GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
27 EPISTOLAB 3956—3958 28<br />
illam a vera doctrina per Oecolampadium ibi fundata<br />
ad Lutheranam abducere. 2 ) Et nunc palam contra<br />
nostras ecclesias adiunxit se Martbachio <strong>et</strong> suis,<br />
subscripsitque confessioni Augustanae <strong>et</strong> eius Apologiae,<br />
quae qualis sit in x. articulo non nescis.<br />
Audio iam initia quaedam occulta pullulare contentionis<br />
novae inter Basilienses. Yenit heri ad nos<br />
Tubinga Michael Angélus qui certo affirmavit Brentium<br />
sub prelo habere librum contra me novum 3 )<br />
eumque maledicentissimum. Attulit literas a quodam<br />
meo amico qui in haec verba scribit : Brentii<br />
catechismus in gallicam linguam iussu Principis est<br />
conversus <strong>et</strong> iam a Volmario*) imprimitur. Mitt<strong>et</strong>ur<br />
brevi in G-alliam legatus qui illos libros illuc<br />
perfer<strong>et</strong> <strong>et</strong>c. Hoc in tempore indicare volui ut parotis<br />
ibi antidotum. Utinam vertat aliquis in gallicam<br />
linguam Oatechesin Palatini Electoris nuper<br />
evulgatam. Oderunt illam Lutherani cane peius<br />
<strong>et</strong> angue. Certum est, Wirtembergensem in Gallia<br />
omnia tentaturum ut Zuinglianos <strong>et</strong> Oalvinianos<br />
adducat in odium multorum <strong>et</strong>c.<br />
Optime fecisti, mi domine <strong>et</strong> frater, qui nuper<br />
âdiecisti epistolam ad admonitionem in gratiam Polonorum<br />
fratrum. 5 ) Gavisus est Tr<strong>et</strong>ius mirum in<br />
modum. Allata sunt exempla dum ille abiturir<strong>et</strong>.<br />
Accessit D. Ochinum, qui ilH literas promisit in Poloniam<br />
quibus test<strong>et</strong>ur se alienissimum esse ab istis<br />
Serv<strong>et</strong>anis nebulonibus. 6 ) Ingenue <strong>et</strong> libère cum<br />
Tr<strong>et</strong>io est colloquutus praesentibus <strong>et</strong>iam aliis <strong>et</strong>c.<br />
Illustrissimus Hassiae princeps misit ad me<br />
Pauli Eberi librum de coena, 7 ) p<strong>et</strong>ens a me iudicium<br />
meum de libro illo. At vidisti haud dubie<br />
qualis sit. Abstin<strong>et</strong> quidem a conviciis, neque ita<br />
iurgatur ut ca<strong>et</strong>eri. Sed palam contra nos scribit.<br />
2) Constat eum amicitia cum Marbaehio coniunctum<br />
fuisse, <strong>et</strong> Augustanae subscripsisse guum Argentoratum veniss<strong>et</strong><br />
in causa Zanchii. Verugn hac occasione pact <strong>et</strong> concordiae<br />
studuisse vid<strong>et</strong>ur <strong>et</strong>Basileae Lutheranismum obtrudere ne per<br />
somnum quidem cogitavit (N. 3920).<br />
3) Qui nobis ultimus innotuit pertin<strong>et</strong>ad a. 1562; Von<br />
der Majestät unsers 1. Herrn u. Heil. J. C. auch v. der wahren<br />
Gegenwärtigkeit des Leibs u. Bluts im Naohtmal. Wider P.<br />
Martyr u. H. Bullinger. Tüb. 1562. 4. Etiam latine: De divina<br />
maiestate <strong>et</strong>c. Cf. Hartmann u. Jaeger II. 386.<br />
4) Lectio dubia. De tali versione nihil alibi. Num<br />
Volmarii ßius aliquis prelum exercebat?<br />
5) Opp. IX. 641.<br />
6) lam non semel libri eius Turicensibus bilem moverant,<br />
eumque Buüingerüs serio admonuerat ut scripta sua<br />
ante impressionem censurae submitter<strong>et</strong>. Sed eo ipso tempore<br />
Dialogos suos Basileae prelo tradiderat, de quibus Besä d.<br />
5. lunii acriter ad Bullingerum questus est. (Benrath, Ochin.<br />
L. 1875. p. 300.)<br />
7) Vom h. Sacrament des Leibs u. Blnts unsers H. J. C.<br />
Unterricht und Bekenntniss D. Pauli Eberi Pastoris der K.<br />
zu Witteberg. 1562. Pia <strong>et</strong> in verbo Dei fundata assertio<br />
declaratio <strong>et</strong> confessio D. P. Eberi <strong>et</strong>c. de saoratissima coena<br />
D. n. J. 0. 1563. (Sixt, P. Eber. Halb. 1843. p. 132.)<br />
Nec satisfecit suis Witembergensibus. Plurimos<br />
graviter offendit passim. Princeps Sassus hoc<br />
mense Stutgardiae fuit. 8 ) Nam Alius eius Ludovicus<br />
principis Wirtembergensis filiam duxit uxorem<br />
<strong>et</strong> nuptias celebravit prope regio luxu instructas,<br />
ut audio, non sine multorum offensione qui inopia<br />
rerum tantum non emoriuntur. Utinam affinitas<br />
illa non mali aliquid d<strong>et</strong>.<br />
Male <strong>et</strong> imprudenter, meo iudicio, fecit Zanchus<br />
noster <strong>et</strong> Sturmius, qui subscribendo confessioni<br />
Augustanae <strong>et</strong> Apologiae triumphandi materiam<br />
adversariis praebuerunt uberrimam. 9 ) Yix<br />
credas quam offendantur passim infirmi, quam insolenter<br />
exsultent Lutherani insultentque Zuinglianis<br />
<strong>et</strong> Oalvinistis. Dominum oro ut huic malo ipse<br />
medeatur.<br />
Receptus est hie in schola nostra concorditer<br />
gener meus Iosias Simlerus 10 ) in locum beatae<br />
memoriae Martyris nostri, <strong>et</strong> adiun<strong>et</strong>us est ei collega<br />
vir piissimus <strong>et</strong> doctissimus D. Ioannes Wolphius,<br />
qui in munere quidem suo perseverabit (est<br />
autem pastor insignis cuiusdam in urbe apud nos<br />
ecclesiae), sed simul <strong>et</strong>iam profitebitur. Fi<strong>et</strong> hoc<br />
per vices, quo facilius utrique possit satisfacere.<br />
Adempta sunt insuper huic quaedam onera ut iam<br />
facilius profiteri possit. Orate pro nobis Dominum<br />
ut eorum laboribus benedicat <strong>et</strong> scholam ecclesiamque<br />
nostram conserv<strong>et</strong> <strong>et</strong>c.<br />
Nulla unquam hominum memoria frumentum<br />
veniit tanto pr<strong>et</strong>io quanto nunc. Medimnus tritici,<br />
qui vendebatur duobus florinis, nunc emitur quatuor.<br />
Interim non invenitur frumentum. Mira ergo<br />
est inopia fames <strong>et</strong> calamitas. Dominus misereatur<br />
nostri <strong>et</strong> avertat iram suam a nobis. Orate pro<br />
nobis.<br />
Quid Basileae actum sit in comitiis ") tu melius<br />
nosti. Ego nondum plene a legato nostro edoctus<br />
sum quomodo negotium habeat <strong>et</strong>c. Undique<br />
coar<strong>et</strong>or miseras. Dominus adsit nobis. In hoc<br />
optime vale, carissime frater. Audimus Genevam<br />
rediisBe carissimum nostrum fratrem <strong>et</strong> symmystam<br />
Besam. Gratulamur illi felicem reditum, <strong>et</strong> oramus<br />
ut illum nostro nomine salutare digneris. Bepend<strong>et</strong><br />
illi Dominus labores illos quos in Gallia sustinuit<br />
maximos <strong>et</strong> saluberrimos. Merito amatur a<br />
nobis <strong>et</strong> fit plurimi. Salveant IonviUaeus <strong>et</strong> Budaeus<br />
ca<strong>et</strong>erique viri boni. Salutant vos fratres<br />
8) Bommel, Philipp d. Gr. 1.584; Zugler, Bis. Christoph<br />
II. 624; Seppe, Gesch. d. deutschen Prot. IL 26. 30.<br />
9) N. 3935. 3936.<br />
10) Adami Vit. theol. 244 hoc factum dicit d. 19. Iunii.<br />
Cf. Laben H. Bullinger's in Misc. Tig. 1. P. 2. p. 76. Buchat<br />
VI. 502. Eius imago e.vstat in Besäe Iconibus. Ipse Simlerus<br />
Orationem habuit <strong>et</strong> edidit de vita <strong>et</strong> obitu P. Martyris<br />
1562. 11) Vide quae adnotavimus ad N. 3933.