GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
57 1563 IUL. 58<br />
3976,<br />
misissemus, nisi suam senectutem <strong>et</strong> alia incommoda<br />
ess<strong>et</strong> causatus. Si placebit istio eum r<strong>et</strong>inere,<br />
BEZA FARELLO.<br />
recte feceritis si alium pro eo miseritis, sed industrium<br />
<strong>et</strong> alicuius autoritatis <strong>et</strong> doctrinae hominem<br />
Varia nova ex Gallia <strong>et</strong> regionibus septentriona- qui Matisconensem ecclesiam instaur<strong>et</strong>. Cuperem<br />
lïbus. Calvini morbus. Controversia cum Castalione. <strong>et</strong>iam alium aliquem caelibem nancisci, quem ad<br />
optimum quendam <strong>et</strong> primi ordinis nobilem mitte-<br />
(Ex Mbliotheoa pastornm Neocomensium.) rem. Et rogo ut, si potes, nos hic iuves.<br />
Nunc respondeo Castalionis Defensioni, 8 ) vel<br />
potius accusationi, quae absente me Basileae fuit<br />
excusa. Audio fore ut Lausannae professor con-<br />
8tituatur, 9 ) qua de re tu fortasse liberius quam<br />
ego Musculum <strong>et</strong> Hallerum admonueris. Sed tarnen<br />
de re tota deliberabis. Ego quidem spero me ita<br />
hominem excepturum ut dignus est. Bene vale,<br />
mi pater, <strong>et</strong> perge nos Deo commendare, Dominus<br />
Iesus te serv<strong>et</strong> <strong>et</strong> Sanctis tuis laboribus benedicat.<br />
Gubernator Lugdunensis vestrates pro sua custodia<br />
r<strong>et</strong>inuit, papistis frustra reolamantibus 3 s Iulii.<br />
S. Habeo quidem multa quae scribam, sed<br />
pleraque ex hoc nostro fratre cognosces. Lugduni<br />
tria templa obtinuimus <strong>et</strong> gubernatoris D. de Saux<br />
aequitate factum est ut tolerabilis illic sit ecclesiae<br />
status. ') In Campania, 8 ) solis Trecensibus exceptis,<br />
res satis sunt compositae. De Burgundia 3 ) quoque<br />
multa meliora iam nobis nunciantur. In aula<br />
multi conqueruntur Principem nostrum non ita fervere<br />
ut oportuit <strong>et</strong> certum est nondum domitos<br />
esse Parisienses, quamvis multi iam ex nostris in<br />
urbem sunt regressi. Sed ex iis qui magistratu<br />
fungebantur, plerique suos, quos vocant, status vendiderunt,<br />
pauci sunt constantes, quidam <strong>et</strong>iam ultro<br />
Sorbonicae confessioni, quamvis nemine cogente,<br />
subscripserunt, ut const<strong>et</strong> vere Christum dixisse,<br />
difficile esse divitem ingredi regnum coelorum. Sed<br />
ab hominibus non pendemus, <strong>et</strong> quod ad me attin<strong>et</strong>,<br />
sicut adhuc feci, nunc quoque optime spero.<br />
Bellum ferv<strong>et</strong> inter Daniae <strong>et</strong> Su<strong>et</strong>iae reges,<br />
quod procul dubio, nisi Deus remedium attulerit,<br />
magnam Germaniae partem secum trah<strong>et</strong>, quia neque<br />
futurum suum generum Lantgravius, neque<br />
uxoris fratrem Augustus deser<strong>et</strong>, <strong>et</strong> mihi nunciatur<br />
magnam equitum nostrorum partem recta adversus<br />
Danum contendere. Habes de his rebus plura quam<br />
putaram.<br />
Venio iam ad ea quae proprie nostra sunt.<br />
Calvinus noster eiecto magno calculo gravissime<br />
excruciatus, *) fere iam ex eo quidem morbo, Dei<br />
gratia, convaluit <strong>et</strong> te plurimum salutat. Bemondus<br />
5 ) ex dextra tibia decumbit, Tortus 6 ) graecus<br />
professor periculose aegrotat, ca<strong>et</strong>eri optime habent<br />
<strong>et</strong> egregie schola nostra promov<strong>et</strong>ur. Non possumu8<br />
mittendi8 ministris satisfacere. Itaque hunc<br />
fratrem nuper Mompelgardo eiectum 7 ) libenter eo<br />
3976.1) Vide omnino N. 3974.<br />
52) Eist. ecu. II. 376 ss. Eist, des choses mém. p. 169.<br />
3) Eist. eecl. III. 430. Eist, des choses mém. p. 276 ss.<br />
4) N. 3974.<br />
5) Chauv<strong>et</strong>.<br />
6) N. 3951.<br />
7) Duvernoy, Ephém. 1563. 14. Mai p. 178: La régence<br />
fait connaître aux princes tuteurs qu'elle a congédié<br />
Mtth. Watel<strong>et</strong> ministre à Montbéliard, <strong>et</strong> ses confrères Bén.<br />
Pascal de Vandonconrt, Jean Biney de Valentigney, Renaud<br />
Angon de S. Julien <strong>et</strong> Jean Tiereaut de Dampierre, imbus<br />
comme lui de la doctrine de Calvin sur la prédestination, qui<br />
tous cinq se sont r<strong>et</strong>irés auprès de leur idole à Genève.<br />
3977.<br />
CALVIN A SASSENA<strong>GE</strong>. *)<br />
Exhortations à un nouveau converti.<br />
Tuus Beza.<br />
8) Kesponsio ad defensiones <strong>et</strong> reprehensiones Seb. •<br />
Castellionis quibus suam N. T. interpr<strong>et</strong>ationem defendere<br />
adv. Bezam <strong>et</strong> eins versionem vioissim reprehendere conatus<br />
est. Gen. 1563. 8. {Tract, theol. I. 425 ss.) Praecesserat.-<br />
Seb. Castalionis Defensio suarum translationum Bibliorum <strong>et</strong><br />
maxime N. Foederis. Bas. 1562. 8. Antequam indices<br />
cognosce.<br />
9) N. 3758. 3861. CasteUio dudum vocationem illam<br />
sequi recusaverat.<br />
3977.1) Au dos du MS. 107 on lit: Pour ung baron du<br />
Dauphiné. M. Bonn<strong>et</strong> suppose qu'il s'agit de Louis de Marcel,<br />
baron du Poët, l'un des principaux chefs du parti protestant<br />
dans le Dauphiné. Nous ne sommes pas de c<strong>et</strong> avis. Voici<br />
ce qu'on lit dans Arnaud, Eist, des Prot, du Dauphiné I. 211.-<br />
Le baron Laurent de Sassenage avoit été fait prisonnier par<br />
les protestants dans son château de Lans le 7. Janvier 1563,<br />
puis conduit à Valenoe. H parait que son séjour au milieu<br />
des réformés le gagna à leur parti. Noël, pasteur de Grenoble,<br />
dans un post-scriptum d'une l<strong>et</strong>tre du 19. Mai aux<br />
ministres de Genève (Bibl. Vol. 197») dit : Les présentes déjà<br />
écrites est arrivé l'un des ministres de M. le baron de Sassenage,<br />
lequel m'a prié avertir M. Calvin de faire réponse audit<br />
sieur baron touchant le ministre qu'il demandoit, <strong>et</strong> lui faire<br />
quelque mot d'exhortation à bien persévérer, car il est grand<br />
terrier, <strong>et</strong> faut (comme il dit) 14 ministres en ses terres. Il<br />
fait diligente réformation par toutes ses terres. Aussi font<br />
Messieurs ses enfants. Mais sa femme <strong>et</strong> seB autres parents<br />
s'efforcent de le détourner. Vous plaise l'avoir pour recommandé.<br />
Ce fut là ce qui provoqua la l<strong>et</strong>tre de Calvin.