GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
151 EPISTOLAE 4020-4023 152 -fcur, in apertum ignem paulo post erumpet. Vobiscum optima consentiunt Bernâtes, Scaffusiaiii, Sangalenses, ut nihil sit periculi a minima controversia. Si ergo pastores earnm nrbium postularent a Sulr cero quid sibi velit, turpiter cogeretur a temeraria subscription discedere, ad quam eum mera ambitio impulit, rel saltern detegeret quod hactenus occultavit. Nisi enim valde fallor alio adspirat. Certe nisi oeourritis non sine vestra ignominia iaotabunt adversarii Helvetios iam esse divisos. lam vicit Marpachii importunitas ut Gallis fuerint clausae templi fores. 8 ) Ita ecclesiola quae 25 annis floruerat, furioso huius bestiae impetu eversa est. Sturmius et OMomanmts pastorem demulcent,, quo se ad mediam aliquam rationem inflectat. Yolebant me habere snffragatorem, sed consilium dedi quale mihi yeritas dictabat. Respondeo Uteris D. Stanislai cuius cognomen manu eius scriptum non potui legere. 4 ) Nisi mihi novus stimulus fuisset additus, tacere in animo habebam, quia mihi suspecta nunc est ea natio quod pauci sincere agunt. Quum tarnen intelligam ïiberos eius fuisse tuos contubernales, officio déesse nolui. Responsionem meam rogo ut perferendam cures. Vale, clarissime vir et mihi plurimum observande frater. Collegia omnibus salutem plurimam. Genevae 12. Sept. 1563. Ionvillaeus tuus reverenter et ex animo salutat. Ioannes Calvinus tuus. 4021. IONVILLAEÜS BULLINGERO. Pauca habet de rebus Pölonieis deque Calvmi lucubrationibus ad easdem spectantibus. (Ex autographo Arch. Turic. Pint. VI. Vol. 166, olim Epp. Tom. 24, fol. 285. — Simler. Vol. 108.) S. Nudius tertius, clarissime vir, literas tuas accepi, in quibus erant inclusae, quas ex Folonia acceptas misisti. Heri fasciculum iîlum tuli ad D. Calvinum: perlegit ipse, quas D. Stanislaus scripsit, a quo etiam nuper [literas] acceperat. ') Alia duo scripta cursim vidit, neo perlegit. Sub finem alterius scripta Gregorii Pauli minas risit. Aderat D. Beza. Denique vanis istorum imaginationibus et ineptiis se breviter'iam respondisse dixit. Tunc aliud non addidit. Hodie quum Linettus 2 ) noster Lugduno reversus esset, illi D. Stanislao respondit paucis ad ea quae petit, eumque ad suam Admonitionem et Epistolam remittit, nisi copiosiorem huius rei tractationem petere malit ex aliis eius libris. Tandem scribit, fore ut aliquid Gregorius iste extorqueat. Haec summa est literarum, ac pauois quaestionem de Invocatione solvit. Exemplar, quod perbreve est, mittetur tibi, si ita videatur. Gaeterum spero aliquid contra Stancarum aliquando scripturùm. Iam literas illas Polonicas remitto. Lubenter quidem, si quid amplius dictare vel dicere libuisset de alia controversia, excepissem ac tibi misissem : sed hominis brevitatem nosti. Si qua in re alia meam operam tibi fore usui putes, ex animo obsequar. Tuo nomine D. Calvinum, D. Besam, Budaeum et alios salutavi, qui te omnes reverenter salutant. Tuos omnes salvos esse eupio. Dominus te diu servet incolumem, spiritu BUO regat laboribusque tuis benedioat. Genevae 12. Septembris 1563. Garolus Ionvillaeus tui observantissimus. 4033. FORWEROKIUS OALVINÖ. Quid proprie sibi vêtit tu videos. Gerte latinitas non magis Ctceronem suum sapit quam ipsum boni viri nomen (Ex autographo God. Goth. 405, fol. 49.) Clarissimo viro D. Henrico Bullingero ecclesiae Tigurinae fido pastori plurimum mihi observando. Hhistrissimae pietatis primario antistiti apud Ge- Tiguri. nevos religiosissimo D. Ioanni Galvino. Benefactori suo reverenter observando. 3) Mense Iulio vergente controversia inter Luiheranos et GalUeanos recruduit. Hubertus et Hoïbracus ex capitula exelusi, Speeeero et Marbaehio declarantïbus se cum Mis S. amEtsi, vir religiosissime, non nesoiam T. R. plius nü commune habere posse (Schmidt, Zanchi 672). longe Holpraestantius donum decere, tarnen, quia Abbrachus eiectus est urbe et eeclesia clausa d. 19. Augusti, et sie Calvini opus ipso etiam superstite eeersum. (Maeder, notice Mst. sur la paroisse réf. de Sir. p. 13.) 4021.1) N. 3984. 4) N. 3984. 2) Linerus?
153 1563 8EPTEMB. 154 diarum indignissimus abiectissimusque cathechistarum nee non postremae sortis vidnus et haud temere publions pie D. D. Archicalefactor sum (tractant, quod dioitur vulgo, fabrilia fabri) ac placuit hocce levidense* quidem munusculum continens valde simplex Garbonarii symbolum sed minime leniter aut simplioiter nos de rebus omnibus maximis pertinentibus ad salutem animae nostrae commonefaciens T: R: transmittere, *) nihil addubitans quin id quidquid est in optimam sis rapturus partem. Simplex profecto Veritas nunc diaboli fraude et bumana sophistica sapientia fere omnino e medio tollitur pessundaturque. Numquid enim tot fere sunt evangelia, quot fanaticorum paradoxa ? parum consideräntur vota et gemitus Principis tarn pastorum quam Begum terrae cuncta verbo potentiae moderantis qui in agone suo intentdssime orat aeternum patrem ut Sint unum, doceant unum fateantur et unum. Eeshusiwm a Rege Maximiliano in aulam suam vocatum, D. Eberi libellum cum praefatione tua 2 ) denuo impressum esse, commendari et magnifier!, Tir bonus ex illustri scola Electoris Augusti ad me soripsit: quam possum humiliter rogo, si ita est, ut mecum communicare velis, hac siquidem beneficentia me tibi totum devincies, vir optime. IUyricus reversus ex Yenetiis 3 ) scripsit contra récentes pildsturtner undproHbrecher eu Haidlberg. *) Compater meus D. Primus Trüber à ) in Labaco citra consensum Caesaris, Episcopi ibidem residentis et Capitanei Gariolanorum sonat purum Christi dogma latine, almanice ac slavonice omnium confidentissime. Gloria sit Christo: fidei concordia nobis: Errores noscant pectora dura suos. Noribergae 12. Septembr. Anno Gratiae 63°. Tuae ac aeternae pietatis studiosus Gregorius Porwerck Aegidianus Catechista. 4022.1) Haec omnia cimmeriis tenebris obvoluta. 2) Quid hoc est? 3) Aestate a. 1563 Yenetiis fuit et in patria. (Preger, Flac. II. 230. Erl. 1861.) 4) Fortasse alludit ad libellum: Widerlegung eines kleinen deutschen calrinischen Oatechismi so in disem ' 1563 Jahr sampt etlichen andern irrigen Traotetlin ansgangen {ib. p. 258). Mium Pregerus de quo h. t. cogitare possia non recensa. 5) Cf. SiUem, Pr. Trüber der Beformotor Brains. Erl. 1861. p. 84. Labaeum est Laibach. Forwerktus eum saepius Norimbergae videre poterat. Per annos 1561—1564 plures (24) libros slavicos (tarn glagoliticis quam cyrülicis typis exscriptos) edidit Truberus, ex parte sumptu L. B. ab Ungnad et ducis Christophori qui ipsum ministrum fecit Uracensium. l 4023.1) Jeanne d'Assy de Cantelon, femme d'Antoine de Ohanmont. (Haag III. 421, éd. Bordier I. 415.) 2) N. 3399. 3475 sq. 3) Ce nom se rencontre fréquemment et appartenait à différentes personnes. (Haag VIII.) 4033. JEANNE D'ASSTE J ) A CALVIN ET BÈZE. Elle demande des pièces qui établissent la culpabilité d'un ministre accusé, mais qu'elle a lieu de croire innocent. (Original aveo signature autographe. Bibl. Gen. MS. 112, fol. 12.) A Messieurs de Speville et de Besze ministres de la parolle de Dieu. Grace et paix par nostre seigneur Jesuschrist. Messieurs. Je receus dernièrement une lettre de Monsieur de la Faverge,*) m'advertissant de vostre part de me prandre garde de monsieur le Prévost 3 ) quy nous a icy annoncé la parolle de Dieu despuis ung an ença ou d'advantage, a cause de certaine accusation que Ion luy meet en avant par délia. Dequoy je vous remereye tous très affectueusement du soing et bonne affection que vous avez a landroict de moy et de ceste petitte Esglice quil a pieu a nostre bon dieu et père non seullement assembler icy mais aussi luy maintenir et conserver durant les plus grandz troubles et contre la rage des plus furieux ennemys de sa parolle. Car je ne desire tant chose en ce monde que d'oster ung scandale de ma maison ou je congnoistrois quil y seroit m'estant enthierement vouée au Seigneur. Parquoy ayant entendu le diet advertissement, je nen ay pas faiot si peu de cas que je n'aye faict appeller le diet Prévost pour en entendre de luy meismes la vérité lequel ores qu'il fust prest de partir pour s'en aller par délia. A cause qu'il y a pluB de deux ans qu'il n'a veu sa femme ny sa famille. Si est ce qu'entendant ce faict il a différé son diet voiage jusques a ce qu'il se soit purgé de la dicte accusation me priant de la faire juger par devant le consistoire plus prochain dicy qui est Montaulban. Auquel se soubsmect enthierement pour recepvoir telle correction et punition quil en ordonnera. A ceste cause je vous prye très affectueusement, Messieurs, de me voulloir envoyer les chefz et poinetz principaulx de quoy on le charge, aveoques preuves suffisantes afin de les remectre par devers ledict consistoire a la censure et correction duquel il sest soubzmis a ce quilz y puissent asseoir jugement tel que de raison et que
- Page 37 and 38: 49 15G3 IUN. 50 dem verbum apertum
- Page 39 and 40: 53 1563 IÜN. 54 inaudita vitiorum
- Page 41 and 42: 57 1563 IUL. 58 3976, misissemus, n
- Page 43 and 44: 61 1563 IÜL. 62 indicium. Hic bonu
- Page 45 and 46: 65 1563 IUL. 66 et Beza accusati fu
- Page 47 and 48: 69 1563 IUL. 70 et isti hic, qui co
- Page 49 and 50: 73 1563 IUL. 74 barbarie expostular
- Page 51 and 52: 77 1563 IUL. 78 bus secure exsultab
- Page 53 and 54: 81 1563 ItJL. 82 de cest homme: et
- Page 55 and 56: 85 1563 IUL. 86 son bonet de la tes
- Page 57 and 58: 89 1563 IUL. 90 Bi on n'usoit de qu
- Page 59 and 60: 93 1563 IÜL. 94 de ceux qui estoye
- Page 61 and 62: 97 > . • - _ 1563 IUL. • 98 voy
- Page 63 and 64: 101 1563 IUL. 102 estes las de lire
- Page 65 and 66: 105 156 rantia sanctorum id feci. N
- Page 67 and 68: 109 1563 IÜL. 110 sequuturi consil
- Page 69 and 70: 113 1563 IUL. * 114 danger de scand
- Page 71 and 72: »1:17 1563 IÜL. 118 rum confido),
- Page 73 and 74: 121 1563 IUL. * 122 terea emergunt
- Page 75 and 76: 125 1563 AUGUST. 126 des confusions
- Page 77 and 78: 129 1563 AUGUST. 130 4003. CALVIN A
- Page 79 and 80: 13$ 1563 AUGUST. 134 4007, tium, su
- Page 81 and 82: 137 1563 AUGUST. 138 iubent. Singul
- Page 83 and 84: 141 1563 AUGUST. 142 Madame, apres
- Page 85 and 86: 145 1563 SEPTEMB. • 146 ram et mi
- Page 87: 149 1563 SEPTEMB. 150 tantum christ
- Page 91 and 92: 157 1563 SBPTBMB. 158 videtur labor
- Page 93 and 94: 161 1563 SEPTEMB. • 162 quand vou
- Page 95 and 96: 165 1563 SEPTBMB.—OCTOB. 166 4031
- Page 97 and 98: 169 1563 OOTOB. 170 venit tam futil
- Page 99 and 100: 173 1563 OCTOB. • 174 fracta est,
- Page 101 and 102: 177 1563 OCTOB.—NOVEMB. 178 nem h
- Page 103 and 104: 181 1563 NOVEMB. 182 cata ex aliquo
- Page 105 and 106: 185 1563 NOVEMB. ' 186 4043. SPINA
- Page 107 and 108: 189 1563 NOVEMB. • 190 simus D. C
- Page 109 and 110: ,193 1563 NOVEMB. 194 scientiam, me
- Page 111 and 112: 197 1503 NOVEMB. 198 vehementer gra
- Page 113 and 114: 201 1563 DECEMB. 202T Corinthios ad
- Page 115 and 116: 205 1563 DEOEMB. • 206 regantur.
- Page 117 and 118: 209 1563 DEOEMB. 210 quos insontes
- Page 119 and 120: 213 1563 DBOEMB. . 2U mento quod Aq
- Page 121 and 122: 217 1563 DBOEMB. 218 depuis: mais p
- Page 123 and 124: 221 1563 DECEMB. 222 eBcrire pour e
- Page 125 and 126: 4064. COÜRTOYS OALVINO. Novae stat
- Page 127 and 128: 229 1564 IANUAR. 230 quod est in Rh
- Page 129 and 130: 233 1564 IANÜAR. . 234 , Sur tout,
- Page 131 and 132: 287 1564 IANUAR. 238 audio revixiss
- Page 133 and 134: 241 1564 IANUAR. 242 4071, De Neufc
- Page 135 and 136: 245 1564 IANUAR. 246 aultrement vou
- Page 137 and 138: 249 1564 IANUAK—FEBRUAR. 250 gous
151 EPISTOLAE 4020-4023 152<br />
-fcur, in apertum ignem paulo post erump<strong>et</strong>. Vobiscum<br />
optima consentiunt Bernâtes, Scaffusiaiii, Sangalenses,<br />
ut nihil sit periculi a minima controversia.<br />
Si ergo pastores earnm nrbium postularent a Sulr<br />
cero quid sibi velit, turpiter coger<strong>et</strong>ur a temeraria<br />
subscription discedere, ad quam eum mera ambitio<br />
impulit, rel saltern d<strong>et</strong>eger<strong>et</strong> quod hactenus occultavit.<br />
Nisi enim valde fallor alio adspirat. Certe<br />
nisi oeourritis non sine vestra ignominia iaotabunt<br />
adversarii Helv<strong>et</strong>ios iam esse divisos. lam vicit<br />
Marpachii importunitas ut Gallis fuerint clausae<br />
templi fores. 8 ) Ita ecclesiola quae 25 annis floruerat,<br />
furioso huius bestiae imp<strong>et</strong>u eversa est. Sturmius<br />
<strong>et</strong> OMomanmts pastorem demulcent,, quo se ad<br />
mediam aliquam rationem inflectat. Yolebant me<br />
habere snffragatorem, sed consilium dedi quale<br />
mihi yeritas dictabat.<br />
Respondeo Uteris D. Stanislai cuius cognomen<br />
manu eius scriptum non potui legere. 4 ) Nisi mihi<br />
novus stimulus fuiss<strong>et</strong> additus, tacere in animo<br />
habebam, quia mihi suspecta nunc est ea natio<br />
quod pauci sincere agunt. Quum tarnen intelligam<br />
ïiberos eius fuisse tuos contubernales, officio déesse<br />
nolui. Responsionem meam rogo ut perferendam<br />
cures. Vale, clarissime vir <strong>et</strong> mihi plurimum observande<br />
frater. Collegia omnibus salutem plurimam.<br />
Genevae 12. Sept. 1563.<br />
Ionvillaeus tuus reverenter <strong>et</strong><br />
ex animo salutat.<br />
Ioannes Calvinus tuus.<br />
4021.<br />
IONVILLAEÜS BULLIN<strong>GE</strong>RO.<br />
Pauca hab<strong>et</strong> de rebus Pölonieis deque Calvmi<br />
lucubrationibus ad easdem spectantibus.<br />
(Ex autographo Arch. Turic. Pint. VI. Vol. 166, olim Epp.<br />
Tom. 24, fol. 285. — Simler. Vol. 108.)<br />
S. Nudius tertius, clarissime vir, literas tuas<br />
accepi, in quibus erant inclusae, quas ex Folonia<br />
acceptas misisti. Heri fasciculum iîlum tuli ad D.<br />
Calvinum: perlegit ipse, quas D. Stanislaus scripsit,<br />
a quo <strong>et</strong>iam nuper [literas] acceperat. ') Alia<br />
duo scripta cursim vidit, neo perlegit. Sub finem<br />
alterius scripta Gregorii Pauli minas risit. Aderat<br />
D. Beza. Denique vanis istorum imaginationibus<br />
<strong>et</strong> ineptiis se breviter'iam respondisse dixit. Tunc<br />
aliud non addidit. Hodie quum Lin<strong>et</strong>tus 2 ) noster<br />
Lugduno reversus ess<strong>et</strong>, illi D. Stanislao respondit<br />
paucis ad ea quae p<strong>et</strong>it, eumque ad suam Admonitionem<br />
<strong>et</strong> Epistolam remittit, nisi copiosiorem huius<br />
rei tractationem p<strong>et</strong>ere malit ex aliis eius libris.<br />
Tandem scribit, fore ut aliquid Gregorius iste extorqueat.<br />
Haec summa est literarum, ac pauois<br />
quaestionem de Invocatione solvit. Exemplar,<br />
quod perbreve est, mitt<strong>et</strong>ur tibi, si ita videatur.<br />
Ga<strong>et</strong>erum spero aliquid contra Stancarum aliquando<br />
scripturùm. Iam literas illas Polonicas remitto.<br />
Lubenter quidem, si quid amplius dictare vel dicere<br />
libuiss<strong>et</strong> de alia controversia, excepissem ac<br />
tibi misissem : sed hominis brevitatem nosti. Si<br />
qua in re alia meam operam tibi fore usui putes,<br />
ex animo obsequar. Tuo nomine D. Calvinum, D.<br />
Besam, Budaeum <strong>et</strong> alios salutavi, qui te omnes<br />
reverenter salutant. Tuos omnes salvos esse eupio.<br />
Dominus te diu serv<strong>et</strong> incolumem, spiritu BUO regat<br />
laboribusque tuis benedioat. Genevae 12. Septembris<br />
1563.<br />
Garolus Ionvillaeus tui observantissimus.<br />
4033.<br />
FORWEROKIUS OALVINÖ.<br />
Quid proprie sibi vêtit tu videos. Gerte latinitas<br />
non magis Ctceronem suum sapit quam ipsum boni<br />
viri nomen<br />
(Ex autographo God. Goth. 405, fol. 49.)<br />
Clarissimo viro D. Henrico Bullingero ecclesiae<br />
Tigurinae fido pastori plurimum mihi observando. Hhistrissimae pi<strong>et</strong>atis primario antistiti apud Ge-<br />
Tiguri. nevos religiosissimo D. Ioanni Galvino. Benefactori<br />
suo reverenter observando.<br />
3) Mense Iulio vergente controversia inter Luiheranos<br />
<strong>et</strong> GalUeanos recruduit. Hubertus <strong>et</strong> Hoïbracus ex capitula<br />
exelusi, Speeeero <strong>et</strong> Marbaehio declarantïbus se cum Mis S. amEtsi,<br />
vir religiosissime, non nesoiam T. R.<br />
plius nü commune habere posse (Schmidt, Zanchi 672). longe Holpraestantius<br />
donum decere, tarnen, quia Abbrachus<br />
eiectus est urbe <strong>et</strong> eeclesia clausa d. 19. Augusti, <strong>et</strong><br />
sie Calvini opus ipso <strong>et</strong>iam superstite eeersum. (Maeder,<br />
notice Mst. sur la paroisse réf. de Sir. p. 13.) 4021.1) N. 3984.<br />
4) N. 3984.<br />
2) Linerus?
Change language