GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
Share Embed Flag
Download ePaper

GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE

GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE

archive.ouverte.unige.ch
from archive.ouverte.unige.ch More from this publisher
24.04.2013 Views

347 EPISTOLA 4125 348 „et mysterium assumpti corporis manifestaret, per „continentiam dictorum ad id venions ait: Quia „pater maior me est. Et confestim ut absoluta „dicti ratio subesset, et agricolae et vitis et palmi- „tum subieoit exemplum, assumptionem per id cor- „poreae humilitatis ostendens, et bine causam eundi „ad patrem, et dilectionis laetitiam qüum ad patrem „iret docens esse oportere, quia pater maior se es- „set, a quo scilicet esset gloriam resumpturus, apud „quem et in quo esset glorificandus, non novello „honore, sed pristino, neque alieno, sed quem apud „eum habuit. Si itaque non in ipso glorificandus „est, id est, ut sit in gloria Dei patris, contumeliam „adscribe naturae: si vero quod ab eo glorifioatur „auctoritas est, patrem maiorem in glorificandi auc- „toritate cognosce. Quid dispensationem ad impie- „tatem rapis? Quid sacramentum nostrae salutis „invadis in mortem? glorificaturus pater filium, „maior est: glorificatus in patre filius minor non „est. Aut quomodo minor est, qui in gloria Dei „patris est? Aut numquid pater maior non est? »Maior itaque pater, dum pater est. Sed filius, dum „filius est, minor non est. Nativitas filii patrem „constituit maiorem. Minorem vero filium esse na- „tivitatis natura non patitur. Maior pater est, dum „gloriam assumpto homini rogatur ut reddat. Filius „minor non est, dum gloriam resumit apud patrem. „Atque ita et sacramentum nativitatis, et dispen- „8atio corporationis impletur. Nam et pater, dum „et pater est, et glorificat nunc filium hominis, „maior est, et pater et filius unum sunt, dum ex „patre natus filius, post assumptionem terreni corporis, glorificatur in, patre. Non habet itaque nati- „vitas naturae ignobilitatem, quia in forma Dei est, „qui ex Deo nascitur. Et quum differre significa- „tione ipsa existimetur innascibilitas a nativitate, „nativitas tarnen non est extra innascibilitatis natu- „ram: quia non sumpsit aliunde, quod subsistit. „Nam etsi non consequuta sit, ut coinnascibilis „effecta sit, accepit tarnen ex innascibili Deo esse, „quod Deus est. Fides igitur nostra, etsi initium „nativitatis non apprehendens, unigenitum Deum „semper profiteatur, quia natura non ferat, ut coe- „pisse eum aliquando confiteatur, cuius nativitas „omne initii tempus excédât: sed quern semper esse „et ante tempora confitetur: natum tarnen in tern- „porali infinitate non ambigit, eum tarnen ex ini- „ciabili8 intelligence nativitate confessa." Haec sunt, clarissime et ornatissime vir, amice nobis pluritnum carissime, quae demeritis etcontroversiis caussae praesentis ad te referenda esse putavimus. Oramus autem, obsecramus, et obtestamur te, per Dei aeterni et immortalis sempiternam et nunquam intermorituram, aeterni quoque eius filii Emanuelis nostri Iesu Christi gloriam, perque fidem tuam, quam pro ratione ministerii tui omnibus Christi fidelibus, fidèle consilium tuum implorantibus, debere te intelligis, ut quid illi de tota hac controversia videatur, quidque expresso verbo Dei, et fontibus Israelis congruentissimum existimet, censurant suam nobis per literas sive privatas, sive, si videtur, per epistolam publicam adscribat. Consulat autem, per viscera misericordiae Dei te oramus primum ipsi pietati, et verae gloriae Dei, deinde tranquil litati ecclesiarum et reip. nostrae, idque tempestive atque mature, ut pullulantia odia restingui, et impendentia civilia mala, domino Deo per Organum praest. tuae ad earn rem vires suppeditante, praeverti, praeveniri, praecaverique possint. Erit hoc perpetuum et immortale, quum erga ecclesiam Dei, turn erga hunc pusillum in ecclesiis renatis Christi gregem, nee non in has regiones nostras septentrionales perpetuum et immortale beneficium,nullo unquam aevo obliterandum. Consules enim una et eadem opera, et immortali gloriae Dei, et conscientiis piorum, qui hanc dissectionem ecclesiarum gementibus pectoribus prosequuntur. Consules et tranquillitati totius reip., extingues gliscens malum, et magno metu remp. nostram liberabis, comparabisque tibi in istis regionibus satis alioquin iam claram immortalitate dignissimam memoriam, si ea nobis explicaveris, ex verbi Dei amussi, quae ad tranquillitatem cum Deo et pia conscientia, et proximo in civili vitae societate ad amorem, caritatem, et mutuam benevolentiam inter partes conciliandum, ac ad ipsam adeo pacem in Israel inducendam colendamque in vera pietate faciant. Neque dicat, rogamus, praest. tua, edidisse Tigurinam, edidisse et Heidelburgensem ecclesiam de hoc dogmate suam censuram. Ediderunt enim illi pro eximia sua eruditione atque pietate, sed tarnen ita ediderunt, secundum quod ab altera tantum parte, hoc est, ab ipsis Trinitariis edocti fuerant: qui si fidelius de hac re commonefacti fuissent, ea haud dubie in medium attulissent, quae explicationi conciliationique tantae controversiae subserviunt magis. Quanquam nos pro iudicii nostri tenuitate, non sumimus nobis de tantis viris judicium. Ulis potius haec adscribimus, qui non sincere ad eos de meritis caussae praesentis ex Polonia scripserunt. Quod restât, oramus aeternum Emanuelem Christum Iesum, sedentem ad dextram Dei patris, et pari potentia, gloria et maiestate, in unitate Spiritus sancti cum patre regnantem, ut te nobis et ecclesiae suae conservet in longam et multam aetatem perquam fiorentem. Mittimus autem hanc epistolam ad te, per illustrem dominum Nicolaum Ohristophorum Madzivil, filiolum nostrum, qui nunc in studiis literarum Argentorati versatur, et vera pietatis ac virtutis semina imbibit. Discit etiam linguas et artes, qui etiam suo tempore ad te veniet, et sua praesentia nostrum erga te Studium, nostrum

349 1564 IUL. 350 affectum, veramque et seriam benevolentiam, et observantem caritatem, suo et nostra nomine contestabitur. Petimus itaque, ut ad hanc epistolam, quam primum ad te ab illo missa fuerit, per eundem primo quoque tempore respondeas, ad illumque Argentoratum, ipse ad nos mitti curabit. Iterum atque iterum vale, literarum atque pietatis nostri aevi decus, nosque solita tua benevolentia, ut facis, prosequere. Datum Brestae 6. Iulii anno Domini 1564. Mense Septembri 1563. Confessionis ministrorum in synodo Pinczoviensi congregatorum formula, de qua supra in Uteris mentio est, sic habet : 7 ) Postquam Christus dominus et magister noster, nos crescere de die in diem iubet, donee in virum perfectum perveniamus, et huic rei verbum suum ex omni parte purum et perfectum, in quo solo nos acquiescere vult, nobis destinavit, sub magisterio eius nos proficere, et ex tot tantisque labyrinthis Antichristi, quos aliquot centenis annorum struxit, paulatim a domino educi nee pudet nee poeuitct. Quum itaque placuit spiritui sancto, veritatis duci, clarificatorique domini nostri Iesu Christi, non potuimus et nos parvuli in nomine Iesu ad hanc synodum congregati tanto placito resistere, postquam igne eius sacrosancto incaluit spiritus noster, quin credamus, solum verum Deum patrem, et quem pater misit Iesum Christum, et hanc cognitionem esse vitam aeternam. Tanta lux ubi affulsit animis nostris, tenebrae rationis humanae discussae sunt, cesserunt persuasorii ex philosophia desumpti sormones, quibus simplicitas verbi Dei obscurabatur : et veri Dei cognitio, quae a prophetis, Christo et Apostolus expresse tradita est, plane eripiebatur, quum Deus essentia, Deus unus trinus et aliis nominibus appellabatur, unde error Sabellii, quern nos aeque ut Arrii blasphemiam detestamur, quae somnia rationis humanae ut deliramenta luce verbi Dei discus8imus, discussaque vi spiritus sancti tanquam pernicibsa abiecimus, memores illius dicti: Quicquid non est ex fide, peccatum est. Ex eisdem tenebris philosophiae filium Dei Iesum Christum, verum Deum de Deo, eductum reverenter excipimus, et non amplius personam de persona genitum, sed ipsi88imum filium Dei vivi colimus, maiestate nulla patris imminutum, verbum aeternum apud aeternum Deum, quemadmodum ex oraculis evangelii 7) in tod. cod. Tig. VI. 106, fol. 984 v. accepimus. Hunc eundem definite tempore non figurate, sed vere et proprie natum, mortuum, passum, resurrexisse, ascendisseque, ut ingenue cum Thoma exclamare audeamus ad Christum hunc pro nobis crueifixum: Dominus meus et Deus meus. In eadem simplicitate eiusdem lucis filii Dei spiritum sanctum a patre procedentem adoramus, glorifioamus. De plenitudine autem Iesu Christi hunc hauriri ab electis confitemur voce Iesu Christi in hac fide animati, qui dicit se missurum alium paracletum, qui a patre procedit. Propterea nullas fides novas praeter vetustissimam apostolicam singuli in hoc coetu nostro professi sumus. Admoniti superioribus seculis, quam in tristissimis tenebris versati sumus, quamdiu vocem unam solamque unius pastoris nostri filii Dei, sine humanae sapientiae additamentis non audivimus: quam quum nunc vel toties propius exaudire per Dei clementiam liceat, a nemine pio innovationis et inconstantiae nota nobis inuri potest. Crescere enim et augere in una eademque fide donee occurramus in virum perfectum plenae aetatis Christi, non nova dogmata sequi ab apostolo dicuntur, quicunque fundamento propbetarum et apostolorum nixi inventa traditionesque humanas susque deque ferunt, ut quibus frustra colitur Deus. Solius autem verbi divini ea est apud omnes electos reverentia (quorum de numéro nos esse non diffitemur) ut illi nee addere, nee quicquam imminuere fas esse credant. In qua fide conservet nos augeatque ille solus unus verus Deus, pater, per filium suum unigenitum in spiritu sancto. Amen ! 8 ) 4126. BULLINGERUS LASICIO. Castalianis integritatem quam ille laudaverat se non curare docet dum constet earn non impedivisse quominus monstrosa dogmata profitereiur. Amicitiam suam solis orthodoxis certam esse. (Vide ad N. 4124.) S. D. Qualis quantaque fuerit Castalionis probitas atque integritas nescio. Nam non antea ille mihi familiariter notus. Hoc tarnen certo scio ipsum 8) Subscripaerunt lraio confesaioni ministri L, et nobiles oirciter XXX. Lismaninus a synodo aberat. S. — JRespondit Beza a. d. XIV. Cal. Apr. 1565. Cuius eiestat Epistola ad Baâzivilium de imitate essentiae divinae, in eius Tract, theol. I. 646.

349 1564 IUL. 350<br />

affectum, veramque <strong>et</strong> seriam benevolentiam, <strong>et</strong> observantem<br />

caritatem, suo <strong>et</strong> nostra nomine contestabitur.<br />

P<strong>et</strong>imus itaque, ut ad hanc epistolam, quam<br />

primum ad te ab illo missa fuerit, per eundem<br />

primo quoque tempore respondeas, ad illumque<br />

Argentoratum, ipse ad nos mitti curabit. Iterum<br />

atque iterum vale, literarum atque pi<strong>et</strong>atis nostri<br />

aevi decus, nosque solita tua benevolentia, ut facis,<br />

prosequere. Datum Brestae 6. Iulii anno Domini<br />

1564.<br />

Mense Septembri 1563.<br />

Confessionis<br />

ministrorum in synodo Pinczoviensi congregatorum<br />

formula, de qua supra in Uteris mentio est, sic<br />

hab<strong>et</strong> : 7 )<br />

Postquam Christus dominus <strong>et</strong> magister noster,<br />

nos crescere de die in diem iub<strong>et</strong>, donee in virum<br />

perfectum perveniamus, <strong>et</strong> huic rei verbum suum<br />

ex omni parte purum <strong>et</strong> perfectum, in quo solo nos<br />

acquiescere vult, nobis destinavit, sub magisterio<br />

eius nos proficere, <strong>et</strong> ex tot tantisque labyrinthis<br />

Antichristi, quos aliquot centenis annorum struxit,<br />

paulatim a domino educi nee pud<strong>et</strong> nee poeuitct.<br />

Quum itaque placuit spiritui sancto, veritatis duci,<br />

clarificatorique domini nostri Iesu Christi, non potuimus<br />

<strong>et</strong> nos parvuli in nomine Iesu ad hanc synodum<br />

congregati tanto placito resistere, postquam<br />

igne eius sacrosancto incaluit spiritus noster, quin<br />

credamus, solum verum Deum patrem, <strong>et</strong> quem<br />

pater misit Iesum Christum, <strong>et</strong> hanc cognitionem<br />

esse vitam a<strong>et</strong>ernam. Tanta lux ubi affulsit animis<br />

nostris, tenebrae rationis humanae discussae sunt,<br />

cesserunt persuasorii ex philosophia desumpti sormones,<br />

quibus simplicitas verbi Dei obscurabatur :<br />

<strong>et</strong> veri Dei cognitio, quae a proph<strong>et</strong>is, Christo <strong>et</strong><br />

Apostolus expresse tradita est, plane eripiebatur,<br />

quum Deus essentia, Deus unus trinus <strong>et</strong> aliis nominibus<br />

appellabatur, unde error Sabellii, quern<br />

nos aeque ut Arrii blasphemiam d<strong>et</strong>estamur, quae<br />

somnia rationis humanae ut deliramenta luce verbi<br />

Dei discus8imus, discussaque vi spiritus sancti tanquam<br />

pernicibsa abiecimus, memores illius dicti:<br />

Quicquid non est ex fide, peccatum est. Ex eisdem<br />

tenebris philosophiae filium Dei Iesum Christum,<br />

verum Deum de Deo, eductum reverenter excipimus,<br />

<strong>et</strong> non amplius personam de persona genitum,<br />

sed ipsi88imum filium Dei vivi colimus, maiestate<br />

nulla patris imminutum, verbum a<strong>et</strong>ernum apud<br />

a<strong>et</strong>ernum Deum, quemadmodum ex oraculis evangelii<br />

7) in tod. cod. Tig. VI. 106, fol. 984 v.<br />

accepimus. Hunc eundem definite tempore non figurate,<br />

sed vere <strong>et</strong> proprie natum, mortuum, passum,<br />

resurrexisse, ascendisseque, ut ingenue cum Thoma<br />

exclamare audeamus ad Christum hunc pro nobis<br />

crueifixum: Dominus meus <strong>et</strong> Deus meus. In eadem<br />

simplicitate eiusdem lucis filii Dei spiritum<br />

sanctum a patre procedentem adoramus, glorifioamus.<br />

De plenitudine autem Iesu Christi hunc<br />

hauriri ab electis confitemur voce Iesu Christi in<br />

hac fide animati, qui dicit se missurum alium paracl<strong>et</strong>um,<br />

qui a patre procedit. Propterea nullas fides<br />

novas pra<strong>et</strong>er v<strong>et</strong>ustissimam apostolicam singuli in<br />

hoc co<strong>et</strong>u nostro professi sumus. Admoniti superioribus<br />

seculis, quam in tristissimis tenebris versati<br />

sumus, quamdiu vocem unam solamque unius<br />

pastoris nostri filii Dei, sine humanae sapientiae<br />

additamentis non audivimus: quam quum nunc vel<br />

toties propius exaudire per Dei clementiam liceat,<br />

a nemine pio innovationis <strong>et</strong> inconstantiae nota<br />

nobis inuri potest. Crescere enim <strong>et</strong> augere in una<br />

eademque fide donee occurramus in virum perfectum<br />

plenae a<strong>et</strong>atis Christi, non nova dogmata sequi<br />

ab apostolo dicuntur, quicunque fundamento<br />

propb<strong>et</strong>arum <strong>et</strong> apostolorum nixi inventa traditionesque<br />

humanas susque deque ferunt, ut quibus<br />

frustra colitur Deus. Solius autem verbi divini ea<br />

est apud omnes electos reverentia (quorum de numéro<br />

nos esse non diffitemur) ut illi nee addere,<br />

nee quicquam imminuere fas esse credant. In qua<br />

fide conserv<strong>et</strong> nos augeatque ille solus unus verus<br />

Deus, pater, per filium suum unigenitum in spiritu<br />

sancto. Amen ! 8 )<br />

4126.<br />

BULLIN<strong>GE</strong>RUS LASICIO.<br />

Castalianis integritatem quam ille laudaverat se<br />

non curare doc<strong>et</strong> dum const<strong>et</strong> earn non impedivisse<br />

quominus monstrosa dogmata profitereiur. Amicitiam<br />

suam solis orthodoxis certam esse.<br />

(Vide ad N. 4124.)<br />

S. D. Qualis quantaque fuerit Castalionis probitas<br />

atque integritas nescio. Nam non antea ille<br />

mihi familiariter notus. Hoc tarnen certo scio ipsum<br />

8) Subscripaerunt lraio confesaioni ministri L, <strong>et</strong> nobiles<br />

oirciter XXX. Lismaninus a synodo aberat. S. — JRespondit<br />

Beza a. d. XIV. Cal. Apr. 1565. Cuius eiestat Epistola ad<br />

Baâzivilium de imitate essentiae divinae, in eius Tract, theol.<br />

I. 646.

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!