GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
Share Embed Flag
Download ePaper

GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE

GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE

archive.ouverte.unige.ch
from archive.ouverte.unige.ch More from this publisher
24.04.2013 Views

395 EPISTOLAE 4154—4155 bis 396 Quum 13 ) illud Tigurinum scriptum perquirerem, humanitate, candore eruditioneque tua, quam in te nullum hie exemplar repertum est. Sed quia unnm luculenter, quum semel apud Bucerum ornatissimum priuB Utenhovio miseram ab eo petes si videbitur. virum Argen torati fueram, deprehendi, eo denique Tametsi desunt illic duo capita quae per incogitan- amore quo te in omnes Christi eultores flagrare tiam omissa inserere suis locis Tigurini, ut spero, animadverti, qui omnia boni consulit, nunquam of- non recusabunt. fenditur, laesus facile ' offensas ignoscit, eo audaoius ad te scripsi, minime ambigens, si quid hao audaoia Unum est quod addi debet Diximus peccavero, veniam me haud gravatim impetraturum, Christum in came sua dum esse etc. praesertim quum intellexeris, me huius scripti ali- Porro ut se nobis talem exhibeat Christus, ac quas, qualescunque sint, causas habuisse. eiusmodi in nobis effectua proférât, unum cum Ante decennium fere, quum apud dootissimum ipso nos effici et in eius o[orpus] coalescere opor­ virum D. M. Biicerum Argentorati fratrum Boemotet, quia non aliter vitam in nos.suam.diffundit, rum nomine egeram, tecum quoque familiaritatem nisi dum caput nostrum est, ex quo totum corpus non vulgarem contraxi, atque etiam literas ad F. compactum et connexum per omnem iuncturam Ioannem Augustam, Boemicum nostrum pastorem, Babmi[nistrationis] secundum operationem in men- a te fere extorsi, in quibus summa officia tua, quae suram cuiusque mem[bri] augmentum corporis facit. absentes absentibus praestare poesunt, fratribus de- Alterum, ordine decimum nonum. Ex autem cartulisti, quae illis omnibus gratissima fuere. Ab eo nis suae esu et sanguinis potione quae hi[s signis] tempore nulla opportuna occasio offerebatur te seu figurantur, Christus animas nostras spiritus sui videndi, seu etiam scripto invisendi, quamvis virtute per fidem pascit: id non perinde accipiendum quasi aliqua û[af] substantiae vel commixtio vel transfusio, sed quoniam ex came semel in saqrificium oblata et ex sanguine in expiationem effuso vitam hauriamus. 4155. CZERWENKA CAL VINO. , Memoriam pristinae familiaritatis recolit, iuvenes quosdam studiosos commendat, tristem conditionem ecclesiarum Bohemicarum depingit. (Ex Codice Lissano VIII. fol. 32 in Archivis fratrum Herrenhnt. edidit Gindely, Quellen z. Gesch. d. böhm. Brader. 1859. p. 273. Quocnm contnlit anthenticnm exemplar in nostrum usnm P. Kummer, Cand. min. Saxo.) Eximio Christi ministro D. Ioanni Oalvino ecclesiae Dei apud Genuenses * in Sabaudia pastori fidelissimo fratri in Christo reverenter colendo. 2 ) nunquam non obverseris mihi ob oculos et omnibus symmystis ecclesiarum nostrarum, praesertim scripta tua ùt eximii organi Christi legentibus. Nunc itaque quum fratribus nostris dignum esse videretur ut quosdam ingenuos adolescentes Basileam studiorum gratia ablegates suis sumptibus alerent, officii mei esse putabam ut te vel semel in tot annorum 8 ) curriculo salutarem, imo meo aliorumque fratrum nomine rogarem obtestarerque ut, si quando contingeret hisce adolescentibus vel eorum cuipiam ad vos divertere, 4 ) eos vel eum tanquam fratrem in Christo excipere consilioque vestro iuvare non dedignaremini. Id quod vos propter communem pietatis causam facturos non dubitamus. Quod ad ecolesias nostras per Boemiam attinet, visum est divinae dignationi eas cruci multisque ingentibus persequutionibus subiieere, dilectissimique filii sui Domini nostri Iesu Christi imagini conformes reddere, quo fidei sanctorum facta sanctimonia eius, ut Paulus inquit, abundantius induerentur. Pars ecclesiarum cum ministris quoque regis Ferdinandi e dictis sedibus suis propter constantem professionem evangelii eiecta in Prussiam Sauromatis Lituanis Scitisve* vicinam 5 ) concessit. Domino eis illic qualecunque domicilium concédante, reliquae Baronibus subiectae sub gravissimo onere tribulationum 6 ) gemunt, omni sanctarum administrationum libertate eis interdicta, ad amplectendas Antichristi abominationes vi coguntur. Ministri quidam in carcerem coniecti misère torquentur. Gratiam et pacem in Domino. Etsi temeritatis atque inscitiae *) aecusari, idque forfcassis merito possim, quia tibi viro doctissimo et ingentibus curarum laborumque oneribus fere obruto hisce meis Uteris obstrepere ausus fuerim, tarnen fretus ea existimatione quam de te olim optimam coueepi, ea deinde 13) Postscriptum in tergo. 4156. 1) insoientiae G. 2) sed obrersaris G. 3) amornm G. ' • 4) quipiam . . . diverteret G. 5) in Prussiam Sauromatiam Lituaniamve satis vioinam G. 6) tribulatornm G.

397 SUPPLEMENTUM. 398 Quorum ex numéro est ille Ioannes Augusta ad quem olim humanitas tua scriptum dederat. Reliqui passim dispersi, disiecti omnibus periculis expositi sunt, ut nunquam aut perraro ecclesias suas accedere possint. Haec est ecclesiarum nostrarum fortuna, misera ilia quidem et coram mundo abiecta, verum sine dubio coram Deo gloriosissima, Christo per eas Satanam, Antichristum et hunc mundum in maligno positum devincente et de illis hisce postremis diebus triumphante. Moravicae ecclesiae ab hac calamitate hactenus immunes exstitere, quamvis et illae in procinctu semper stant 7 ) et ad similia perferenda se accingunt. Rogo itaque, frater carissime, quandoquidem vestris ecclesiis beneficio Dei hactenus maiorem tranquillitatem concessam esse audivimus, ut nos ecclesiasque nostras commendatas habeatis orationibus (id quod pium ac iustum utrique ducimus et facimus) adiuvetis laborantes. Salutant vos ecclesiae nostrae earumque ministri, praesertim seniores: me vero peto ut peculiariter commendatum habeas, imo si quando per occupationes licuerit fraternis Uteris consolari velis. Valebitis in Domino, praesidio eius ab omnibns Satanae machinationibus tuti. E Brandisio Bohemiae supra Orlicziam. Octobris MDXLIX. Mathias Czervenka Boemus tui amantissimus. 4155 bis. BADUELLUS OALVINO. Literae commendaiitiae. (Ex oodice Avenionensi in nostrum usum descripsit In]. Gaufrés non hoc solo officio de nobis bene méritas.) Cl. Bad. Ioanni Chambardo 1 ) S. D. Plura ad te scribam quum plus otii nactus ero. Nunc ut brevior essem fecit repentinus ho- 7) procinctu perstant G. 4165 bis. 1) Hoc nomine Calvinum ornari inde patet quod in eodem eodice Mae quas sub N. 1348. 1378 et 1403 tibi exhibuimus eidem Chambardo inseriptae sunt. Porro exstat Badueïïi ep. ad Melanchthonem in qua inter alia haec leguntur: lo. Chambardus quem Ârgentinae apndBncernm aliguando cognovi ea pietate, doctrina, spiritus virtate qnam tn nosti, nos in maximis calamitatibns suis Uteris frequenter grayiterque consolatur. rum iuvenum ad nos adventus et subitus ad vos discessus, qui tarnen ab amicis quibusdam hominibus pus commendati has literas a me petierunt quibus ipsos tibi commendarem. Iter habent istuc ad vos plenum religionis ac pietatis, qua adducti vinculi8 quibusdam ad haec vestra amabilissima tabernacula Domini domumque plenam libertatis, laetitiae, consolationis confugere voluerunt. Itaque a te magnopere per Christum peto atque contendo ut, quod sine tua ûat molestia, tantum eis tuae humanitatis et pietatis impertias quantum homines Christum sitientes atque esurientes postulare videantur. Nam mihi quidem ab aliis bonis vins ita diligenter sunt commendati ut eos nec mea commendatione nec consolatione tua indignos esse iudicem. Sed tu pro tua prudentia videbis quemadmodum in suscepto pietatis studio sint confirmandi atque ita instituendi ut ad suos reversi sine aliqua offensione ac dedecore christianae religionis vivere possint. Nam permagna est paucitas eorum qui huiusmodi vitam instituant et degant in qua et praeclarum sanctissimorum morum exemplum et testimonium iustum Christo debitum exstare videatur. Quae res in his quidem locis tantum dolorem nobis affert quantum et honos Christi redemptoris et salus proximorum nostrorum his novissimis temporibu8 afferre debet. Sed hanc molestiam meam pluribus tum persequar quum mihi plus temporis et facultatis ad scribendum et componendum datum erit. Ego tuas literas vehementer, 2 ) scriptas in earn sententiam quam proximis meis literis indicavi. Nos hic audivimus vos instituere publicum gymnasium in quo iuventus in optimis 8tudiis liberalissimisque artibus erudiatur. Qua de re scripsi ego ad te aliquando. Nam summa afficior interdum sollicitudine et cura, magnopereque metuo ne, si Dominus te evocarit, ecclesia haec idoneis ministris prudentissimisque gubernatoribus destituatur. Nam me vehementer movet summa bonorum ministrorum raritas et orbitas eorum quos Dominus nobis eripuit atque ad se vocavit. Huic tanto incommodo maximum remedium esse poterat accurata elegans et sancta iuventutis institutio. Itaque non dubito quin pro tua prudentia in hac cura cogitationeque verseris. Ego Dominum toto animo studioque precor ut te nobis incolumem quam diutissime conservet, istamque ecclesiam efflorescentem quotidie iis pietatis et ornamentis et solatiis, 3 ) quae ad caeteras omnes gentes cum summa Dei laude proferantur. Nos velim in eodem Domino 2) deest verbum: coniicimus omissum esse: desidero. Quod tarn Q. animadvertit. 3) Iter urn lacunam Ubrario debitam hie deprehendimus: omet, vel locnpletet.

395 EPISTOLAE 4154—4155 bis 396<br />

Quum 13 ) illud Tigurinum scriptum perquirerem, humanitate, candore eruditioneque tua, quam in te<br />

nullum hie exemplar repertum est. Sed quia unnm luculenter, quum semel apud Bucerum ornatissimum<br />

priuB Utenhovio miseram ab eo p<strong>et</strong>es si videbitur. virum Argen torati fueram, deprehendi, eo denique<br />

Tam<strong>et</strong>si desunt illic duo capita quae per incogitan- amore quo te in omnes Christi eultores flagrare<br />

tiam omissa inserere suis locis Tigurini, ut spero, animadverti, qui omnia boni consulit, nunquam of-<br />

non recusabunt.<br />

fenditur, laesus facile ' offensas ignoscit, eo audaoius<br />

ad te scripsi, minime ambigens, si quid hao audaoia<br />

Unum est quod addi deb<strong>et</strong> Diximus peccavero, veniam me haud gravatim imp<strong>et</strong>raturum,<br />

Christum in came sua dum esse <strong>et</strong>c. praesertim quum intellexeris, me huius scripti ali-<br />

Porro ut se nobis talem exhibeat Christus, ac quas, qualescunque sint, causas habuisse.<br />

eiusmodi in nobis effectua proférât, unum cum Ante decennium fere, quum apud dootissimum<br />

ipso nos effici <strong>et</strong> in eius o[orpus] coalescere opor­ virum D. M. Biicerum Argentorati fratrum Boemot<strong>et</strong>,<br />

quia non aliter vitam in nos.suam.diffundit, rum nomine egeram, tecum quoque familiaritatem<br />

nisi dum caput nostrum est, ex quo totum corpus non vulgarem contraxi, atque <strong>et</strong>iam literas ad F.<br />

compactum <strong>et</strong> connexum per omnem iuncturam Ioannem Augustam, Boemicum nostrum pastorem,<br />

Babmi[nistrationis] secundum operationem in men- a te fere extorsi, in quibus summa officia tua, quae<br />

suram cuiusque mem[bri] augmentum corporis facit. absentes absentibus praestare poesunt, fratribus de-<br />

Alterum, ordine decimum nonum. Ex autem cartulisti, quae illis omnibus gratissima fuere. Ab eo<br />

nis suae esu <strong>et</strong> sanguinis potione quae hi[s signis] tempore nulla opportuna occasio offerebatur te seu<br />

figurantur, Christus animas nostras spiritus sui videndi, seu <strong>et</strong>iam scripto invisendi, quamvis<br />

virtute per fidem pascit: id non perinde accipiendum<br />

quasi aliqua û[af] substantiae vel commixtio<br />

vel transfusio, sed quoniam ex came semel in saqrificium<br />

oblata <strong>et</strong> ex sanguine in expiationem effuso<br />

vitam hauriamus.<br />

4155.<br />

CZERWENKA CAL VINO.<br />

, Memoriam pristinae familiaritatis recolit, iuvenes<br />

quosdam studiosos commendat, tristem conditionem ecclesiarum<br />

Bohemicarum depingit.<br />

(Ex Codice Lissano VIII. fol. 32 in Archivis fratrum Herrenhnt.<br />

edidit Gindely, Quellen z. Gesch. d. böhm. Brader. 1859.<br />

p. 273. Quocnm contnlit anthenticnm exemplar in nostrum usnm<br />

P. Kummer, Cand. min. Saxo.)<br />

Eximio Christi ministro D. Ioanni Oalvino ecclesiae<br />

Dei apud Genuenses * in Sabaudia pastori fidelissimo<br />

fratri in Christo reverenter colendo.<br />

2 )<br />

nunquam non obverseris mihi ob oculos <strong>et</strong> omnibus<br />

symmystis ecclesiarum nostrarum, praesertim scripta<br />

tua ùt eximii organi Christi legentibus. Nunc itaque<br />

quum fratribus nostris dignum esse vider<strong>et</strong>ur<br />

ut quosdam ingenuos adolescentes Basileam studiorum<br />

gratia ablegates suis sumptibus alerent, officii<br />

mei esse putabam ut te vel semel in tot annorum 8 )<br />

curriculo salutarem, imo meo aliorumque fratrum<br />

nomine rogarem obtestarerque ut, si quando continger<strong>et</strong><br />

hisce adolescentibus vel eorum cuipiam ad<br />

vos divertere, 4 ) eos vel eum tanquam fratrem in<br />

Christo excipere consilioque vestro iuvare non dedignaremini.<br />

Id quod vos propter communem pi<strong>et</strong>atis<br />

causam facturos non dubitamus.<br />

Quod ad ecolesias nostras per Boemiam attin<strong>et</strong>,<br />

visum est divinae dignationi eas cruci multisque<br />

ingentibus persequutionibus subiieere, dilectissimique<br />

filii sui Domini nostri Iesu Christi imagini<br />

conformes reddere, quo fidei sanctorum facta sanctimonia<br />

eius, ut Paulus inquit, abundantius induerentur.<br />

Pars ecclesiarum cum ministris quoque<br />

regis Ferdinandi e dictis sedibus suis propter constantem<br />

professionem evangelii eiecta in Prussiam<br />

Sauromatis Lituanis Scitisve* vicinam 5 ) concessit.<br />

Domino eis illic qualecunque domicilium concédante,<br />

reliquae Baronibus subiectae sub gravissimo<br />

onere tribulationum 6 ) gemunt, omni sanctarum administrationum<br />

libertate eis interdicta, ad amplectendas<br />

Antichristi abominationes vi coguntur. Ministri<br />

quidam in carcerem coniecti misère torquentur.<br />

Gratiam <strong>et</strong> pacem in Domino. Etsi temeritatis<br />

atque inscitiae *) aecusari, idque forfcassis merito<br />

possim, quia tibi viro doctissimo <strong>et</strong> ingentibus curarum<br />

laborumque oneribus fere obruto hisce meis Uteris<br />

obstrepere ausus fuerim, tarnen fr<strong>et</strong>us ea existimatione<br />

quam de te olim optimam coueepi, ea deinde<br />

13) Postscriptum in tergo.<br />

4156. 1) insoientiae G.<br />

2) sed obrersaris G.<br />

3) amornm G. ' •<br />

4) quipiam . . . diverter<strong>et</strong> G.<br />

5) in Prussiam Sauromatiam Lituaniamve satis vioinam G.<br />

6) tribulatornm G.

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!