GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
GE Biblioth. pub. et univ - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
179 EPISTOLA 4040 180<br />
-voce, tum uteris. Proinde Hölbrachum hortabatur<br />
ad subscriptionem, modo ipsi licer<strong>et</strong> excipere : potius<br />
quam ut siner<strong>et</strong> ecclesiam, id quod adversarii<br />
moliebantur, dissipari. Ego vero nulla alia ratione<br />
<strong>et</strong> nullis aliis de causis, quam ut ne locum cederem<br />
talibus adversariis, qui pra<strong>et</strong>er impiam de<br />
coena deque ubiquitate doctrinam Pelagianismum<br />
<strong>et</strong>iam in scholam introducerent, subscripsi: idque<br />
tum demum, quum vidissem, reliquos omnes meos<br />
collegas subscripsisse : <strong>et</strong> mihi, nisi idem facerem,<br />
omnino stationem esse deserendam. Id quod cumprimis<br />
oupiebant adversarii, <strong>et</strong> omnibus suis viribus,<br />
hoc est, falsis accusationibus, calumniis, clamoribus,<br />
conviciis, dolis <strong>et</strong> cuniculis, totum biennium<br />
conati fuerunt ut consequerentur. Praemisi<br />
porro meas exceptiones, <strong>et</strong> protestatus sum palam,<br />
me nolle ut hac mea subscriptione ullum fiat praeiudicium<br />
aliis ecclesiis <strong>et</strong> academiis, quae mihi dederant<br />
testimonia, neque ipsi veritati, neque doctrinae,<br />
quam ego in hac schola tradidi per octennium,<br />
quaeque contin<strong>et</strong>ur in meis praelectionibus,<br />
disputationibus, confessionibus : velleque, ut mihi<br />
liceat interpr<strong>et</strong>ari tarn Augustanam confessionem,<br />
quam praesentes articulos iuxta regulam verbi Dei,<br />
doctrinam Augustini, Lutheri propter doctrinam de<br />
praedestinatione, <strong>et</strong> Buceri. Neque has exceptiones<br />
compositores reiecerunt. Quomodo igitur recessi<br />
a recepta doctrina? Imo contra compositores rotundis<br />
verbis Sturmio, mihi <strong>et</strong> aliis aliquot collegis<br />
dixerant antea: pastores nobiscum admittere doctrinam<br />
Augustini, Lutheri <strong>et</strong> Buceri de praedestinatione:<br />
<strong>et</strong> mihi seorsum, quum ostendissem eandem<br />
plane conclusionem de perseverantia sanctorum<br />
in libro Heshusii de libero arbitrio, dixerunt,<br />
meos adversarios totum illum librum probare. De<br />
coena <strong>et</strong>iam concesserant nobis doctrinam Buceri<br />
<strong>et</strong> aliorum maiorum nostrorum, qui in hac schola<br />
atque ecclesia docuerunt : adeoque confessiones<br />
omnes <strong>et</strong> Apologiam huius civitatis. Mihi vero<br />
speciatim hanc meam de praesentia corporis<br />
Christi in coena explicationem admiserunt: illud<br />
nullo modo praesens esse corporibus nostris, quod<br />
nullo corporis sensu percipiatur, praesens vero esse<br />
fidelium mentibus quod ab ipsis vere percipiatur:<br />
atque ita vere percipiatur, ut ipsius vis in ipsa<br />
quoque corpora nostra redund<strong>et</strong>, qua indies magis<br />
ac magis mortificentur, regenerentur <strong>et</strong> capiti<br />
Christo incorporentur, atque ad gloriosam resurrectionem<br />
disponantur. Quum haeo illi nobis concesserint:<br />
cur non debuissemus <strong>et</strong> nos articulis Ulis,<br />
cpncordiae gratia, subscribere? Adde quod, antequam<br />
fier<strong>et</strong> subscriptio, Sturmius miserat ad compositores<br />
permultas conclusiones impias ex libro<br />
pastorum contra me scripto collectas: compositores<br />
eas, ut audio, praelegerunt pastoribus <strong>et</strong> interrogarunr,<br />
an ita docerent? responderunt, se non ita<br />
sentire- Quid hoc mit, nisi errores recantasse <strong>et</strong><br />
veritati acquievisse? Cur igitur non subsoripsissemu8<br />
articulis minime per se impiis? Nam quod<br />
ibi traditur de vera <strong>et</strong> substantiali prasentia corporis<br />
Christi impium non est, si interpr<strong>et</strong>eris de illa<br />
praesentia qua praesens est mentibus fidelium, ut<br />
ego exposui. Praesentia enim haec, nullo locorum<br />
lic<strong>et</strong> maximo intervallo iinpediri potest. Neque<br />
praesentiae nomine intelligenda est propinquitas<br />
quaevis localis: sed talis propinquitas qua res, quae<br />
dicitur esse praesens, percipi possit ab illo, cui dicitur<br />
esse praesens. Quod locale spatium attin<strong>et</strong>,<br />
solis corpus multo magis distat ab oculis meis,<br />
quam tu qui Lugduni es: interim tarnen sol dioitur<br />
mihi, hoc est, oculis meis praesens esse: non<br />
autem tu. Quamobrem? quoniam ille ita oculis<br />
meis propinquus est ut ab eis percipiatur, tu vero<br />
nequaquam. Idem sol non multo magis distat a<br />
nobis, quum est supra aliud hemisphaerium, quam<br />
quum est supra nostrum: tanto enim magis tum<br />
distat, quanta est terrae, quae interponitur, crassities,<br />
tunc tarnen dicitur <strong>et</strong> est vere absens. Quid<br />
ita? quia non potest percipi ab oculis nostris,<br />
nunc vero praesens est, quia percipitur. Eatenus<br />
igitur aliquid dicitur alicui esse praesens, quatenus<br />
illud ab hoc percipitur. Verum autem <strong>et</strong> substantial<br />
corpus Christi percipi ab animis mentibusque<br />
fidelium, tum in praedicatione evangelii, tum speciatim<br />
in coena, quis vere pius neg<strong>et</strong>? Non est<br />
igitur per se impia illa sententia: Corpus Christi<br />
in coena vere <strong>et</strong> substantialiter praesens esse, si<br />
addas: mentibus fidelium. Nihil enim inter corpus<br />
Christi gloriosum quod in coelo est, <strong>et</strong> mentes<br />
nostras, quae substantia in terris sunt, intercédera<br />
potest, quod veram interea unionem <strong>et</strong> xoivwvCav impedire<br />
queat, nisi impoenitentia atque infidelitas.<br />
Sicut per proph<strong>et</strong>am dicit Dominus: Peccata vestra<br />
diviserunt inter me <strong>et</strong> vos, quae duo quum absint<br />
a fidelibus consequitur veram esse XOUKOVCOV<br />
ideoque veram praesentiam inter corpus Christi <strong>et</strong><br />
fidelium mentes, imo <strong>et</strong> quodammodo inter corpus<br />
Christi <strong>et</strong> corpora nostra: quatenus, ut dixi, virtus<br />
corporis Christi pro nobis crucifixi, vi sui spiritus<br />
derivatur in corpora nostra ad maiorem sanctificationem<br />
in hoc saeculo <strong>et</strong> gloriosam resurrectionem<br />
in alio saeculo, quae omnia sentiunt experiunturque<br />
fidèles in se ipsis.<br />
Quod <strong>et</strong>iam in Ulis articulis hab<strong>et</strong>ur: Qui obediunt<br />
concupiscentiis peccati, amittunt fidem: (nam<br />
forte hoc te vehementer offendit: quasi pugn<strong>et</strong><br />
cum illa doctrina propter quam exoitatum fuit<br />
dissidium) nihil hab<strong>et</strong> absurdi, si attente <strong>et</strong> diligenter<br />
verba perpendas. Principio conditionalis est propositio:<br />
Si qui obediunt. Ego vero nego sanctos<br />
illos, de quibus mea erat propositio, vere obedire<br />
concupiscentiis peccati, <strong>et</strong>iamsi nonnunquam in pec-
Change language