30.05.2013 Views

De - Starodruki

De - Starodruki

De - Starodruki

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

TR А С Т А TUS IV. S Е С Т I O JL<br />

materia lapidea elaborati, ехсойі, fi cum aqua tantum confufi, Sc non<br />

exade commixti fint, res non transmutant, verùm obducunt cortice fa-<br />

xeo. Maris Balthici littora Gedano viciniora cxcipiunt quercus, & al-<br />

nos nigraSjindurationi lapideæ proximas, flućtibus aliunde allatas. Similes<br />

quercus depromuntur fæpiùs ex ripis ViftuLe.<br />

VI. FONTES frigidi aliqui more effervefcentis ad ignem aquas<br />

ebulliunr, ac extra labra propelluntur. Hx à Scriptoribus rerum natura-<br />

lium infanæ, fatuæ diftæ, quia frigidæ cùm fint, bullire videntur. Caufà<br />

effervefcentiæ, Schott o S. J . m Anatomia Phyfico - Hydroßatica, fpiritus<br />

inclufus partim nitrofus, partim fulphureus: vel lapfus aquarum præ-<br />

eeps intrà terram: vel altitudo originis fontis. Ad Culmam aqua co-<br />

gnomento infana, ampullatur enim plurimoflatu erumpente с fpecubus.<br />

Scaliger in Exercitatione 58. de Subtilitate. Alii fontes vibrantes a-<br />

quam ultra Turobin, ad Sklo, Strachocin in Ruffia, prope Sur a i in Vol-<br />

hinia, Waierow in Pruffia, Bie-rz.e in Litvania, cæterisq; Provinciis, vix<br />

ad elenchum reducibiles. Nec defunt fontes exilientes, fed aquam<br />

non effundentes, licet perennem teneant in fe, tanquam in puteo, &<br />

tunc in æquali libra cum fua featurigine pofiti cenfentur efiè : vel quod<br />

aquæ per meatus alios affluant, per alios abeant. Non pauci hye-<br />

me calidi, frigore enim ita clauduntur pori fuperficiei tclluris, ut fumi<br />

evaporare nequeant, manentes intùs calcfaciant aquas. Æftivo tempore,<br />

poris terræ ex calore apertis, évaporant fumi, confequenter calor internus<br />

minuitur. Frigiditas notabilis fontium in æftatc, refcrtur à multis &<br />

ad profunditatem fcaturiginis, vel admiftionem nitri, aluminis, mercu-<br />

rii. Occurmnt fæpiùs perennes fontes tam copiofi, ut ftatim fuffi-<br />

ciant ad molas vertendas. An autem apud nos dentur periodici feu<br />

temporanei fontes nunc profiliehtes, nunc fubfiftentes, cunosis relitv-<br />

quo indagątoribus. Indicia optimæ aquæ affignantur fequentia. Si<br />

cJara fluat, fi tenuis, dulcis, exigui ponderis, gelida, faporis Sc odoris<br />

nullius, fi friget citó, modico calefcit igne, leguminibus duris coquendis<br />

apta: difficultas tamen coćtionis non femper aqua: vitium eft, fed &<br />

ipforum leguminum in folo varié infećto excreicentium. Saluberrimæ<br />

exiftimantur еіГе & illæ aquæ, quæ ex fonte hauûæ, plurimas bulks<br />

è fun-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!