1 DISPENSA DI LETTERATURA LATINA A.A. 2009-2010 PROF ...

terram inter fluctus aperit, furit aestus harenis.
tris Notus abreptas in saxa latentia torquet,
[saxa vocant Itali mediis quae in fluctibus aras]
dorsum immane mari summo, tris Eurus ab alto
in brevia et syrtis urguet (miserabile visu)
inlidit que vadis atque aggere cingit harenae.
unam, quae Lycios fidum que vehebat Oronten,
ipsius ante oculos ingens a vertice pontus
in puppim ferit: excutitur pronus que magister
volvitur in caput; ast illam ter fluctus ibidem
torquet agens circum, et rapidus vorat aequore vortex.
apparent rari nantes in gurgite vasto,
arma virum tabulae que et Troia gaza per undas. 119
Talia iactanti stridens aquilone procella
velum adversa ferit fluctusque ad sidera tollit.
franguntur remi; tum prora avertit et undis
dat latus;insequitur cumulo praeruptus aquae mons.
hi summo in fluctu pendent, his unda dehiscens
terram inter fluctus aperit, furit aestus harenis.
activa est et communis deponentisve passiva, et
aliud est esse activum verbum, aliud habere
activi verbi declinationem.
dat latvs inclinatur.
cvmvlo altitudine. cvmvlo] exuberante fluctu,
cum cumulo.
praervptvs in altum levatus.
Hi pro illi vel alii, et bene dicticîs.
his pro illis vel aliis.
dehiscens valde hiscens. 'de' enim augentis est,
ut in Terentio "deamo te Syre".
aperit ostendit, ut Sallustius "caput aperire
solitus", id est nudare, ostendere. sic alibi "visa
aperire procul montes". sane aliter hic 'aperit',
aliter 'ostium aperit'.
harenis et ab harenis et cum harenis, id est vel
ab imo movebatur mare vel cum ipsis harenis, ut
in tempestate solet.
tris Latinum est. genetivus enim pluralis
quotiens in 'ium' exit, accusativum pluralem in
'is' mittit, ut 'puppium puppis'; quotiens in 'um'
exit, in 'es' mittit, ut 'patrum patres'.
saxa latentia modo propter tempestatem, non ut
quidam tradunt tranquillo mari; nam
quemadmodum latent quae nomen habent? haec
autem saxa inter Africam, Siciliam et Sardiniam
et Italiam sunt, quae saxa ob hoc Itali aras
vocant, quod ibi Afri et Romani foedus inierunt
et fines imperii sui illic esse voluerunt. unde et
Dido "litora litoribus contraria, fluctibus undas
inprecor". quae arae a Sisenna "propitiae"
vocantur. alii dicunt Graecos haec saxa bwmoÝs
bwmoÝs
appellare. quidam insulam fuisse hunc locum
tradunt, quae subito pessum ierit, cuius reliquias
saxa haec exstare, in quibus aiunt Poenorum
sacerdotes rem divinam facere solitos. has aras
alii Neptunias vocant, sicut Claudius
Quadrigarius I. annalium "apud aras, quae
vocabantur Neptuniae". Varro de ora maritima
lib. I "ut faciunt hi, qui ab Sardinia Siciliam aut
contra petunt. nam si utramque ex conspectu
amiserunt, sciunt periculose se navigare ac
verentur in pelago latentem insulam, quem
locum vocant aras".
torqvet iacit, inmittit, ut "torquet aquosam
hiemem". alibi 'torquet' deflectit, ut "torquet
medios nox umida currus". alibi regit et frenat,
ut "cuncta tuo qui bella pater sub numine
torques". alibi sustinet et fert "axem umero
torquet stellis fulgentibus aptum".
22