GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE

149 1563 SEPTEMB. 150
tantum christiania sed etiam papisticis, qui Eutychianum
illud dogma non sit exsecraturus. Tantum
metuendum est a quibusdam aulicis, qui fortassis
hano occasionem arripient ut puerum regem
in nos quasi omnibus exsecrabiles incitent, et a
circulatoribu8 quibusdam monachis, qui quoniam
a veris pastoribus arcentur passim iam obambulant,
ut in tanta pastorum raritate in gregetn Domini
invadant. Sed tarnen omnino spero istos quoque
Satanae conatus irritos fore, et sedulo vigiläbimus
ne quid per negligentiam peccetur.
Oaeterum quae nunc nobis ex Gallia nunciantur
haec sunt: Aiunt omnino fore ut edictum
obtineat. Rhotomagi sancita est regis pubertas. 7 )
Inde igitur rex, iam suo iure utens, Lutetiam extremo
mense proficiscebatur, cum peditum decern
millibus et equitum circiter duobus: ubi speramus
fore ut omnia componat, et inde fertur regnum
cum copiis peragraturus. Sed puer est, dices.
Fateor, quam multa sint metuenda video. Sed in
summa quamvis etiam tyrannidem puto tolerabiliorem
dvagxla. Dominus providebit. Magna adhuc
multi8 locis confusio. Varii rumores de perniciosissima
coniuratione feruntur. Bellum inter Galium
et Anglum iam exardescit. Quid futurum sit
Deus solus novit. Interea constitutum est pastoribus
pergere et omnia Deo committere.
Lucernae cogi novum militera 8 ) mirum non
est, quum nee bellum illud administrait nee rebelles
compesci absque externis copiis possint, paucis8imi
autem ex vetere illo Helvetico exercitu
8upersint. Itaque quum legerem quod ad Calvinum
nostrum de iÜorum fastu scripsisti, venit mihi in
mentem vernaculi cuiusdam nostri proverbii, natos
esse superbos ad verbera. Vicerint, mi pater, vicerint
isti quantum volent. Sed ut pestem et alia
flagella omittam, hoc tibi possum oculatus testis
affirmare, in illo nostro proelio restitisse quidem
illos fortiter, sed ita fuisse a nostris equitibus ruptos,
caesos, attritos, ut vel ipsi diabolo potuerint
misericordiam movere. 9 ) Utinam ergo, si quiescere
nolunt, nuquam felicioribus victoriis potiantur.
Guisiatd iam feruntur in aulam ivisse ut a Rege
petant ius sibi adversus Amiraliwm dici. ' °) Hoc,
7) De his rébus saepius in praecedentibus. In collectione
doeumentorum quae inscribitur Mémoires de Condé Tom.
IV. plures hohes Begis et Beginae Uterus tarn ad Parlamentum
quam ad Connestabüem scriptas de itto edicto promulgando
(p. 311 seqq. 553). Cf. Languet Epp. IL 254.
81 2V. 4009. 4018.
9) N. 3887. Baum II. App. 198 ss. Hist, ecel IL 240:
L'abatis des Suisses fut merveilleux desquels furent tués 17
Capitaines.
10) Languet d. d. 4. Sept. p. 257 : Agitur per quosdam,
et praeeipne per viduam Ferrariensem matrem Gmsiae, de
componenda controversia inter Gnisios et Castillionaeos ....
ut spero, nunquam recusabit Amiralius, et si iure
certetur facilis erit controversiae decisio. Sin minus,
non dubium est quin magni tumultus exoriantur,
quos utinam Dominus ita moderetur ut sint hostibus
suis exitio et omnibus servis Dei consolationem
et refrigerium afferant. Certe nisi funditus eversa
illa maledicta familia Galliam vix quieturam spero.
Quidquid audierimus statim ad te perscribemus.
Bene vale, mi pater, et valetudinem cura. Dominus
Iesus te conservet et sanetis tuis laboribus
magis ac magis benedicat. D. Gualterwm, D. Simlerum,
D. Lavaterum, D. Gesnerum, omnes denique
mihi colendissimos fratres et symmystas qui istic
sunt cupio meo nomine quam officiosissime salutari.
Genevae 9. Septemb.
4020.
CALVINUS BULLINGERO.
Tuus Beza.
Suleerus luiheranieans urgendus ut aperte suam
sententiam deelaret. Etiam Argmtorati ecclesiola
Gallicana oppressa. Pölonorum vero ipsum iam
taedet.
(Ex autographo Ionvillaei Arch. Turic. Pint. VI. Vol. 105,
olim Scrin. B. Epp. Tom. 1, fol. 542; habent Codd. Genev.
107a, fol. 270 et 108, fol. 159; item Simlerns Vol. 108 ei
Bern. VI. 1123.)
S. Unum mihi nudius tertius 4 ) exciderat de
Sulcero. 2 ) Si quid fuisset in vestris hominibus
animi, statim conventum indici oportuit ut reliqui
socii graviter cum Basiliensibus expostularent, et
tandem ab ipsis exigèrent ingenuam et apertam
sententiae suae declarationem. Ita in arenam protraeta
fuisset vulpes. Atque in ea rc curanda vos
cessare miror. Nam si haec dissidii materia fove-
Idem d. d. 15. Sept. p. 262: Tota familia Quisiaca est in hao
nrbe stipata satis magno satellitio. Fetnnt a rege ut indicium
instituât de antoribus caedis Gnisii. Sed nescio an haeo satis
civiliter petant tarn multiB stipati. Oastillionaei diount primum
instituendnm indicium de caede patrata in oppido Vassy, et
praeterea recusant indicium senatus huins nrbis. Qnod antea
fecit Condaens et impetravit ut de suis et suorum controversiis
cognosoeret senatus ille quem Magnum Consilium nominant.
Card. Castillionaeus fortiter agit in aula suam et fratram
causam. Documenta hue pertinentia exstant in Mém. de Condé
IV. 667. 493. Cf. Journal de Bruslart ibid. I. 136.
4020.1) N. 4018.
2) Vide praecedentem.
10*