GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
559 -EPISTOLAE 4251—4254 560<br />
coner interea vitam mean» conformare. Si quam<br />
ergo, o ecclesiae decus, sinistram de me antehac<br />
opinionem indneris, exue quaeso, nee alio me esse<br />
animo quam nuper eram crede. Quern ut non foveat<br />
tantum sed magis ac magis augeat, Dominum<br />
una mecum orabitis. Hunc spero brevi effecturum,<br />
ut quam nunc vobis est <strong>et</strong> mihi absentia mea molesta,<br />
tarn sit adventus utrisque gratus. Amicos<br />
omneis meo nomine salutabis, maxime Bobertum, 8 )<br />
quern harum literarum participem facias relim, ad<br />
quern si negotia paterentur nunc scripsissem. Yale,<br />
pastorum decus. Lut<strong>et</strong>iae pridie id. februarii.<br />
4252.<br />
PELLETÜS OALVINO.<br />
Tuus I. M. 4 )<br />
Proponii ei casum matrimonialem plane singularem.<br />
(Ex apographo Cod. Paris. Dupuy 102, fol. 180.)<br />
A Monsieur Oalvin.<br />
Verebar, vir ornatissime, ne quid offendissent<br />
te meae literae, quod nihil omnino responderes,<br />
nisi is oui eas ad te dederam mihi nunciass<strong>et</strong> te<br />
boni consuluisse meam audaciam, atque in bonam<br />
partem accepisse meam sedulitatem. Quod mihi<br />
plus satis fuit. Nollem enim me ei, quern ut unicum<br />
a<strong>et</strong>atis nostrae doctrinae <strong>et</strong> religionis ornamentum<br />
conspicio <strong>et</strong> reneror, aliquo modo meis Uteris<br />
illiteratis acerbum fuisse. TJnde non possum satis<br />
laudare hanc tuam humanitatem <strong>et</strong> vere christianam<br />
caritatem, quae erga miseros nos, qui sub<br />
sacrilego papatus imperio d<strong>et</strong>inemur, uteris.<br />
Scripseram ad te non nuper admodum aliquorum<br />
dubiorum verum <strong>et</strong> germanum intellectum<br />
a te p<strong>et</strong>ens: quod <strong>et</strong> iterum his Uteris a te volui<br />
efflagitare. Oogor enim a rivulis nostris aridis ac<br />
torridis ad te fontem uberrimum confugere, <strong>et</strong> nisi<br />
semper in tenebris densissimis delitescere velimus,<br />
lux nobis <strong>et</strong> Veritas ab aliis quam a nostris theologis<br />
expiscanda est: quos pra<strong>et</strong>erquam quod magna<br />
3) Stephanum.<br />
4) Merceri nomen ex mera eoniectura supra scripsimus,<br />
ad vocationem Genevensem in hac epistola alludi putantes, de<br />
qua v. N. 2832. 2841. 2850. 2890. Etiam quod hebraica<br />
seriptor affectât ad eundem nos revocat. Annum 1558, aut<br />
1559 potius adscribendum esse arbitramur.<br />
professos in minimis esse versatos videas, longissime<br />
semper aberrant <strong>et</strong> absunt a sincera doctrinae puritate,<br />
nulla alia in re magis oooupati quam ut<br />
superiorum interpr<strong>et</strong>amenta <strong>et</strong> argumenta omissa<br />
lege Dei recenseant, potius tarnen ad carpendum<br />
si quid male, quam ad laudandum si quid bene ab<br />
eis dictum sit: interim vero pugnas excitantes mirificas<br />
an potius hominum salutem <strong>et</strong> fidem subvertant<br />
quam quid ad earn fovendam <strong>et</strong> augendam<br />
conférant, ut ex tuis uberrimis <strong>et</strong> purissimis commentariis<br />
quotidie pernoscimus.<br />
Yerum ut instituti mei rationem in pauca oonferam,<br />
<strong>et</strong> ut intelligas quae dubia nos movent, hoo<br />
primum unum est quod re ipsa non nuper quidem<br />
accidit. Quum hic apud nos cuidam mulieri viri<br />
fastidium obrepsiss<strong>et</strong>, usque adeo ut ab eo disoessiss<strong>et</strong><br />
sine causa légitima, quae quantumvis sui<br />
officii <strong>et</strong> mutuae benevolentiae, quam sibi invicem<br />
debebant, a viro per trimestre admonita noluiss<strong>et</strong><br />
viro reconciUari ac cum eo in gratiam redire, vir<br />
aliam accepit uxorem (clam enim omnibus erat<br />
matrimonium quod cum prima in aliéna provincia<br />
contraxerat, quia filii duorum fratrum essent <strong>et</strong> per<br />
consequens iure canonum prohiberentur). Mulier<br />
vero, quae a viro primum discessit, astuta nimis<br />
allegat adulterium a viro admissum, <strong>et</strong> propterea<br />
sibi partam libertatem esse alteri nubendi contendit,<br />
nequaquam grave duoens quod hie alteram duxerit:<br />
quinimo nihil unquam sibi gratius accidisse demonstrans,<br />
ut inde internoscere facile sit, earn viro<br />
ansam delinquendi praebuisse. Hoc enim res ipsa<br />
loquitur. TJnde quamvis ex viri aut mulieris fornicatione<br />
alteram adipisci libertatem fateri cogamur,<br />
graviter tarnen urgent facti circumstantiae huiusmodi.<br />
Hac enim ratione facile omnia hie dissolverentur<br />
matrimonia. Verum quamvis levitatem <strong>et</strong><br />
temeritatem viri minime probemus, eadem ratione<br />
quoque mulieris dolum <strong>et</strong> fraudem improbare cogimur.<br />
Si enim ex Matth. c. 5 (Quisquis repudiaverit<br />
uxorem nisi causa stupri facit earn moechari)<br />
non potest vacare culpa haec mulier quae primo<br />
discessit a viro sine causa légitima. Accedit <strong>et</strong>iam<br />
quod Paulus ad Corinth, c. 7 iub<strong>et</strong> uxorem a viro<br />
non discedere, si vero discesserit, aut viro suo reconciUari<br />
aut innuptam manère. Non est absimile<br />
quoque, id quod optime animadvertisti in tua Harmonia<br />
>) luculentissime (Matth. c. 19), adulterii<br />
apud Marcum ideo nullam fieri mentionem, quod<br />
notare voluerit tantum corruptelam quae tunc passim<br />
trita erat, eamque reprehendi a Domino, quo<br />
post voluntaria divortia utrinque ad novum coniugium<br />
transibant. Atque hoc in loco multi e v<strong>et</strong>eribus<br />
lapsi sunt. Quae sane corruptela in his quoque<br />
de quibus agimus animadverti potest, praeser-<br />
4252.1) a. 1553 primum édita.