GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE

333 1564 IUL. 334
lorum immortali, invisibili, soli sapienti Deo,
gloria honor in secula seculorum. 1 ad Timoth. 6:
Praeoipio tibi in conspectu Dei, qui vivificat omnia,
et coram Iesu Christo, qui testatur sub Pontio Pilato
bonam professionem, ut serves praeceptum,
immaculatus, irreprehensibilis, usque ad apparitionem
domini nostri Iesu Christi, quam temporibus
suis osten8uru8 est ille beatus solus princeps, rex
regnantium, et dominus dominantium, qui solus
habet immortalitatem, lucem inhabitans inaocessam,
quem vidit nemo hominum, neque videre potest.
Cui honor et imperium sempiternum. 1.
loan. 5 : Quoniam très sunt qui testimonium dant,
Spiritus, aqua et sanguis, et hi très unum sunt.
Si testimonium hominum accipimus, testimonium
Dei maius est. Quoniam hoc est testimonium Dei,
quod testificatus est de filio suo: Qui credit in
filium Dei, habet testimonium in se ipso. Qui non
credit Deo, mendacem facit eum, quia non credit
in testimonium, quod testificatus est Deus de filio
suo. Et hoc est testimonium quod vitam aeternam
dedit nobis Deus. Et haec est vita in filio eius.
Qui habet filium, habet vitam. Qui non habet
filium Dei, vitam non habet. 1 Timoth. 2: Unus
enim Deus est, unus etiam mediator Dei et hominum,
homo Christus Iesus, qui dedit semet ipsum
pretium redemptionis pro omnibus etc. Ex qui bus
et similibus scripturae locis inferunt et concludunt
isti, nullo modo confundi posse, ut pater et filius
unus sit uterque, sed semper unus ille Deus pater
omnium turn in coelo, turn in terra, turn in creations,
turn in restaurations omnia egit per filium
suum, qui est mediator ab aeterno etiam creandarum
rerum omnium: Non autem filius egit per
patrem. Ut enim pater est ex quo omnia, ita et
filius per quern omnia. Quae verba manifeste confusioni
Sabellianae omnino adversantur, et mixtaram
seu commixtionem in divinitate non patiuntur.
Unus itaque Deus pater, et unus mediator Dei et
hominum Christus Iesus, et unus spiritus sanctus.
Alius scilicet et alius, sed non aliud. Hoc est,
unius et eiusdem naturae, divinitatis, potentiae,
gloriae, imperii, maiestatis. Earn tarnen divinitatem,
potentiam, gloriam, imperium et maiestatem,
filium generatione, spiritum sanctum processione
a pâtre accepisse et habere dicunt, sicut dicit filius:
Omnia mihi tradita sunt a patre meo.
Ad haec addunt, pluralitatem Deorum trinitarios
inducere. Quum enim isti non admittant, patrem
esse principium generations filio, et processionis
spiritui sancto, sed esse a se ipso, quemadmodum
et pater est a se ipso Deus, inducere eos
plura principia, et ex consequentia plures Deos.
Ideo isti excogitant nova quaedam vocabula, quod
solum patrem vocant autotheon, a se ipso Deum,
filium vero et spiritum sanctum Deum de Deo,
ilium generatione, hunc processione: inenarrabili
modo, ut praemissum est filium generatum et spiritum
sanctum procedentem. Nee quidquam se
novi excogitare existimant, ac perinde esse aiunt
patrem autotheon vocari, sicut antiquitus dicebatur,
patrem esse ingenitum, filium genitum, spiritum
sanctum procedentem. Ac semper addendum esse
censent, non ex aliéna, sed ex patris substantia
filium et spiritum sanctum, tanquam divinitatis
fonte profluxis8e: citra tamen ullius temporis momenti
aut intervalli imaginationem, quod haec accidentia
in divinitatem non cadant, sed per omnia
aeternos ex aeterno, consubstantiales ex substantia
patris, pari, ut dictum est, potentia, gloria, imperio,
maiestate, ac una et eadem voluntate et operatione.
Ita quod nihil addat hoc ipsum patri, quod sit ingenitus,
nee adimat aut detrahat quicquam filio,
quod natus est, nee spiritui sancto, quod procedat
a patre ac de filio capiat. Bed tamen semper tenendum
discrimen inter ingenitum et genitum,
Deum missum et mittentem, dantem et accipientem:
et quod hi duo unus esse non possint. Pro cuius
sententiae assertione adducunt ex Hilario 26. cohclusionem
synodalem temporum illtirum adversus
Arrianos, quae sic habet: „Si quis innascibilem
„et sine initio dicat filium, tanquam duo sine prin-
„cipio, et duo innascibilia et duo innata dicens, duos
„faciat Deos, anathema sit. Caput enim quod est
„principium omnium, filius: caput autem, quod est
„principium Christi, Deus. Sio enim ad unum, qui
„est principium omnium per filium universa referi-
„mus. Filium innascibilem confiteri impiissimum
„est. lam enim non erit Deus unus, quia Deum
„unum praedicari natura unius innascibilis Dei ex-
„igit. Quum ergo Deus unus sit, duo innascibiles
„esse non possunt, quum idcirco Deus unus sit,
„quum pater Deus sit et filius Dei Deus sit, quia
„innascibilitas sola penes unum sit, filius autem
„idcirco Deus, quia ex innascibili essentia natus
„existât. Bespuit ergo innascibilem filium praedi-
„cari fides sancta, ut per unum innascibilem Deum
„unum praedicet, ut naturam unigenitam ex innas-
„cibili genitum essentia, in uno innascibilis Dei no-
„mine complectatur. Caput enim omnium filius
„est, sed caput filii Deus est et ad unum Deum
„omnia hoc gradu atque hac confessione referuntur,
„quum ab eo sumant universa principium, cui ipse
„principium sit." Et plana haec, evidentia et minime
obscura esse docent.
Ceterum de procession« spiritus sanoti Graecorum
sententiae magis quam Latinorum adstipulantur,
quam duplicem esse statuunt: alteram aeternam
a solo patre, hoc est ex substantia patris
ante omnia saeoula, id est, una cum ipso patre et
filio eius unigenito exstitisse: alteram processionem
ab utroque fieri, tarn a patre quam a filio, hac vi-