GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE

579 EPISTOLAE 4266-4268 580
levamus oculos, sed tamen trepidi et parum fidentes
non erigimur.
Caetera ex nuncio, quem ego idoneum putavi
cui tuto crederem. Tain incerta rerum et misera
conditio in animum meum induxit ut curarem meum
dare nomen magistro artis, ne morte mea cogatur
egere vel redire, simulque ut sudore vultus vitam
tueatur, suis si res ferat non defuturus. Quaesivit
mihi praeceptorem Lugduni, qui et factis
et verbo fidem suam testatur. Proximis feriis spero
institorem ad eos profecturum ut hoc perficiat.
Habeo hie qui suo tempore locum eius apud
vos repleant in meis malis. Intellige hoc esse unum
quod mea non sequatur mea* consilia. Amicum
nostrum et fratres quaeso saluta. Vale, et pax
Christi sit tecum. Commendo vobis
ultimum, et ne quis suboleat. Et vos cupio scire
apud quern sint, quia sum nonnihil sollicitas
4267.
INCERTUS CALVINO.
Post laudes Çalvini et miseri piorum status lamentabilem
descriptionetn aperit suum desiderium
Genevae quieturn locum obtinendi.
(Ez autographo Ood. Genev. 109, fol. 225.)
A Monsieur Maistre Charles D'eteville
a Lyon.
Nihil unquam mihi fuit optatius, vir eruditissime,
quam earn mihi aliquando occasionem dari,
qua te non quidem per literas salutarem, sed tecum
in colloquium venirem. Verum quando is hactenus
fuit status rerum mearum, ut id in quo mihi putabam
esse omnia minime potuerim consequi, non
putavi mihi committendum esse ut hie Claudius
noster sine meis Uteris istuc veniret, quibus tui
videndi desiderium aliquo modo tamdiu lenirem,
dum mihi coram licebit omnes animi mei cogitationes
in sinum tuum effundere. Me vero, quod
plerique soient, statim in fronte epistolae non excuso,
quod ignotus ad ignotum, tantillus ad tantum
scribo: idque humanitate tua fretus quae personam
non excipit. Neque te magnificis titulis onerans
pluribus exspatiabor in laudes tuas, ne quid auribus
tuis dare videar. Quum enim, ut scis, in nomine
non turpe est assentationis vitium, turn vero
in homine christiano turpissimum. Adde his quod
te in tarn illustri loco positum esse video ut omnium
paene Christianorum oculos ad te convertas, ut mea
commemoratione nihil ad laudum tuarum cumulum
possit accedere. Tu vero tot tantisque animi dotibus,
quibus te Deus ad illustrationem sui nominis
cumula vit, adeo non turges, ut te Pauli exemplo
non pudeat quotidie repuerascere, nutricisque in
morem lac praebere infirmas infantibus, praomansum
cibum in os inserere, donee adolescant in Christum:
nee tamen interim boni pastoris officium in te desiderant
qui solidiorem cibum appetunt. Hoc demum
boni et fidelis dispensatoris, sic omnium palata
tenere ut sciat quo quodque cibo gaudeat, nimirum
ut ubique vitetur fastidium, quod in tanta
palatorum varietate difficillimum est, nisi talis sit
oeconomus qui verbum veritatis recte novit, ut Pauli
verbis utar, OQ&OTO/IHV. Quare in tanta paucitate
bonorum doctorum non sine gemitu Deum assiduis
precibus oramus ut vos, quos verae ecclesiae columnas
appellare non dubito, propagandae evangelicae
doctrinae quam diutissime servet incolumes. Decet
enim vos in hac militia nullis frangi laboribus, séd
tanquam veteranos milites nunquam cessare in officio,
nee imitari nostrorum quorundam ignaviam
quorum alii in his locis dum sunt extra tell iactum
praesenti sunt animo, alii tamdiu pedem non referunt
dum ancipiti marte pugnatur. At crescente
cum viribus adversariorum audacia concidunt animis,
desperataque victoria turpiter ordinem deserunt.
Negari quidem non potest tantam hie esse tyrannidem
ut longe olim mitius actum fuerit cum apostolis,
quam hodie cum iis qui apostolorum doctrinam
sectantur, ut non iniuria dicas, eum altius divino
afflari spiritu quern non supplicii gravitas deterreat.
Eo enim res rediit, ut non iam sit otium istis in
vitam cuiusque inquirendi, sed levis suspicio in
discrimen adducit: nee raro extorquet quaestio quae
ne per somnium quidem unquam cogitaris. Nee
desunt yitvêofmQTvgtç, quorum calumniis oppressus
subito rapiaris ad supplicium. Quod si quern forte
sentiant ita principum favore sublevari ut spes sit
aliqua salutis, huic mortem accelerant, ne quis Deus
de improviso appareat. Tanta est sitis sanguinis
innoxii. Hie quid aliud quam exclamem: O tempore,
o mores! Vos si suspiria nostra, si gemitus
audiretis (quanquam non dubito quin ad vos usque
clamor noster perveniat, sed tamen, ut inquit ille,
oculi dolorem augent) profecto vere nostris malis
afficeremini, simulque animos vestros subiret admiratio,
quibus artibus Satan conetur ecclesiae maceriem
diruere. Quid dicam de iis qui semel gustato
dono Dei, quum sua autoritate intolerandae tyrannidi
sese opponere debeant, contra conscientiam
tantam ecclesiae vastitatem dissimulant, quique, dum
famae ac fortunis suis consultait, iniqua iudicia silentio
approbant, probro sibi ducentes si vel levissima
suspicione aspergantur. Et ne quid impietatis