GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE

565 STTPPLEMENTUM. 566
cédèrent in gloriam iudicis, certe iudicarer iniuste:
sed non cedunt in gloriam iudicis, ergo non iudicor
iniuste, non iniuste censet me poena dignum. Hoc
antecedens me movet plurimum ex eo quod negat
quod superius diximus: iustificare esse iustum declarare.
Quod quum non posset negari, miror
Paulum nunc illud negasse. Non possum me hinc
expedire: tu videbis. Tertium argumentum confutat
triplex iudicium: unum eorum qui, quum audirent
a Paulo et caeteris iustum declarari Deum
nostris delictis, nihilo tarnen secius relinqui iustum,
dicebant mala esse facienda ex doctrina evangelii.
Quod quum esset ridiculum, reiiciebant evangelii
doctrinam. Alterum est eorum qui dicebant, ex
praedicatione Pauli Deum posse colligi iniustum,
quod annunciaret Deum nostris delictis ostendi
iustum, quorum proxima erat argumentatio. Verum
quum Paulus sentiret, fide id esse consentaneum
quod ratione esse potest repugnans, hoc et illud
iudicium sic confutat. Si Deus esset iniustus ob
id quod punit quod commendat iustitiam suam, iudicium
eorum esset longe rectius qui dicunt mala
esse facienda ut inde veniant bona, quod nostra
iniquitas commendet iustitiam Dei, et nibilominus
ipse relinquitur iustus. Sed haec non est habenda
rata conclusio, ergo neque ilia, quippe ea sunt fide
consentanea quae ratione sunt maxime pugnantia,
et contra ea sunt fide pugnantia quae ratione sunt
consentanea.
Hactenus mentem explicui Pauli ut potui. Si
videris me aliud a Paulo sentire, precor te ex
animo ut me ad Paulum reducas. Yale. *)
4355.
SERVETUS CAL VINO.
Proposuerat ille ires quaestiones : An homo Iesus
crucifixus sit filius Dei? an regnum Christi sit
in hominihus? An baptismus debeat in fide fieri?
Ad quas Calvinus respondit prima vice Tom. VIII.
Opp. p. 482; altera vero post refutationem Serveti
sibi oblatam p. 487 seqq. lam ad hanc secundam
responsionem hie iterum rescribit quae quidem Calvinus
suo libello contra Servetum edito inserere supervacaneum
duxit.
(Ex autographo Cod. Qonev. 113, fol. 108.)
4254.1) De autore et seripto tacentes docti videbimur.
De prima quaestione non amplius contendam.
Hoc unum te lubens monebo ne illud trium rerum
monstrum tantum et tarn impossibile in Domino tu
admittas nullis bene intellectis scripturis probatum.
Hac tarnen ratione tu moveris quod Deus ab aeterno
dicitur pater. Quasi ego non clare docuerim
seclusa in Deo temporum ratione eum semper dici
patrem et ab aeterno filium hunc generare, in quo
et patres antiqui spem habuerunt. Ad logon tu
provocas, quasi Iohannes voluntate humana logon
dixerit potius quam filium. Ad obiectionem meam,
quod monströse discerpitur Deus et quod duo filii
doceantur, tu nihil respondes, sed quasi ludens de
duobus sermonibus obiieis, non animadvertens in
dispensatione consistere sermonem, filii autem vocabulum
esse magis substantiate, et quod hie filius ab
eo sermone dicitur filius et sermo. Imponis mihi
quod sermonem ego dicam aliquando coepisse. Oppositum
expresse doceo in prineipio primi dialogi.
Hypostasim eius, dispensationem aeternam, futuri
hominis personam et substantiam manifeste doceo,
ut in ea facie videatur Deus.
In seeunda quaeatione regnum Christi in nobis
non satis agnoscens rogas ubi doceat Iohannes
taies nos esse in mundo qualis est Christus. Verba
eius cap. 4. prioris epistolae sunt haec: Fiduciam
habeamus ad diem iudicii quia sicut ille est et nos
sumus in mundo hoc. Talem fiduciam hinc merito
sumit Iohannes. Nam si praesentem huius regni
Christi gloriam et gustum a nobis exeludas non
erit in nobis alterius futuri talis et tarn certa fiducia.
Mihi deinde succenses quod cum Christo dicam,
eum qui minimus est in regno hoc esse maiorem
ipso Abrahamo, et quod cum Paulo dicam Abrahamum,
fuisse carnalem. Ita me Paulus ipse doeuit Born. 4:
Quid igitur dicemus invenisse Abrahamum patrem
nostrum secundum carnem? Ex iis quae in ipso
Abrahamo secundum carnem gesta sunt deducitur
ibi spiritualium typus. Sicut alibi in Israel carnali
et Aaron carnali ostenditur figura spiritualium.
Carnalis dicitur tota illa vêtus generatio quia non
erant ita ut nos novo spiritu regeniti et ad coelestem
hanc novam vitam cum Christo resuscitati.
Annon spiritum novum attulit resurrectio Christi?
Non nego quin ad eandem futuram haereditatem et
ad idem Dei regnum sint patriarchae post resurrec-
tionem assumendi, sed praesentem gratiam et adventus
Christi dona coelestia esse nobis potiora. Hoc vollem
cogitares: Quomodo mortem Christus venions abolevit,
vitam nobis in lucem produxit et immortalitatem,
ut ad Timotheum scribit Paulus? quomodo
nos in suum coeleste regnum evexit? Si caro
Christi est vere eibus, est vere alimentum. Si est
vere alimentum, ille qui ea nutritur efficitur substantialiter
unum cum Christo. Substantiali autem
hoc carnis Christi eibo non est usus Abraham:
36*