GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
,193 1563 NOVEMB. 194<br />
scientiam, meque putat non sibi privatim sed illis<br />
qui me <strong>pub</strong>licatis libris accusarint <strong>pub</strong>licatis libris<br />
rospondere, <strong>et</strong> Besam, quum hac transir<strong>et</strong>, hac de<br />
re interpellare debuisse, scitote, mei olementissimi<br />
Domini, quominus id fecerim hactenus per me non<br />
st<strong>et</strong>isse. Nam <strong>et</strong> tunc D. Coxium <strong>et</strong> porro cum eo<br />
D. Rectorem Simonem Sulcerum ea de re conveni,<br />
<strong>et</strong> Bezam una cum illis, nisi iam properans decessiss<strong>et</strong><br />
conventurus fui. Et nunc paratus sum ad<br />
omnia quae illi in suis scriptis imposuerunt crimina<br />
<strong>pub</strong>lico scripto respondere, atque adeo a vobis, mei<br />
clementissimi Domini, ut hoc permittatis, postquam<br />
sic accusor, obnixe p<strong>et</strong>o. Aut si hoc non imp<strong>et</strong>ro,<br />
at illud saltern p<strong>et</strong>o ut mihi, si respondere non<br />
pormittitur, tacere ne sit fraudi. Quod si illi sunt<br />
sibi bene conscii, compareant ipsi, Beza <strong>et</strong> Calvinus,<br />
<strong>et</strong> omnia quae contra me crimina Uteris mandarunt<br />
coram vobis meis iudicibus probent, <strong>et</strong> ego vobis<br />
(ut intelligatis quantum meae causae bonitati confidam),<br />
si ilia probaverint, meum caput ad iustum<br />
supplicium ultro offero. Non debebunt autem, nisi<br />
sibi male conscii sunt, Basiliense tribunal reformidare,<br />
qui ilia toto mundo <strong>pub</strong>licare non reformidarunt:<br />
sin minus probaverint (ut certe nunquam<br />
probabnnt), aequum erit ut pro calumniatoribus<br />
habeantur.<br />
Spero vos, mei clementissimi Domini, Dei in<br />
hoc negotio vicarios, in hac causa, sicut hactenus <strong>et</strong><br />
in ca<strong>et</strong>erorum <strong>et</strong> in mea ipsius causa fecistis, adhibituros<br />
esse cam prudentiam, afflante vos spiritu<br />
veritatis, ut nihil nisi re probe perspecta pronunci<strong>et</strong>i8.<br />
Magni sunt <strong>et</strong> potentes accusatores mei:<br />
sed <strong>et</strong> potentes Deus, qui personarum rationem<br />
non hab<strong>et</strong>, de solio deiicit. Ego vero sum humilis<br />
homuncio, sed <strong>et</strong> humiles respicit Dens, <strong>et</strong> eorum<br />
sanguinem, si iniuste funditur, ulciscitur. Labi facile<br />
est, <strong>et</strong> vulnus uno momento facile infligit unus<br />
vir malus, quod deinde centum boni medici multis<br />
annis sanare non possunt.<br />
O Deus, qui <strong>et</strong> meam <strong>et</strong> adversariorum meorum<br />
corda nosti, surge <strong>et</strong> iudica causam meam.<br />
Quod ad accusationis partem secundam attin<strong>et</strong>,<br />
videlic<strong>et</strong> quod Bernardini Ochini dialogos transtulërim,<br />
non puto id mihi 'fraudi esse debere. Transtuli<br />
enim, sicut <strong>et</strong> alia eiusdem opera transtuleram,<br />
non ut iudex, sed ut translator, <strong>et</strong> ex eiusmodi<br />
opera ad alendam familiam quaestum facere solitus.<br />
Et typographus dixit se librum obtulisse Rectori,<br />
eumque secundum Basiliensia instituta fuisse censura<br />
approbatum.<br />
Sebastianus Castellio<br />
huius defensionis autor mea manu<br />
subscripsi anno 1563 die 24 Novembris. 3 i<br />
\<br />
4047,<br />
WISSENBURGIUS BULLIN<strong>GE</strong>RO.<br />
i<br />
x<br />
)<br />
.<br />
I<br />
,<br />
.<br />
De Ochini dialogis Basileae impressis a magistratu<br />
inquiritur sed hactenus frustra. Beza contra<br />
Castalionem scripsü ita ut ipsi urhi <strong>et</strong> schciae non<br />
parcat. *)<br />
(Bxoerptnm ex antographo Cod. Turie. Archiv. Plat. VI, Vol.<br />
117a, olim Serin. C. Bpp. Tom. 1, fol. 541. — Simler Vol. 108.)<br />
Amplissimo viro D. M. Heinrico Bullingero<br />
| theologo summo Tigurinae ecclesiae pastori vigilan-<br />
[. tissimo domino ac fratri suo semper venerando.<br />
Tiguri.<br />
De Ochini dialogis idem nobis evenit quod <strong>et</strong> vestris<br />
civibus. Continue enim <strong>et</strong> variae <strong>et</strong> multae ab<br />
Argentina veniunt literae quibus a piis pie monemur,<br />
ab aliis autem acerbe incusamur, quod ex sua<br />
urbe magna multorum offensione magistratus noster<br />
tales libros in lucem prodire sinat, <strong>et</strong> qui propediem<br />
(ut omnino praesumitur) <strong>pub</strong>lica senatus Argentinensis<br />
sententia tanquam haer<strong>et</strong>ici <strong>et</strong> omnis<br />
honestatis <strong>et</strong> religionis piae corruptores Vulcano<br />
tradendi sint. Quarum quidem nonnullae ad senatum<br />
nostrum pervenere nuper, quibus commotus<br />
idem nobis quod vobis vester iniunxit: nimirum ut<br />
inspectis Dialogis totum negotium quomodo actum,<br />
<strong>et</strong> an per nostros censores admissi sint diligentius<br />
disquireremus. Ergo quod iussu sumus exsequentes<br />
Dialogorum interpr<strong>et</strong>em Castalionem invenimus, qui<br />
id se fecisse Pernae typographi impulsu non negat.<br />
Oensuram qui fecerit nondum invenimus. Berna<br />
Basilio Amerbachio, qui turn rectoris vices egerat,<br />
ex lege librum censendum se tradidisse ait. Amerbachius<br />
Coelio, quum italico sermone scriptus erat,<br />
se misisse responded Coelius quidem inspexisse librum<br />
fat<strong>et</strong>ur, sed nihil censuisse, nee alicui divulgandi<br />
copiam fecisse. Tanto igitur labyrintho res<br />
implicata est, ut in quem tandem haec cud<strong>et</strong>ur<br />
faba prorsus ignorem. Huic aliud quoque accessit<br />
malum: scriptum scilic<strong>et</strong> mordax satis quod Beza<br />
in Castalionem edidit, haer<strong>et</strong>icum, Pelagianum <strong>et</strong><br />
scripturae sacrae depravatorem pestilentissimum<br />
proclamans, nostram vero scholam <strong>et</strong> ecclesiam, simulque<br />
totius urbis proceres, <strong>et</strong>si lenius paulo, satis<br />
tarnen duriter incusat quod tantam pestem in sua<br />
ecclesia <strong>et</strong> urbe ferant. Quae quum Castalioni<br />
)<br />
sint obiecta, quibus satisfactionibus aut qua spongia<br />
hanc sit d<strong>et</strong>ersurus labem, in dies exspectamus.<br />
Vereor autem ego ne novi incendii non parva sit<br />
3) Germanice eadem Apologia oblata est senatui d. d.<br />
4. Dec. Ipse supremum diem obiit d. 29. Dec.<br />
Calvini opera. Vol. XX.<br />
4047.1) Cf. praecedentem.<br />
13