GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE

53 1563 IÜN. 54
inaudita vitiorum monstra virtute verbi divini pugnare,
quum in aliud malorum mare incidimus, quod
nisi Deus avertat, ex bello terra marique suscepto
in nostras ecclesias effundetur. Ita enim sunt
comparata hominum ingénia ut bello détériora
fiant. Porro non est quod nostras ecclesias pluribus
tibi commendem, scio enim quantae tibi sint
curae. Vale, frater carissime, et in isto evangelii
promovendi flagranti studio constanti fortique animo
esse perge. Dominus te cum tuis fidelissimis collegis
diu suae ecclesiae incolumem servet. Uxor et
filioli mecum tibi ex animo salutem plurimam dicunt.
*)
3974.
Tuus ex animo
F. Sampaulinus.
CALVINUS BULLINGERO.
Gravissimo morbo cruciatus tandem aliquantulum
levationis sentit. Mes Galliae quo in statu sint
exponit, ubi non male cédèrent nisi principum mollitie
impedirentur.
(Plnra exstant huius epistolae exemplaria, autographon nullum.
Describimus ex oodice Sangallensi MS. Vol. 41. Epp.
XII. fol. 224. Contulimus praeterea Genevensia Cod. 107",
fol. 266, et Cod. 108, fol. 151, Bernense Tom. VI. p. 1222,
Turicense F. 43, olim VIII. fol. 435 in quo legitur: Haec
data Blaurero, denique Simleriannm Vol. 107, qui se sumpsisse
dioit ex originali Ionvillaei in bibl. Schmidiana in Wollishofen.
Versionem anglioam habes Tom. IV. p. 320.)
S. Dictare haec celeriter me cogit boni quidem
sed parum considerati hominis incogitantia, qui filios
istuc missurus non ante me admonuit de eornm
discessu quam dum eos volebat dimittere. Nunc
magno dolore levatus sum, ex quo calculum sum
enixus nucleo avellanae fere parem. ') Quia mihi
valde molesta erat urinae retentio, equum ex consilio
medici conscenderam ut agitatio ad calculum
3973.1) Nisi omnino fallimur scripta est post finitum bellum
civile a. 1562—1563. Sampaulinus, olim Viviacensis, fuit minister
in Montélimart 1560—61 (Arnaud II. 427), postea ap.
Bieppenses. — Cf. N. 3350. 3449. JDieppae scripta videri
potest quum de hello terra marique suscepto sive potius minante
dicat.
3974.1) Calcülo eum laborasse dicit etiam Besä in Vita C.
commentario in losuam praefixa p. 44, Coïladonius tacet p. 102,
nescio utrum casu an de induslria. In Vita a Nickélio édita
p. 34 legitur: Calculum alioqui nunquam nisi aliqnot ante mortem
mensibus senserat.
eiiciendum me iuvaret. Domum reversus ecce sanguis
faeculentus loco urinae: postridie calculus e
vesica in oanalem prorupit : hinc acerbiores cruciatus.
Longius dimidia hora totius corporis concussatione
conatus sum [me] 2 ) liberare. Nee tarnen
quidquam profeci, nisi subsidio aquae calidae adiutus.
In [terior] 3 ) canalis undique exuleeratus fuit, ut largus
sanguis profitieret. Nunc mihi revixisse videor
quia data est bidui relaxatio.
De statu Galliae copiosius scriberem si plus suppeteret
otii. Lugduni reddita sunt templa sacrificis, 4 )
quatuor tantum nobis relicta, ex quibus unum astute
falso praetextu impetratum fuit. Qui ante
urbi praefuerat 5 ) revocatus est, homo sedati mansuetique
ingenii, papistis exosus quia nobis favet.
Animos ubique pii colligunt. Multis in locis hostes
adhuc tumultuantur, ac tarn incendiis quam caedibus
exsultat eorum rabies. Eo tandem prorumpent
ut suos quoque patronos sensuri sint implacabiles. 6 )
Conestabilis mitescit indies. Regina, tametsi Principi
blanditur, levis tarnen et versuta nullam spem
vel perquam exiguam nobis facit. Etsi autem 7 )
nihil in ea sincerum, morem tarnen gereret 8 ) si
videret hominem cordatum et magnanimum. Quanquam
curia Parisiensis tandem consiliarios qui profugi
erant admisit, multi tarnen se munere abdicarunt,
hoc est, peeunia commutarunt. Id aegerrime
fert Oancellarius, qui vellet illic quam plurimos esse
nostrae partis. Itaque severe istas resignationes quantum
in se est prohibet. Admiraldus domi 9 ) adhuc
quiescit. Frater eius in aula est. Connestabilis vix
tandem extractus ut contra Anglos exercitum ducat,
Aut Condensis mollitie et ignavia nihil turpius,
aut brevi continget aliqua mutatio. Vale, ornatissime
vir ac observande frater. Dominus te incolumem
tueatur, donis suis magis magisque locupletet
ac labores tuos seeundet. Saluta ,0 ) diligenter omnes
symmystas. Oollegae etiam mei qui nunc
2) Exemplar SangaUense in margine lacerum.
3) Interea 8. om. totum lur.
4) Hist. eccl. III. 243: Le mareschal de Vieilleville fut
envoyé à Lyon, pour passer puis apres en Dauphinë et en
Languedoc: la venue duquel, comme il estoit homme d'esprit
paisible et qui ne s'estoit iamais rendu partial en ces derniers
troubles, servit de beaucoup pour adoucir les esprits. La paix
fut publiée, lieux assignés à ceux de la religion qu'ils basèrent
depuis à grands frais Mais pen à peu ils furent
fort mal traittés. L'effect monstra que le texte de l'Ediot et
l'intention de ceux qui manioient les affaires ne s'aceordoient pas.
5) François d'Agonlt, Comte de Saùlx, gouverneur de
Lyon depuis 1551 (ibid. 215).
6) that even their protectors will feel that they are implacable.
7) ante Tur.
8) Flures add. Prinoipi.
9) i. e. in dominio suo Châtillon-
10) Hos Ultimos versus praebent exemplaria Genevensia,
Bernense et Simlerianum, non vero SangaUense et Turicense.
4*