GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
21 1563 MAI. . 22<br />
Reginam trans Ligerim, capiendi consilii causa transiit,<br />
<strong>et</strong> ita tandem, sublato illo, quo superstite firma<br />
pax nullo modo constitui potuerat, pacis conditiones<br />
scriptae, quarum exemplum iam yobis redditum<br />
esse arbitramur. Supervenit Amiraldus, 12 ) quum<br />
iam transactum ess<strong>et</strong>, adeo properarant hostes reditum<br />
nostrum antevertere, ac initio quidem duriores<br />
nobis istae conditiones videbantur, quum praesertim<br />
integram in manibus victoriam haberemus:<br />
sed tandem spe nobis meliore facta, ne patriae eversionem<br />
quaesivisse videremur, nos quoque acquievimus.<br />
Paulo post Hispanorum reliquiae secundo<br />
fluvio sunt in Hispaniam remissae, <strong>et</strong> uterque exercitus<br />
paulatim dilapsus. R<strong>et</strong>enti tarnen postea<br />
Helv<strong>et</strong>ii itemque ex nostra parte Germani équités,<br />
ad eorum terrorem qui pacis conditiones accipere<br />
recusarent. Nunc ergo proceres in eo sunt ut omnibus<br />
tumultibus sopitis pax obtineat. Parisienses,<br />
quamvis in pace excepti, <strong>et</strong> alii multi eorum exemplum<br />
sequuti, pertinacissime se Christo opponunt.<br />
Ego vero futurum spero ut brevi suae pervicaciae<br />
poenas luant, <strong>et</strong> invitis illis regnum Christi<br />
obtineat. Nam toto hoc bello animadversa est singulare<br />
erga nos Dei benignitas, <strong>et</strong> hostium ducibus<br />
omnibus, qui alicuius autoritatis erant vel trucidatis,<br />
vel eo redactis, ut magnopere nobis non sint m<strong>et</strong>uendi,<br />
<strong>et</strong> ipso Condensi Principe cum praecipuis<br />
nostrarum partium ad regni gubernacula sedente,<br />
nihil nisi optimum sperare possum, nisi forte peccatorum<br />
nostrorum magnitudo misericordiae divinae<br />
cursum impediat. Ea enim est nostri Regis atque<br />
<strong>et</strong>iam ipsius fratrum indoles, quae certa <strong>et</strong> magna<br />
pi<strong>et</strong>atis incrementa piis omnibus non debeat non<br />
polliceri. Faxit Deus Optimus Maximus, ut ipsius<br />
evangelio coniuncti omnes ipsius gloriae in sanctitate<br />
<strong>et</strong> iustitia serviamus. Ego interea, fratres,<br />
quum ab hac ecclesia non essem alia conditione<br />
dimissus, quam ut quam primum fieri poss<strong>et</strong> ad se<br />
redirem, libens ad meam stationem sum reversus,<br />
in qua permanere constitui quamdiu Domino videbitur.<br />
Ca<strong>et</strong>erum de tyrannicida 1S ) quid fuerit postea<br />
constitutum vos audivisse existimo. Initio quidem<br />
Dominum Admiraldum cum aliquot aliis ac me<br />
<strong>et</strong>iam nominatim inter conscios appellavit. Respondimus<br />
quod res erat> <strong>et</strong> ille ipse nos postea coram<br />
iudicibus abunde purgavit. Traditus est postea<br />
Parisiensi senatui, id est saevissimis hostibus, non<br />
tarn iudicandus quam omni crudelitatis génère excarnificandus.<br />
Itaque paulo post supra ipsum paene<br />
Guisii cadaver, primo candente ferro per singulas<br />
corporis partes laceratus, deinde amputata dextra,<br />
a quatuor equis fuit discerptue, neque hac inaudita<br />
12) ibid 335.<br />
13) Poltrot de Méré (ibid. 291—334. Mém. de Condé.<br />
IV. 285-309).<br />
saevitia contentum vulgusin discerpti corporis partes<br />
saevire prius non destitit, quam nihil prorsus<br />
ex eo superess<strong>et</strong>. Ipse non minus fortis in his<br />
omnibus cruciatibus, quam in ipso patrando facinore<br />
fuisse dicitur, ac diserte <strong>et</strong>iam Christi inimicis<br />
ultimum exitium propinquum moriens praedixisse.<br />
Haec sunt miranda <strong>et</strong> occulta Dei iudicia, cui sit<br />
laus <strong>et</strong> gloria in sempiternum.<br />
Hab<strong>et</strong>is, fratres, brevem <strong>et</strong> inconditam multarum<br />
rerum historiam, qualem videlic<strong>et</strong>, festinante<br />
tabellario, qui pra<strong>et</strong>er exspectationem occurrit, repente<br />
<strong>et</strong> ex tempore scribere liouit. Rogo ut omnia<br />
in bonam partem accipiatis, <strong>et</strong> me, quemadmodum<br />
assidue vos fecisse re ipsa sum expertus, ita <strong>et</strong>iam<br />
porro deinceps Domino commend<strong>et</strong>is, ut miserum<br />
me respiciat, <strong>et</strong> laboribus nostris benedicat. Ego<br />
illum vicissim precor, patres <strong>et</strong> fratres plurimum<br />
colendi, ut vos incolumes tueatur, <strong>et</strong> regnum suum<br />
vestra industria ac diligentia quam longissime propag<strong>et</strong>,<br />
ad nomihis sui gloriam <strong>et</strong> vestram consolationem.<br />
Val<strong>et</strong>e. Genevae 12 Maii 1563.<br />
3953.<br />
Vester ex animo<br />
Theod. Beza.<br />
CALVINUS HOLBRACO.<br />
Consilium ei rogatus dot quoad tramitem sequendum<br />
in musa subscriptions ab arbitris impositae. *)<br />
3953. 1) Ad hanc ep. illustrandam nonnuïla ex historic* eecl.<br />
Argentoratensis rep<strong>et</strong>enda sunt. Frustra Zanchius Marburgensium<br />
Heidelbergensium <strong>et</strong> Basiliensium testimonia pro sua<br />
doctrina atlulerat, scholarchae eius praeleciionibus decr<strong>et</strong>o<br />
suspensionis finem imposuere. Die 22. Martii 1562 colloquium<br />
sibi dari p<strong>et</strong>ivit <strong>et</strong> theses suas magistratui cum Ulis approbationibus<br />
tradidit. Die 24. Iunii Marbachius cum ca<strong>et</strong>eris ministris<br />
refutaiionem obtulit. Mense Octobri magistratus postulavit<br />
a Zanchio confessionem qui suum consensum c. Bucero Capitone<br />
<strong>et</strong> T<strong>et</strong>rapolitana demonstravit (Opp. VII. 1. p. 278).<br />
Theses ipsae c. ca<strong>et</strong>eris documentas ab Oporino impressae a<br />
magistratu suppressae fuere. Interim Hoïbracus a Marbachio<br />
e conventu eccl. pulsus fuit. Magistratus Bipontinum, Wirtembergensem<br />
<strong>et</strong> Basilienses adiit qui legatis missis controversiam<br />
istam iudioio arbitrali dirimerent Mense Februario adfuerunt<br />
lac. Andreae, Kiinmann Flinsbachius Bipontinus, Basilienses<br />
S. Sulcerus <strong>et</strong> Ulr. Coccius, cum quibusdam consüiariis<br />
laids. Die 10. Martii Senatus consultum editum est: er<br />
wolle bei der zu Naumburg 1561 unterschriebenen A. C. bleiben,<br />
so wie bei der Wittenberger Conoordie T. 1536. Der<br />
T<strong>et</strong>rapolitana solle man nit gedenken, dieselbe weder loben<br />
noch schelten. Sic tandem Marbachius voti sui compos fuit.<br />
Vide: Andreae Consensum inter theologos <strong>et</strong> professores eccl.<br />
<strong>et</strong> scholae Arg. de coena <strong>et</strong> praedestinatione. Arg. 1563.<br />
2*