GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
191 EPISTOLA<br />
4046—4047 192<br />
nos scripsi probare conatur, dico eum sinistre inter- inter nos in dies dissideamus <strong>et</strong> in d<strong>et</strong>erius abeapr<strong>et</strong>ari<br />
scripta mea, <strong>et</strong> ex eis ilia Telle elicere quae mus. Neque non insuper illud Pauli adiioio: si <strong>et</strong><br />
mihi nunquam vénérant in mentem <strong>et</strong> hoc <strong>pub</strong>lico hominum loquar <strong>et</strong> angelorum Unguis, neque cari-<br />
scripto probare sum paratus.<br />
tate sim praeditus, sum aes personans aut cymba-<br />
Tertium crimen est quod ego sim omnium falum tinniens : <strong>et</strong> si tantum divinationis habeam ut<br />
cinorosorum, haer<strong>et</strong>icorum, adulterorum, furum, ho- omnia arcana scientiamque omnem teneam, <strong>et</strong>. si<br />
micidarum patronus, <strong>et</strong> quod eos tutos ab accusato- adeo omni fide sim praeditus, nihil sum: <strong>et</strong> si<br />
ribus <strong>et</strong> iudicibus praestare veUm, <strong>et</strong> quod nolim omnes meas facultates in liberaUtatem erogem, <strong>et</strong><br />
magistratum ullo modo sese negotiis religionis im- si vel meum corpus comburendum tradam, <strong>et</strong> tamiscere.<br />
Et de hoc crimine idem quod de superiornen oaritate non sim praeditus, nihil profioio.<br />
ribus respondeo, videlic<strong>et</strong> falsissimum esse, <strong>et</strong> ut id Haec sunt quae ego de Christi spiritu <strong>et</strong> oari<br />
prob<strong>et</strong> accusator postulo. Ego vero me contrarium tate <strong>et</strong> scripsi <strong>et</strong> scribo <strong>et</strong> sentio. Tantum abest<br />
probaturum esse <strong>et</strong>iam ex scriptis meis spondeo. ut hoc crimen reformidem, ut haec vera esse dicam,<br />
Omnino si sit opus testibus fide dignis, planum fa- pronunciem, clamem, <strong>et</strong> eventus ipse vera esse <strong>et</strong><br />
ciam, quosdam qui de magistratu sinistre sentie- hactenus docuit <strong>et</strong> deinceps docebit. Nam sine<br />
bant fuisse ab eo errore opera mea revocatos. Nam Christi spiritu <strong>et</strong> caritate, si quis has controversias<br />
de magistratu omnino idem <strong>et</strong> semper sensi <strong>et</strong> sen- componi posse sperat, eum perinde faoere dico ac<br />
tio quod in sacris Uteris <strong>et</strong> in Basiliensi confessione si velit arenatum ex sola arena <strong>et</strong> calce sine aqua<br />
hab<strong>et</strong>ur, videlic<strong>et</strong>: Es hau Gott der OberJceit seiner facere. Illud addo, accusatorem meum hie sibi ipsi<br />
Dienerin das Schweert und hosten usserlichen Ge tripUciter contradicere. Nam si sum Libertinus,<br />
walt seschvrm den guoten, Eaach und Straf der bösen non possum esse vel Papista vel Anabaptista: sin<br />
befolhen. Atque illud addo, earn durare oportere Papista sum, nee Libertinus nee Anabaptista, aut<br />
<strong>et</strong>iam tempore novi Testamenti, quamdiu erunt fa- si Anabaptista, nee Libertinus nee Papista esse<br />
cinorosi homines qui sunt puniendi, <strong>et</strong> qui ei potes- possum. Quippe quum hae très sectae inter<br />
tati resistit is Dei ordinationi resistit.<br />
Quartum crimen est quod CasteUio sit papista<br />
<strong>et</strong> blasphemus in Dei gratiam. Et ad hoc crimen<br />
respondeo idem 'quod ad superiora, videlic<strong>et</strong> falsum<br />
esse neque id ullum unquam mortalium esse probaturum.<br />
Nam tantum abest ut sim papista ut a<br />
magnis viris non semel, magna mercede proposita,<br />
<strong>et</strong> iam pridem <strong>et</strong> non ita pridem sollicitatus ut ad<br />
ipsos migrarem recusarim. Quod vero in Dei gratiam<br />
blasphemum esse me dicit, hoc quoque non<br />
minus quam illud falsum. Nam nos gratuito Dei<br />
beneficio per fidem in Christum iustificari <strong>et</strong> servari<br />
semper <strong>et</strong> credidi <strong>et</strong> docui, <strong>et</strong> hoc <strong>et</strong>iam scripta<br />
mea palam testantur.<br />
Quintum crimen, quod CasteUio sit Academicus<br />
<strong>et</strong> quod habeat spiritum Anabaptisticum. Academici<br />
erant philosophi quidam qui nihil Bciri posse<br />
dicebant ideoque nihil affirmabant. Ab hoc crimine<br />
ipsem<strong>et</strong> Beea in hoc libro me maxime vindicat:<br />
ideo enim in me in toto libro invehitur quia multa<br />
affirmem quae ipse a me affirmari indignatur.<br />
Quod vero de spiritu Anabaptistico scribit, qualem<br />
spiritum habeant, aut quid de Dei verbo sentiant<br />
aut scribant Anabaptistae ipsi viderint. Quid ego<br />
sentiam aut soripserim libenter fatebor. Ego <strong>et</strong><br />
scripsi <strong>et</strong> nunc scribo <strong>et</strong> sentio, controversias quae<br />
sunt inter theologos de religione non posse ex<br />
scriptura, nisi simul adsit tum Christi spiritus qui<br />
mentes aperiat, tum Caritas, componi. Atque illud<br />
addo, nisi operam dederimus ut caritatem habeamus,<br />
futurum esse ut quanto plus literae habebimus<br />
tanto minus spiritus habeamus, tantoque magis<br />
v sese,<br />
addo <strong>et</strong>iam ab Aacademicorum secta ipsae omnes<br />
sieut aqua ab igni discrepant, id quod facile probarem,<br />
nisi id vestrae prudentiae cognitum esse mihi persuadèrent<br />
Haec sunt quae mihi a Beza in illis de quibus<br />
dictum est locis imposita sunt. Sunt <strong>et</strong> aUa, mei<br />
clementissimi Domini, quae mihi Beza <strong>et</strong> Calvinus<br />
imponunt: quorum unum aut alterum, de quibus<br />
vos facillime <strong>et</strong>iam sine mea defensione iudioare<br />
poteritis, obiter dicam. Unum est quod ego Biblia<br />
transtulerim impulsu instinctuque diaboU. Cogitate<br />
quam verisimüiter haec scripserint. Alterum est<br />
quod vicini mei ligna harpagone rapuerim. Hinc<br />
cognoscite, mei clementissimi Domini, quales sint<br />
accusatores mei. Nam si eorum accusationi credatis,<br />
oportebit non solum me, verum <strong>et</strong>iam vicinos<br />
tunc meos <strong>et</strong> piscatores multos, aliosque cives Basilienses<br />
fortasse plus quam trecentos mecum dare<br />
furti poenas, quippe qui eidem 8 ) ligna centies mecum<br />
harpagonibuB rapuerint. Hoc isti quum furtum<br />
palam <strong>pub</strong>Ucatis toto orbe libris interpr<strong>et</strong>ati<br />
fuerint, cogitate quales sint <strong>et</strong> in ca<strong>et</strong>eris interprètes,<br />
praesertim si quem oderint: nam mea scripta<br />
nihilo candidius profecto sunt interpr<strong>et</strong>ati quam<br />
harpagonem.<br />
Haec <strong>et</strong> huius generis aUa multa quae de me<br />
scripserunt, si vult probare meus accusator, prodeat<br />
coram vestro senatu, <strong>et</strong> ego coram eodem <strong>et</strong>iam<br />
verbis (utcunque germanice vix <strong>et</strong>iam balbutiam)<br />
paratus sum causam dicere. Sin malam hab<strong>et</strong> con-<br />
2) civi vieino, cuius erant ilia ligna Rheno devecia.
Change language