malum exoritur, hostious
christiani nominis ad perniciem reipublicae aditus
datur. Huic obyiam ut eatur opus est Postulant
hoc pericula, suadet temporis opportunitas, pii 2 ) Pontificis
henignitas et Studium: ut nulla unquam pacis
conciliandae commodior ooeasio oblata aut dari posse
yideatur, pacata republica Christiana, ac Pontifice
diyinitus dato, cuius Studium singulare est erga
Principes, solliciti de animarum salute, et ut ecclesiae
pax et tranquillitas restituatur. Haec sunt
quae paucis exponenda censuimus. s )
2) In utroque loco edd. scribunt: Pii, quod profecto
falsum est. Etiam versio gattica in Rist. eccl. nomen pro­
18) Librarius scripserat primum: oursorem.
prium non habet.
3333.1) De conventu ipso cf. Qelbke, der N. Fürstentag od. 3) Typis descriptae sunt hae orationes in hisce libeüis :
wichtige Urkunden u. Acten desselben L. 1793. Calinich, der Werbung so von wegen Pabst Pii IV- an die Versammlung
N. Fürstentag, ein Beitr. e. Gesch. d. Lutherthums, aus d. der Chur- und Fürsten zu Naumburg am 5'«° (sie) Tag des
kön. Staatsarchiv z. Dresden. Goth. 1870. Cf. etiam Neu- Hornnngs 1561 geschehen. Item derselbigen Chur- und Fürsten
decker, neue Beitr. II. Kluckhohn, Briefe Friedr. d. Frommen Antwort, welche sie auf der Pfibstischen Gesandten gethane
I. 155 figd..Hönn, Hist, des Nb. Konvents 1704. Salig. III. Werbung am 7'«" (sie) Tag des Hornnngs gegeben, aus d. lat.
653. Planck, VI. 213 f. — Tria quae hic ex Bezae thesauro ins Teutsoh gebracht 1561. 4. Exstant etiam ap. Hortlederum,
describimu8 documenta minoris quidem momenti sunt-, verum Goldastum, Hoennum, Saligium, maxime vero im La vie da
nihil eorum quae hic edidit omittere constituimus. Nuncii Card. J. Fr. Commendon écrite en latin par À. M. Gratiani
pontificis erant Zach. Delfinus ep. Farensis et lo. Franc. év. d'Amelia, et trad, en fr. p. M. Fléchier P. 1671. 4.
Commendone ep. Zacynthi i. p. cum interprète suo Casp.
Schoeneiehen, suadente Imperatore cum tribus eiusdem eonsiliari'8
a. d. V. Cal. Febr. Numburgum venerunt, et a. d. III.
Non. Febr. (non ipsis Nonis, ut Beza habet) coram Principum
conventu nomine Pontificis eos ad concilium Tridentinum
oratione habita conooearunt. Quum scripti Principibus aliquid
remittere récusassent orationcs calamo a secretariis exceptae
sunt, et sic varie typis redditae. Vide infra.