GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
543 EPI8T0LAE 4242—4245 544 limpuissance de laquelle me fut lautre jour si désagréable quil ne me souvient, quant mes gens partirent de Lausanne pour aller a Genefve, de par eulx vous envoyer quelques confitures que jestime bien propres pour vostre migraine, si estiez encores subiect a icelle pour lhusage de laquelle je prye a Dieu, Monsieur, qui vous face la grace de nen point jamais user, ne daucunes autres choses. Je present est petit mais de fort grande obaissance et amour que par meilleur plus vray et entier effect ie desiroys lheur de le vous pouvoir demonstrer et ce selon la grandeur de vostre scavoir vertu mérite et obligation mienne en vostre endroict, si les ....... faictz et proveuz de plus saiges que moy qui me firent retourner de mon ... . . . chemyn ne sortoyent nul effect, je regretteroys merveilleusement de les avoir mis en espérant que quelque jour que Dieu, Monsieur, me randera si heureux que de vous les pouvoir declairer, combien que ce ne sera jamais si tost que ie le desire et quil me seroyt plus que nécessaire. 4213. DANDÎJL CALVINO. Mutatum et firmatum signifiait animum et se Genevam proxime sèd clam reditwum poUicetur. (Ex autographo Cod. Genev. 109, fol. 208.) A Mon8 r . dispeville. Non me fugit, quum a vobis decedens spem perbrevis mei reditus relinquerem, quanta asseveratione affirmarem. Ad quem vero meum reditum quotiès ipse me pararim, ut ad profectionem penitus restare nihil videretur, vix credas. Dum autem tôt meos conatus tum velut excussos ob oculos mihi propono, mihi solet ' in mentem venire illius (id ipsum animo quam altissime revolvens) quod extremum mihi decedenti tam amantissime dixisti, etiamsi aliter accideret quam pollicerer, rem non aliter casuram quam tu existimares: tibi tarnen iucundissimum futurum, si perbrevis meus adventus, te falsum vaticinatorem ostenderet. Quod tum a te dictum sum certior, quum amore mei, quo ne diem unum absentem me desiderares, tum maxime quod percalleres quam nos hic varie yersaret Satan, vel primos tentationum fluctus, semel appulsos. In quo uqam fueris veridicus vates neque puderet scribere: sed haec melius coram, et etiam liberius. In eo unum saltern restât in quo me consoler: communes caetéris, fréquentes mihi Satanae insultus experiendo edocuissc quam sit is mihi reliquo vitae tempore exhorrescendus : et quam propere sit inde migrandum ei, qui se velit eius liberatum vinoulis: quando, velut quovis momento in nos impressionem facturus, semper nobis imminet. Sed hoc opus, hic labor est, si ad rem veniendum est sudatur ubique, undique circumferuntur rationes, si qua saltern nedum discessum remoretur, sed et ab ea sententia nos omnioo deducat. Quamvis enim quae hic fiunt non probes, cur non intersis tamen? Bt alia pleraque huiusmodi quae tuis et aliorum epistolis satis confutantur. Tandem inde fidecula quadam (ut ita appellem) nos explicamus: vincitque melior sententia non esse cunctandum amplius quin discedendum* sit. Sed turn ecce (miserum) sic nos (meo ne dicam nomine sed fere omnium) implicites soient nostra tenere negotia, tanquam non pecuniae solum sed et reliquae vel minutae suppellectilis tenet desiderium, ut dum Deum ante omnia sequi velle profitemur, vix Deum, nihil omnino patrem et alumnum agnoscamus. Quin? num et ita illi diffidimus ut ab eo penitus defecisse videamur, quando profecturi neque nos penitus a fortunis nostris possimus, neque eas a nobis abesse velimus? Sed haec alias satis constat apud me, si esset ea in nobis quae debet esse fides, nihil fore nisi quam expeditu facillimum. Sed ut ad me reyertar, quantumvis hucusque commune malum illud nos teneat, earn tamen posuit Deus in nobis fidem, ut nunquam quod tamdiu speravi et toties frustra, sum conatus de profectione, melius quam nunc senserim me consequuturum: id faxit Deus. Nihil est enim mihi aliud in votis, idque ut speres erit tibi haeo veluti pignoratitia epistola. Erit interim tibi curae (id rogo) ut earn nostram fidem et constantiam oratione apud Deum adiuves et Uteris tuis augeas et confirmes, ut earn retineamus ea perseverantia qua conformati ad voluntatem Dei amplius non in-, nectamur. Me tibi commendo pro tua quae semper fuit in me benevolentia, laetorque et tibi gratulor, quod ea ne in minima quidem parte imminutam esse turn maxime cognovi, quando qui has a me tibi dat literas mihi retulit, inter vestra colloquia etiam mei tibi periucundam fuisse mentionem: iucundissimum tamen fore tibi nuncium, quo intelligeres immutatum esse me, vel potius mutatam vivendi rationem. Piet vero quam celerrime potero: neque enim, ut spero, Deus deerit incepto. Cuius rationem qui has perfert literas liberius, et tutius, quam si uteris committatur, iudicabit. Quod vos non visam (fecissem lubens) causa est ut id ipsum, suspicionem meae profectionis, apud nos exstinguat. Scio enim quam libère qui stmt apud vos de huiusmodi rebus suis Uteris quisque renunoiet. Qui has
545 SUPPLEMENTÜM. ' 546 perfert si a te référât, exspectatae venient et erunt mihi perquam iuoundae. Velim salutatum meo nomine D. de Saux, oui quantum debeam quantumque eius gratia velim, sum ipse 'mihi testis. Pax Domini et gratia per Iesum Christum yobis omnibus. Bene vale. Tuus tuique amantissimus Baptista Daniel. ') 4244. DIVIENSIS «) OALVINO. firmari. Quod fiet infra mensem Februarium si permittat Christus. Interim curabo animum hunc cum fratribus qui sunt apud nos in palaestra militiae christianae indies magis magisque exercitari. Bene vale, frater animo meo carissime. Scriptum ultimo die mensis Decembris. 4245. Tuus plus quam suus Diviensis. GRANIANUS OALVINO. Genevam propediem invisurus interea duce Christo Praesentis stationis adeoque ministerii cuius mut hostes sibi imminentes vidwm iri sperat. los fructus videt pertaesus querelas suas in sinum praeceptoris effundit. (Ex autographe) Ood. Genev. 109, fol. 153 sine inscriptions.) (Ex autographo Ood. Genev. 109, fol. 161.) S. Prater in Iesu Christo carissime. Vidi per epistolam, quam amieo cuidam Noviodunensi serip- A Monsgr. Monsgr. Despeville sisti, te oonstantiae meae nonnihil diffidere. Nee a Geneve. mirum, quum in mari parum tranquillo navigem nauta admodum imperitus. Yerum non est quod Observando D. Depevileo Matthias Granjanus S. D. imposterum addubites, si modo cogites me operum fiducia illusum nihil viribus meis inniti, sed cymba Scio, imo vero meo magno malo, nisi Dominus fidei vectum ab eo solo pendere qui Petrum in sua solita bonitate mei misereatur, iamiam experior medio mari periclitantem liboravit. Scio quam quam graviter soleat Deus iudicii sui severitatem gravissimos hostes habeam a tergo : at duce Christo in eos exercere qui aut desertis turpiter castris a et gladio verbi sui efficacissimo spero me facile Christo deficiunt, ut Satanae se potestati dedant et victurum. Habemus hie morbos certe pestiferos sub vexillis eius perditi militent, aut quibus quum quibus non desunt sua remédia, praesertim his qui nota fuerit eius voluntas digrediuntur, seque ab divorum aut hominum praesidiis diffisi prorsus ad eius praesenti gratia subducunt et crassa vitii nube medicum coelestem confugiunt. urgent nos, fateor, lumen eius in se obscurant. Quod id autem in me plura quam istic ac maiora tribulationum genera: dolens agnoscam, parumque serena in me esse verum et hic ubique suis adest consolator spiritus. fronte Christum praesentiam, iam est in confessor Unum est quod me abunde recréât ac reficit. Qui oblata siquidem quae mihi in ecclesia erat futura promisit et mentiri non potest nos ultra quam vires ornamento, eruditioni in religione, et spei in salu- nostrae ferre possint tentari non patietur. Proinde tem, voluerit me frui conditione, quin tum non spero futurum ut qui me ad sui nominis Cognitio siverit me videre diem quo liceret verbi sui audinen! vocavit in medio semitae suae tanquam ovem tione animum prae sordibus indignum reficere, me- erraticam ac perdititiam non destituet. Superest que sitibundum sacros illos fontes summis tantum ut ecclesiam vestram invisam propediem, sperans labiis, ut flagrantiori eorum desiderio postea tor- hac una commoditate in gratia mihi proposita con- querer, vix siverit attingere: quin me ab eis exturbans, sancto suavissimoque consortio fugans, in impuram putidamque omnium hominum cloacam 4243.1) Cuts hie vir fuerit, an forte Aureliansium cogna- colluviemque, post varia itineris molestissimi peritus, nescimus. Nusquam alibi eius mentionem factum memiculosissimique discrimina, propulit ac relegavit. Numnimus. Si quern laudat de Saux Gallasius est, epistolam ante a. 1560 scriptum fuisse necesse est quo mense Aprili iUe in quid ibidem peccati mei méritas persolvens poenas Angliam se contulit. infeliciter, bone Deus, consenescam? Kevoca me, 4244 1) Nomen potius gentilitium videtur quam proprium. Domine, ad tua tabernacula, ut adorem in templo Vaeterum neque de autore neque de natalibus epistolae quid- sancto tuo: periculosum est enim extra ipsa manerequam coniicere audemus. Calvini opera. Vol. XX. 35
- Page 234 and 235: 443 EPISTOIiAE 4179—4179 bis 444
- Page 236 and 237: 447 EPISTOLAB 4179 bis—4182 443 D
- Page 238 and 239: 451 EPISTOLAE 4182—4185 452 tant
- Page 240 and 241: 455 EPI8T0LAE 4185—4188 456. Petr
- Page 242 and 243: 459 EPISTOI Quid agat D. Martins 3
- Page 244 and 245: 463 EPISTOLAE 4191—4194 464 Illus
- Page 246 and 247: 467 EPISTOLAI les nos a Bordeaux qu
- Page 248 and 249: 471 ment on ne me congnoit pas bien
- Page 250 and 251: 475 EPISTOLA] 4200. THELLIGNY A CAL
- Page 252 and 253: 479 EPISTOLAE 4203—4205 480 4203/
- Page 254 and 255: 483 EPI8T0LAE 4205-4209 484 amplexu
- Page 256 and 257: 487 EPISTOLAE 4209—4212 488 sine
- Page 258 and 259: 491 BPISTOLAE 4212—4212 bis 492 B
- Page 260 and 261: 495 EPISTOLA 4212 bis 496 da Consis
- Page 262 and 263: 499 EPISTOLAE 4212 bis—4214 500 s
- Page 264 and 265: • SERIES SECUNDA Epistolarum quar
- Page 266 and 267: 507 EPISTOLAE 4215—4216 508 qui n
- Page 268 and 269: 511 EPISTOLAE 4216-4220 512 S. Quod
- Page 270 and 271: 515 EPISTOLAE 4221-4223 516 4221. O
- Page 272 and 273: 519 EPISTOLAE 4223—4227 520 Ce pe
- Page 274 and 275: 523 EPISTOLAE 4227—4229 524 vous
- Page 276 and 277: 527 EPISTOLAE 4229—4232 528 uno v
- Page 278 and 279: 53 L EPISTOLAE 4232—4234 532 tus
- Page 280 and 281: 4235. ANGLUS CALVINO. Bogat ut mini
- Page 282 and 283: 539 EPISTOLAE 4239—4242 540 vitam
- Page 286 and 287: 547 EPISTOLAE 4245—4248 548 Spiri
- Page 288 and 289: 551 EPISTOLAE 4248—4249 552 cruci
- Page 290 and 291: 555 EPISTOLAE 4249—4251 556 oium
- Page 292 and 293: 559 -EPISTOLAE 4251—4254 560 cone
- Page 294 and 295: 563 EPISTOLAE 4254—4255 564 Monsi
- Page 296 and 297: 567 EPISTOLAE 4255—4259 568 praes
- Page 298 and 299: 571 EPISTOLAE 4259—4260 572 liber
- Page 300 and 301: 575 EPISTOLAE 4260—4266 576 qui i
- Page 302 and 303: 579 EPISTOLAE 4266-4268 580 levamus
- Page 304 and 305: 583 EPISTOLAE 4268—4271 584 in me
- Page 306 and 307: DEUX LETTRES APOCRYPHES DE CALVIN.
- Page 308 and 309: 591 DEUX LETTRES APO blées sur nos
- Page 310 and 311: 595 ADDENDA ET CORRIGENDA. 596 1. 1
- Page 312 and 313: 59» ADDENDA ET CORRIGENDA. 600 135
- Page 314 and 315: 603 ADDENDA ET CORRIGENDA. 604 169.
- Page 316 and 317: 607 ADDENDA ET CORRIGENDA. 608 quel
- Page 318 and 319: 611 ADDENDA ET CORRIGENDA. G12 de c
- Page 320 and 321: 615 ADDENDA ET CORRIGENDA. 616 en G
- Page 322 and 323: 619 ADDENDA ET CORRIGENDA. 620 qui
- Page 325 and 326: INDICES EPISTOLARUM. Calvini opera.
- Page 327 and 328: INDEX I. AUTORUM. (Numeri seriem ep
- Page 329 and 330: 633 INDEX I. AUTORUM. 634 Bovenne m
- Page 331 and 332: 637 INDEX I. AUTORUM. 638 Calvinus
- Page 333 and 334: 641 INDEX I. AUTORUM. 642 Calvinus
545 SUPPLEMENTÜM. ' 546<br />
perfert si a te référât, exspectatae venient <strong>et</strong> erunt<br />
mihi perquam iuoundae. Velim salutatum meo nomine<br />
D. de Saux, oui quantum debeam quantumque<br />
eius gratia velim, sum ipse 'mihi testis. Pax<br />
Domini <strong>et</strong> gratia per Iesum Christum yobis omnibus.<br />
Bene vale.<br />
Tuus tuique amantissimus<br />
Baptista Daniel. ')<br />
4244.<br />
DIVIENSIS «) OALVINO.<br />
firmari. Quod fi<strong>et</strong> infra mensem Februarium si<br />
permittat Christus. Interim curabo animum hunc<br />
cum fratribus qui sunt apud nos in palaestra militiae<br />
christianae indies magis magisque exercitari.<br />
Bene vale, frater animo meo carissime. Scriptum<br />
ultimo die mensis Decembris.<br />
4245.<br />
Tuus plus quam suus<br />
Diviensis.<br />
GRANIANUS OALVINO.<br />
Genevam propediem invisurus interea duce Christo Praesentis stationis adeoque ministerii cuius mut<br />
hostes sibi imminentes vidwm iri sperat.<br />
los fructus vid<strong>et</strong> pertaesus querelas suas in sinum<br />
praeceptoris effundit.<br />
(Ex autographe) Ood. Genev. 109, fol. 153 sine inscriptions.)<br />
(Ex autographo Ood. Genev. 109, fol. 161.)<br />
S. Prater in Iesu Christo carissime. Vidi per<br />
epistolam, quam amieo cuidam Noviodunensi serip-<br />
A Monsgr. Monsgr. Despeville<br />
sisti, te oonstantiae meae nonnihil diffidere. Nee<br />
a Geneve.<br />
mirum, quum in mari parum tranquillo navigem<br />
nauta admodum imperitus. Yerum non est quod Observando D. Depevileo Matthias Granjanus S. D.<br />
imposterum addubites, si modo cogites me operum<br />
fiducia illusum nihil viribus meis inniti, sed cymba Scio, imo vero meo magno malo, nisi Dominus<br />
fidei vectum ab eo solo pendere qui P<strong>et</strong>rum in sua solita bonitate mei misereatur, iamiam experior<br />
medio mari periclitantem liboravit. Scio quam quam graviter soleat Deus iudicii sui severitatem<br />
gravissimos hostes habeam a tergo : at duce Christo in eos exercere qui aut desertis turpiter castris a<br />
<strong>et</strong> gladio verbi sui efficacissimo spero me facile Christo deficiunt, ut Satanae se potestati dedant <strong>et</strong><br />
victurum. Habemus hie morbos certe pestiferos sub vexillis eius perditi militent, aut quibus quum<br />
quibus non desunt sua remédia, praesertim his qui nota fuerit eius voluntas digrediuntur, seque ab<br />
divorum aut hominum praesidiis diffisi prorsus ad eius praesenti gratia subducunt <strong>et</strong> crassa vitii nube<br />
medicum coelestem confugiunt. urgent nos, fateor, lumen eius in se obscurant. Quod id autem in me<br />
plura quam istic ac maiora tribulationum genera: dolens agnoscam, parumque serena in me esse<br />
verum <strong>et</strong> hic ubique suis adest consolator spiritus. fronte Christum praesentiam, iam est in confessor<br />
Unum est quod me abunde recréât ac reficit. Qui oblata siquidem quae mihi in ecclesia erat futura<br />
promisit <strong>et</strong> mentiri non potest nos ultra quam vires ornamento, eruditioni in religione, <strong>et</strong> spei in salu-<br />
nostrae ferre possint tentari non pati<strong>et</strong>ur. Proinde tem, voluerit me frui conditione, quin tum non<br />
spero futurum ut qui me ad sui nominis Cognitio siverit me videre diem quo licer<strong>et</strong> verbi sui audinen!<br />
vocavit in medio semitae suae tanquam ovem tione animum prae sordibus indignum reficere, me-<br />
erraticam ac perdititiam non destitu<strong>et</strong>. Superest que sitibundum sacros illos fontes summis tantum<br />
ut ecclesiam vestram invisam propediem, sperans labiis, ut flagrantiori eorum desiderio postea tor-<br />
hac una commoditate in gratia mihi proposita con- querer, vix siverit attingere: quin me ab eis exturbans,<br />
sancto suavissimoque consortio fugans, in<br />
impuram putidamque omnium hominum cloacam<br />
4243.1) Cuts hie vir fuerit, an forte Aureliansium cogna- colluviemque, post varia itineris molestissimi peritus,<br />
nescimus. Nusquam alibi eius mentionem factum memiculosissimique discrimina, propulit ac relegavit. Numnimus.<br />
Si quern laudat de Saux Gallasius est, epistolam ante<br />
a. 1560 scriptum fuisse necesse est quo mense Aprili iUe in quid ibidem peccati mei méritas persolvens poenas<br />
Angliam se contulit.<br />
infeliciter, bone Deus, consenescam? Kevoca me,<br />
4244 1) Nomen potius gentilitium vid<strong>et</strong>ur quam proprium. Domine, ad tua tabernacula, ut adorem in templo<br />
Va<strong>et</strong>erum neque de autore neque de natalibus epistolae quid- sancto tuo: periculosum est enim extra ipsa manerequam<br />
coniicere audemus.<br />
Calvini opera. Vol. XX.<br />
35