GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE

GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE

archive.ouverte.unige.ch
from archive.ouverte.unige.ch More from this publisher
24.04.2013 Views

447 EPISTOLAB 4179 bis—4182 443 Dominus te suo praesidio tueatur, Bpiritu gubernet omnique benedictione locupletet. Genevae 13. Oalend. April. 1556. T ) 4180. SLEIDANU8 OALVINO. Infantius Argentorati. Crispinus de negotio pridem promisso facet. (Ex autographo Cod. Goth. 405, fol. 13.) D. Ioanni Oalvino viro praestantissimo. Genevae. Sal. Postquam ad te scripsi venit ad me D. Infantius et abduxit ad prandium. Sub eins finem supervenit Crispinus. Post deambulavimus versus curiam. Ibi tandem discessum est et Crispmus ne verbum quidem ad me de negotio, non magis quam si nulla fuisset unquam facta mentio. Miror tantam dissimulationem et exspecto quomodo velit excusare quod mihi negavit se quidquam in eo agere. Iterum vale, vir integerrime. Datum post literas. 1 ) 418L LANGLOIS CALVINO. Io. SI. A pontifiais exagitatus, ut liberius suas partes agere valeat, uxorem Genevam mittit. (Ex autographo Cod. Genev. 113, fol. 126.) Monsieur Monsieur despeville. Gaudemus valde, fidelissime pastor, redditam tibi quae ad tempus ablata erat sanitatem. Nihil enim inter tot turbines, quibus agitamur quotidie, nos magis afnigebat quam quum referebatur te gravi quodam morbo oppressum deoumbere et aoerrime torqueri. Nunc autem Deo gratias agimus qui nostri misertus te sanum nobis restituât. De statu nostro quum fusioribus verbis ad te soribere vollem, ooourrit dilectus frater despair, 1 ) qui hao iter faoiens quaecunque audivit et vidit tibi se narraturum pollioitus est. Interim non te latet quanta vafritie nos aggredi conantur adversarii. Nullum sane non movent lapidem ut evertant funditus quod Dominus hic iam aedificavit, et quum non possint vel audeant in affines et cognates animadvertere, tuno furiose propter munus nobis iniunctum in nos sua iaoula vibrant assidue, et me et uxorem quaerentes. Proinde, ne ad versus ipsorum tarn furentes conatus viderer quadam uti temeritate, amicorum fretus conßilio, ut expeditius meas agere partes valeam, ipsam bine disoedere optimum duxi, quae libenter consentiens isthuc se conferre decrevit. Hanc tuae oaritati commendo. Vale, pastor fidelissime. Dominus con8ervet te et sui Spiritus dona augeat indies in te féliciter. Amen. Preoor meo nomine salutari omnes Domini mei Christi ministri. * v Tuus obsequentissimus Iacobus Anglus. 4181 bis. CALVINUS NYDBRUOKIO. De methodo scribendae historiae ecclesiasticae interrogatus ') sententiam suam, quippe qui ad earn rem animum nunquam applicuerit, interponere non audet, interim nonnulla tradit quae sibi e re futura videntur. (Antographon exstat in Cod. Vindobonensi 9737k, fol. 174: recentius exemplar in Cod. 10,364, foL 12. Debemus hano qnoque vins humanissitnis qnos landavimns ad N. 4179 bis.) S. Proximo autumno Francofurtum profioiscens, quia locus ille propter nundinas ad scribendum videbatur commodior, mecum tuleram scripturn illud in quo methodum scribendae historiae 7) Bespondit Nydbruckius N. 2419. 4180. 1) Patet hoc non esse nisi postscriptum ad epistolam 4181. 1) Jean de Pleurs dit d'Espoir ex Andegavis Genevam quandam deperditam. lam si attente perùgeris postscriptum rediit vere a. 1556 ut videtur (N. 2604, not. 5). Eodem tem­ Hotomani ad suam a. d. IV. Non. Maias 1556 datum (N. pore Calvinum fébris vetcàbat LN. 2454 seq.). Haec fortassis 2447) habebis et Infantium Argentorati et Sleidanum apud ad definiendos epistolae natales facient. eum pransum. Crispini negotium, quod dicit, videtur versio 4181 bis. 1) Cf. N. 2419 übt vidisti Nydbruckium cum Flacio gaUica ceîeberrimi operis Sleidani fuisse. de Centuriis Magdeburgieis egisse.

449 SUPPLEMENTUM. • 450 ecclesiasticae delicasti. 2 ) Quod vero nullae tibi a me literae venerunt, clarissime vir et mihi ex animo colende, non tantum lit meis occupationibus, quibus illic fui assidue et absque ulla relaxatione districts, imputes rogo: sed alia excusatione utor quod, quum mihi nunciatum esset te procul abesse ab Austria diemque reditus esse incertum, obrepsit mihi nescio quae segnities, quae me ad discessum usque tenuit. Negabis hanc fuisse legitimam cessandi causam, neque ego contra disputo : tantum ingenue retuli quid me tunc ab officio impedierit. Nunc ubi alterum exemplar mihi oblatum est, dolui fuisse laborem tibi duplicatum, ac praesertim quum mihi integrum non sit voto tuo morem gerere. Oupis hac de re copiose tibi ac diligenter meum consilium exponi. Ego vero, quia res est apprime ardua et difficilis, neque ad earn ingenium meum sic applicui ut idoneus mihi videar iudex, seutentiam meam, ne temeritatis damner, interponere non audeo. Nonnihil forte in sermone familiari proferrem. Sed quia neque res mihi probe meditata est et longam exercitationem flagitat, a scriptione supersedere malo quam onus suscipere cuius solo aspectu terreor. Adde quod forma ilia, quae abs te missa est, a peritis artificibus se compositam fuisse ostendit: quam si limando polire tentavero, timendum est ne deteram. Ne tarnen existimes nimis praecise omnia me tibi negare, methodum summopere placere non dissimulo, paucis tantum exceptis. Atque utinam eo quem dëscribis ordine iam composita esset historia, quam et fides commendaret et ornaret dexteritas. Quanquam autem incredibilis erit labor, sporn tarnen aliquam incomparabilis huius thesauri nobis fieri vehementer gaudeo. Oaeterum in aliis tibi libenter subscribens, an singulas annorum centurias in certos libros distribui expédiât nescio. Accidet enim ut decern anni uberiorem quam integrum saeculum texendae historiae materiam suppeditent. Quare praefixa lege ad annorum numerum adstringi, usus docebit, nisi fallor, non esse consentaneum neque utile. Atque haec libertas praestantissimis historiis s ) placuit, ut oblatae rerum copiae potius quam annis libros aptarent. Atque etiam hoc videris animadvertisse, dum correctionem addis spatiis certa ratione sumptis. Sed tarnen admonitio haec mea non supervacua, opinor, neque intempestiva erit. Distinctio quam proponis 2) dolibasti? delineasti? —Methodus iüa quam Galtino proposuerat fortassis excerpta fuit ex libello: De ecclesiastics historia quae Magdeburgi contexitur narratio, contra Menium et scholasticornm Wittebergensinm epistolas a gnbernatoribns et operariis eins historiae édita. Witt. 1558. 4. Caeterum Nostri consilia post festum venerunt quum iam medio a. 1557 primae très Centwriae absolutae fuerint. Cf. Preger Flacius H. 419 sqq. 3) lege: historiois. Calvini opera. Vol. XX. et8i probabilis est, vereor tamen ne eadem iterando fastidium ac molestiam pariât lectoribus. Nam de ecclesiae propagatione, de génère doctrinae et erroribus disserere non poteris quin personas sjmul admisceas. De conciliis etiam quae reiicis in secundam classem tacere absurdum erit. Iam ne odiosa sit repetitio videndum. Haec vero tolerabilis forte esset cavendi ratio si autor historiae, quisquis erit, illam capitum distinctionem, quae scite et prudenter abs te observata est, oculis suis subiectam habeat, eo tamen artificio temperet historiae filum, ne res inter se natura connexas et quasi simul fluentes distrahendo se implicet nimia Servitute, ac taedio lectoros onerans tenebras pro luce obiiciat. Nam et pro tua prudentia optime nosti quam melius interdum ex occulto vel in speciem neglecto quam anxie captato artificio eluceat perspicuitas. Oaeterum quia concinna est series ilia abs te digesta, ut scriptoria consilium ac ratio pateat, capita ilia velim initio proponi quasi scopum qui semper lectorum oculos in se vertat. Neque vero ut mihi in his subscribas contendo: quia sufficit aliqua ex parte me tibi fuisse obsequutum. Vale, ornatissime vir et mihi plurimum honorande benedictionum locupletet. 4 ) Q-enevae idibus Februarii 1557. Ioannes Calvinus tuus. 4182. LE SÉNAT DE GENÈVE AUX MAGISTRATS DE LAUSANNE. Becommandation de l'affaire de Calvin contre Daguet. ') (Lettres de la Seigneurie. Copie.) Aux nobles sages et honorez frères les seigneurs Bourguemaistre et Conseil de Losanne noz bons voysins et amys. > Nobles sages et honorez frères Apres noz affectueuses amiables recommandations Ayans estez requys par spectable Jehan Calvin, nostre treschier et bienayme ministre de la parolle de Dieu, de vous escripre en sa faveur affin quil puisse obtenir 4) Patet hic librario humani aliquid accidisse. Excidit versus integer quo tamen facile carebis. 4182.1) Beg. du Conseil au 23. Mars 1557. cf. N. 2593. 29

449 SUPPLEMENTUM. • 450<br />

ecclesiasticae delicasti. 2 ) Quod vero nullae tibi a<br />

me literae venerunt, clarissime vir <strong>et</strong> mihi ex animo<br />

colende, non tantum lit meis occupationibus, quibus<br />

illic fui assidue <strong>et</strong> absque ulla relaxatione districts,<br />

imputes rogo: sed alia excusatione utor quod,<br />

quum mihi nunciatum ess<strong>et</strong> te procul abesse ab<br />

Austria diemque reditus esse incertum, obrepsit<br />

mihi nescio quae segnities, quae me ad discessum<br />

usque tenuit. Negabis hanc fuisse legitimam cessandi<br />

causam, neque ego contra disputo : tantum<br />

ingenue r<strong>et</strong>uli quid me tunc ab officio impedierit.<br />

Nunc ubi alterum exemplar mihi oblatum est, dolui<br />

fuisse laborem tibi duplicatum, ac praesertim quum<br />

mihi integrum non sit voto tuo morem gerere.<br />

Oupis hac de re copiose tibi ac diligenter meum<br />

consilium exponi. Ego vero, quia res est apprime<br />

ardua <strong>et</strong> difficilis, neque ad earn ingenium meum<br />

sic applicui ut idoneus mihi videar iudex, seutentiam<br />

meam, ne temeritatis damner, interponere non<br />

audeo. Nonnihil forte in sermone familiari proferrem.<br />

Sed quia neque res mihi probe meditata est<br />

<strong>et</strong> longam exercitationem flagitat, a scriptione supersedere<br />

malo quam onus suscipere cuius solo aspectu<br />

terreor. Adde quod forma ilia, quae abs te missa<br />

est, a peritis artificibus se compositam fuisse ostendit:<br />

quam si limando polire tentavero, timendum<br />

est ne d<strong>et</strong>eram. Ne tarnen existimes nimis praecise<br />

omnia me tibi negare, m<strong>et</strong>hodum summopere placere<br />

non dissimulo, paucis tantum exceptis. Atque<br />

utinam eo quem dëscribis ordine iam composita<br />

ess<strong>et</strong> historia, quam <strong>et</strong> fides commendar<strong>et</strong> <strong>et</strong> ornar<strong>et</strong><br />

dexteritas. Quanquam autem incredibilis erit<br />

labor, sporn tarnen aliquam incomparabilis huius<br />

thesauri nobis fieri vehementer gaudeo. Oa<strong>et</strong>erum<br />

in aliis tibi libenter subscribens, an singulas annorum<br />

centurias in certos libros distribui expédiât<br />

nescio. Accid<strong>et</strong> enim ut decern anni uberiorem<br />

quam integrum saeculum texendae historiae materiam<br />

suppeditent. Quare praefixa lege ad annorum<br />

numerum adstringi, usus docebit, nisi fallor, non<br />

esse consentaneum neque utile. Atque haec libertas<br />

praestantissimis historiis s ) placuit, ut oblatae<br />

rerum copiae potius quam annis libros aptarent.<br />

Atque <strong>et</strong>iam hoc videris animadvertisse, dum correctionem<br />

addis spatiis certa ratione sumptis. Sed<br />

tarnen admonitio haec mea non supervacua, opinor,<br />

neque intempestiva erit. Distinctio quam proponis<br />

2) dolibasti? delineasti? —M<strong>et</strong>hodus iüa quam Galtino<br />

proposuerat fortassis excerpta fuit ex libello: De ecclesiastics<br />

historia quae Magdeburgi contexitur narratio, contra Menium<br />

<strong>et</strong> scholasticornm Wittebergensinm epistolas a gnbernatoribns<br />

<strong>et</strong> operariis eins historiae édita. Witt. 1558. 4. Ca<strong>et</strong>erum<br />

Nostri consilia post festum venerunt quum iam medio a. 1557<br />

primae très Centwriae absolutae fuerint. Cf. Preger Flacius<br />

H. 419 sqq.<br />

3) lege: historiois.<br />

Calvini opera. Vol. XX.<br />

<strong>et</strong>8i probabilis est, vereor tamen ne eadem iterando<br />

fastidium ac molestiam pariât lectoribus. Nam de<br />

ecclesiae propagatione, de génère doctrinae <strong>et</strong> erroribus<br />

disserere non poteris quin personas sjmul admisceas.<br />

De conciliis <strong>et</strong>iam quae reiicis in secundam<br />

classem tacere absurdum erit. Iam ne odiosa<br />

sit rep<strong>et</strong>itio videndum. Haec vero tolerabilis forte<br />

ess<strong>et</strong> cavendi ratio si autor historiae, quisquis erit,<br />

illam capitum distinctionem, quae scite <strong>et</strong> prudenter<br />

abs te observata est, oculis suis subiectam habeat,<br />

eo tamen artificio temper<strong>et</strong> historiae filum, ne res<br />

inter se natura connexas <strong>et</strong> quasi simul fluentes<br />

distrahendo se implic<strong>et</strong> nimia Servitute, ac taedio<br />

lectoros onerans tenebras pro luce obiiciat. Nam <strong>et</strong><br />

pro tua prudentia optime nosti quam melius interdum<br />

ex occulto vel in speciem neglecto quam anxie<br />

captato artificio eluceat perspicuitas. Oa<strong>et</strong>erum quia<br />

concinna est series ilia abs te digesta, ut scriptoria<br />

consilium ac ratio pateat, capita ilia velim initio<br />

proponi quasi scopum qui semper lectorum oculos<br />

in se vertat. Neque vero ut mihi in his subscribas<br />

contendo: quia sufficit aliqua ex parte me tibi fuisse<br />

obsequutum. Vale, ornatissime vir <strong>et</strong> mihi plurimum<br />

honorande benedictionum<br />

locupl<strong>et</strong><strong>et</strong>. 4 ) Q-enevae idibus Februarii 1557.<br />

Ioannes Calvinus tuus.<br />

4182.<br />

LE SÉNAT DE <strong>GE</strong>NÈVE AUX MAGISTRATS<br />

DE LAUSANNE.<br />

Becommandation de l'affaire de Calvin contre<br />

Dagu<strong>et</strong>. ')<br />

(L<strong>et</strong>tres de la Seigneurie. Copie.)<br />

Aux nobles sages <strong>et</strong> honorez frères les seigneurs<br />

Bourguemaistre <strong>et</strong> Conseil de Losanne noz bons<br />

voysins <strong>et</strong> amys. ><br />

Nobles sages <strong>et</strong> honorez frères Apres noz affectueuses<br />

amiables recommandations Ayans estez requys<br />

par spectable Jehan Calvin, nostre treschier<br />

<strong>et</strong> bienayme ministre de la parolle de Dieu, de<br />

vous escripre en sa faveur affin quil puisse obtenir<br />

4) Pat<strong>et</strong> hic librario humani aliquid accidisse. Excidit<br />

versus integer quo tamen facile carebis.<br />

4182.1) Beg. du Conseil au 23. Mars 1557. cf. N. 2593.<br />

29

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!