GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
185 1563 NOVEMB. ' 186<br />
4043.<br />
SPINA CALVINO.<br />
Marins se scribere affirmât quia alioqui curis<br />
obsessum suis <strong>et</strong> suorum onerare non mit, simul eum<br />
iub<strong>et</strong> bonorum suffragiis contentum aliorum invidiam<br />
despieere.<br />
(Ex autographo Cod. Genev. 110, fol. 29.)<br />
A Monsieur Monsieur despeville.<br />
Cur ad vos rarius scribamus multipliées sunt<br />
causae: inprimis quod non semper nobis praesto<br />
sunt nuncii quibus literas nostras tuto committamus,<br />
turn quod turbulentissimis istis temporibus<br />
nulla nobis fere scribendi argumenta occurrunt<br />
qualia optaremus. Quid enim necesse est<br />
vobis narrare odia, insidias <strong>et</strong> nefaria adversariorum<br />
nostrorum consilia, quibus ecclesiis quotidie perniniciem<br />
moliuntur? Quid item deiectiones, mollitiem,<br />
perfidiam, proditiones <strong>et</strong> scandala nonnullorum<br />
ex nostris, qui eeclesias saevitia <strong>et</strong> crudelitate adversariorum<br />
misère düaceratas <strong>et</strong> dissipatas deserunt<br />
<strong>et</strong> iacentes ac prope exanimatas secure intuentur,<br />
exemplo videlic<strong>et</strong> sacrifici <strong>et</strong> leyitae qui graviter a<br />
latronibus vulneratum despiciunt, <strong>et</strong> ilium nulla<br />
adhibita consolatione, nulla praestita ope, anav9qtonύ<br />
pra<strong>et</strong>ereunt. Quid, inquam, refert haec vobis<br />
commemorare <strong>et</strong> animos vestros tot curis aliunde<br />
vexatos his adhnc exercere. Equidem, quod ad me<br />
attin<strong>et</strong>, parcendum vobis esse semper existimavi:<br />
tibi potissimum, venerande pater, qui senio <strong>et</strong><br />
multo adhuc magis laboribus, quos pro ecclesia suscepisti<br />
<strong>et</strong> pertuHsti, confectus <strong>et</strong> tantum non consumptus<br />
audire ex nobis nihil deberes nisi quod<br />
animum tuum exhilarar<strong>et</strong>, <strong>et</strong> longiorem, si fieri<br />
poss<strong>et</strong>, tibi vitam producer<strong>et</strong>. Certe in <strong>pub</strong>lica<br />
commoda mihi peccare videntur non solum scele-<br />
rati xaï xaiâqcctoi, isti nebulones qui te maledictis<br />
suis exagitant, (quanquam vitae tuae cursu ea te<br />
praeditum constantia declarasti ut magno semper<br />
animo istorum convicia <strong>et</strong> calumnias contempseris),<br />
sed hi <strong>et</strong>iam qui scribunt aut narrant aliquid quod<br />
te cruci<strong>et</strong> aut molestiam aliquam exhibeat. Ita vixisti,<br />
mi pater, ita te gessistii in rebus omnibus,<br />
earn denique existimationem apud omnes bonos adoptas<br />
es, ut m<strong>et</strong>uendum non sit ab improbis <strong>et</strong> flagitiosi8<br />
istis desertoribus, ne virulentis suis sermonibus<br />
illam contaminent Tantam improbitatem<br />
Dominus diu inultam non sin<strong>et</strong>.<br />
Quis sit rerum nostrarum status poteris cognoscere<br />
ex Uteris quas misi ad fratrem nostrum D.<br />
Theodorum. Varia sunt <strong>et</strong> incerta admodum hominum<br />
consilia, qualia necesse est esse illorum qui<br />
luce verbi Dei carent neque sequuntur ducem spiritum.<br />
Ea tarnen spe hic vivimus, tandem futurum<br />
ut Deus, a quo toti pendemus <strong>et</strong> cuius bonitate<br />
sola nitimur, omnes difficultates super<strong>et</strong> <strong>et</strong> expé<br />
diât, <strong>et</strong> opus quod inchoavit féliciter conficiat.<br />
Ulum oro <strong>et</strong>iam atque <strong>et</strong>iam ut tuam val<strong>et</strong>udinem<br />
confirm<strong>et</strong> <strong>et</strong> te nobis <strong>et</strong> ecclesiae suae diu incolumem<br />
serv<strong>et</strong>. Vale, mi pater. 8. Novembris 1563. *)<br />
Tui studiosissimus<br />
Io. Aoanthius.<br />
4044.<br />
TACHARD ») A CALVIN.<br />
Demande de ministres <strong>et</strong> nouvelles de l'église de<br />
Montauban, <strong>et</strong> de sa propre famille.<br />
(Autographe de la <strong>Biblioth</strong>èque de Genève Vol. 109, fol. 127.)<br />
A Monseigneur Monseigneur Calvin.<br />
S. Monseigneur <strong>et</strong> père le frère presant porteur<br />
est envoyé devers vous pour obtenir ministre<br />
pour la ville de Montauban je vous prie envoyer<br />
home de scavoir <strong>et</strong> bonne vie affin que ceste povre<br />
<strong>et</strong> p<strong>et</strong>ite église de Montauban soyt consolée. Les<br />
deux ministres forains sont mortz: aux deux natifz<br />
de la ville leur a este faict commandement vuider<br />
la ville dans troys jours <strong>et</strong> davantages a moy vuider<br />
la royaulme dans le moys <strong>et</strong> ne reste en la<br />
ville que délassas qui est en la ville pour la dissipation<br />
de son église de Polh<strong>et</strong> <strong>et</strong> encors ne luy<br />
4043.1) Haud facile definieris unde haec epistola scripta sit.<br />
Jean de Lespine né à Daon près de Ghâtean-Gontier vers<br />
1506, ancien Augustin, vint à Fontenay le Comte en Oct.<br />
1561, <strong>et</strong> fut pendant quelques mois l'auxiliaire du ministre<br />
Claude Du Moulin. Puis il se rendit à La Rochelle. {L'église<br />
réf. de Fontenay-le-C. 1872. 4° p. 9.) Mais il ne paraît plus<br />
y avoir été en 1563. (De Bichemond, Orig. <strong>et</strong> progrès de la<br />
réf. à La Rochelle. Par. 1872. p. 70. Haag VII. 38.) En<br />
1564 il fut appelé à Provins. Au mois de Février de la<br />
même année il doit avoir séjourné passagèrement à Saumur.<br />
4044.1) Martin Tachard, né à Montauban, avait étudié à<br />
Genève. Envoyé comme pasteur eu 1558 à Pragelas {Beg. de<br />
la Comp.} il paraît être venu à Montauban peu de temps<br />
après l'établissement de la réforme. Il y fut envoyé avec<br />
Pierre dn Perrier pour seconder Vignaux <strong>et</strong> Sestier dit (Pressent<br />
{Croissant). A l'approche de Montluo il se r<strong>et</strong>ira hors<br />
du royaume de l'avis de l'Eglise. Les autres ministres y restèrent<br />
(Hist. eccl. III. 62.) Il revint le 10. Août au grand<br />
contentement d'un chacun (»6. 87) Haag IX. 333. Mary Lafon,<br />
Hist, d'une ville prot. P. 1842. p. 46. 60.