GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
409 SUPPLEMENTUM. " 410<br />
silium nostrum fuit formulam vobis dictare cui<br />
praecise subscribi vellenius. Satis superque erat,<br />
doctrinam quam ex verbo Dei acceptam tuemur<br />
calculo vestro probari. Neque agebatur quam dextre<br />
vel argute a nobis tractata for<strong>et</strong>. Imo crassa<br />
<strong>et</strong> omni artificio vacua trâctatio ostendit non aliud<br />
fuisse nobis propositum nisi ut pravas hominis calumnias<br />
refutando testatum for<strong>et</strong>, nihil nisi ex puro<br />
verbi Dei fonte haustum nos docere. Et rogaveram<br />
ne vobis grave ess<strong>et</strong> magistratui nostro, quasi de<br />
re nova <strong>et</strong> intégra, dare responsum. M<strong>et</strong>uendum<br />
non erat, meo iudicio, ut vos mendacii quisquam<br />
arguer<strong>et</strong>. Quid enim cogebat profiteri de quo nemo<br />
quaesierat? Atqui vobis secus esse visum facile<br />
patior. Quod modestiam in nobis <strong>et</strong> humanitatem<br />
desideratis inde factum esse colligimus, quia uteris<br />
nostris minor quam decebat habita est fides. Utinam<br />
ess<strong>et</strong> Hieronymus vir non malus, qualem vobis<br />
praedicarunt. TJtinam, quod videris in eo animadvertisse,<br />
omnia Dei gratiae tribuer<strong>et</strong>. Sed qui<br />
tranquillam ecclesiam seditiose turbavit, qui exitiali<br />
dissidio nos scindere conatus est, qui ne levissima<br />
quidem iniuria unquam provocatus omni probrorum<br />
génère nos oneravit, qui <strong>pub</strong>lice criminatus est Deo<br />
tyrannicum imperium a nobis affingi, imo po<strong>et</strong>icum<br />
Iovem fabricari Dei loco: eum vestro patrocinio<br />
defendi perquam absurdum est. Porro an Dei gratiae<br />
tribuat omnia qui aequalem omnibus gratiam<br />
offerri iactat, eius autem efficaciam ex libero cuiusque<br />
arbitrio pendere, qui omnibus promiscue corda<br />
carnea dari garrit, hoc est gratiae capacia, ut autem<br />
quis gratiam recipiat ex proprio cuiusque esse motu,<br />
ipse videas. In summa ipsius causae vehementer<br />
dol<strong>et</strong>, non meliorem esse inter nos consensum, vel<br />
saltern pleniorem. Obstupui sane quum in tuis literis<br />
legerem, docendi genus quo utor multis bonis<br />
viris disciplicere: sicuti <strong>et</strong> Zuingliano Hieronymus<br />
offenditur. Obsecro, quid simile Zuinglii? Huius<br />
libellus, ut familiariter in sinum tuum loquar,<br />
tarn duris paradoxis refertus est, ut longissime ab<br />
ea quam adhibui moderatione dist<strong>et</strong>. Novum opus<br />
a me promitti, in quo Deum non esse peccati autorem<br />
demonstrandum suscipiam, non recte interpr<strong>et</strong>atus<br />
es. Nam quum ista calumnia me impostor<br />
gravar<strong>et</strong>, eius refellendae causa obieci quod verum<br />
erat, me edito libro satis testatum esse quantum ab<br />
ilia blasphemia abhorream quam ex professo oppugno.<br />
Librum porro contra Libertinos pridem editum<br />
notare animus fuit. Et tarnen huius nebulonis<br />
improbitas me compulit ut mox adversus PigMum<br />
responsioni quam de praedestinatione <strong>et</strong> Providentia<br />
Dei restabat attexerem. Si errare tibi videor, libenter<br />
abs te moneri patiar. Ca<strong>et</strong>erum cur ingenue<br />
nee dissimulanter proferam quod mihi datum est,<br />
uberius illis commemoro. Hieronymus ipse <strong>pub</strong>lico<br />
iudicio in exsilium eiectns est. Âtrociorem poenam<br />
nos exp<strong>et</strong>ere falso quidam maledici sparserunt, <strong>et</strong><br />
stulte creditum est. Fallesius noster, praesertim ob<br />
curatum ancillae cancrum, adeo se homini addixit<br />
ut propemodum fascinatus videri queat. Molestiam<br />
a nobis vel primo die excutere non fuiss<strong>et</strong> difficile.<br />
Sed piorum fratrum rogatu ea pesté agrum quoque<br />
Bernensem purgare studio fuit. Nunc quum ambiguum<br />
vel saltern non liquidum responsum producit,<br />
gloriatur nebulo vos errori suo suffragari. Quod<br />
de tragoediae exitu cupicbas fieri certior, utinam<br />
id in praesentia licer<strong>et</strong> praestare. Sed magnopere<br />
fallor nisi propediem audiatis, praeludiis tantum<br />
quibusdam ad maiores turbas movendas viam sibi<br />
eum stravisse. Ca<strong>et</strong>erum de vestro responso ignosce<br />
si ex interiore animi mei sensu apud te libère sum<br />
conquestus. Ego quod meam exspectationem frustrati<br />
estis amicitiae nostrae libenter condono. Âpud<br />
alios perinde dissimulo ac si mihi omni ex parte<br />
satisfactum ess<strong>et</strong>.<br />
Ca<strong>et</strong>erum quia fratris mei socer nonnihil de<br />
filio suo quem istic hab<strong>et</strong> est sollicitus, cogor in<br />
eius gratiam tibi iterum molestus esse. Unum hoc<br />
abs te eius nomine imp<strong>et</strong>ratum cupio, ut pueri magistrum<br />
ad te voces deque illius profectu inquiras:<br />
ac si comperias, patris spem <strong>et</strong> votum in eo fraudari,<br />
mihi prima quaque occasione signifiées. Salutant<br />
vos omnes peramanter collegae mei. Meo<br />
<strong>et</strong>iam nomine rogp ut plurimam salutem reliquis<br />
fratribus dicas. Dominus vos omnes tueatuir ac<br />
regat spiritu suo. Genevae Calendis Octob. 1552.<br />
Ioannes Calvinus vere tuus.<br />
4164,<br />
VILLIERIUS CALVINO.<br />
Mutta tradit <strong>et</strong> t<strong>et</strong>errima de vexationibus piorum<br />
in Gallia régnante Henrico II.<br />
(Ex autographo Cod. Genev. 109, fol. 152 sine inscriptione.)<br />
S. D. Etsi non dubito quin amici complures<br />
alii eorum quae hie geruntur certiorem te faciant,<br />
observande mihi pater, <strong>et</strong> pleraque praecurrens<br />
fama nunci<strong>et</strong>, malui tarnen inutili, modo ne ingrato<br />
tibi, literarum officio defungi quam illud abs te requiri.<br />
Ergo ardens illud crudeleque concilium*)<br />
4164.1) On establit à Paris une chambre extraordinaire pour<br />
vaquer aux procez de ceux de la religion surnommez les<br />
Luthériens, lesquels estoyent cruellement bruslez vifs s'ils per