Cartulaire de l'abbaye de Moissac

58.
1059
Notice sur la donation faite à Cluny par Guillaume Arnaud, de l’église Sainte-Marie de Moirax.
A. Original perdu.
B. Copie dans un fragment de cartulaire du milieu du XII e siècle: ADTG, G 569 II, f. 10r.
C. Mentionné dans ce même fragment de cartulaire: ADTG, G 569 II, f. 7v.
a. Edition: Le texte complet de l’acte de donation est imprimé dans Bernard-Bruel, t. 4, n. 2978.
NOTE: cet acte, habituellement daté de 1049, est en réalité de 1059: Müssigbrod, p. 63-65. – Puisque
Moirax est mentionné par le Concile de Toulouse de 1056 parmi les possessions à restituer de l’abbaye de
Moissac, il ne s’agit pas ici d’une donation, mais d’une restitution.
B.
DOMINUS dicit in evangelio date helemosinam et omnia munda sunt vobis. 1 Hac ammonitione ego
Wilelmus Arnaldus, in Dei nomine provocatus, dono Domino Deo et sancto Petro Cluniensi,
ecclesiam quę consecrata [est] in honore Sanctę Dei Genitricis MARIE, sita in loco qui vocatur
Moirax, pro remedio animę meę, atque pro remedio parentum meorum viventium ac defunctorum, ut
vitam ęternam nobis Deus concedere dignetur in secula seculorum.
a.
Orbe in transitorio dum quis vivitur more humani generis semper ad deteriora labendo, si non ad
primam, terciam vel sextam, ad nonam vel saltim ad XI mam horam accedens, cum “jam securis ad
radicem arboris posita est”, jactet vel tunc cogitatum suum in Domino, reminiscendo non solum
Factori sed Redemptori proprio Jesu Christo, qui non solum incarnari, set et mori voluit, pro nostræ
salutis pretio. Quiquis ergo te letaris tali redemptum sub salutari pretio, oculorum orbes, id est pure
mentis studium, mundiciamque manuum figas oro in Domino, a Quo salvandum te credas sine dubio,
si hujus mundi caduca, fragilia et diatim usque ad exicium pertræncia fuerint a te pede cristiano
viriliter conculcata, ad quem jam accedens uberrimos elemosinarum fructus in necessitatibus fratrum
secundum illud beati Tobie erogat sedulo; dicit enim filio: “Si multum tibi fuerit, habundanter
tribuito, sin autem modicum, ipsum modicum libenter impertire studeto”. Reminiscaris et beati
prophete Danielis ortamento; dicit enim regi Nabucodonosor: “Rex consilium meum placeat tibi oro
et male a te commissa per elemosinarum largitatem ut [redimas] moneo; et propheta: “Absconde
elemosinam in sinu pauperis, et ipsa orabit pro te ad Dominum sedulo”.
His et quam plurimis formati testimoniis, ego Willelmus Arnaldi, [sicut et] filius meus Petrus,
notum esse volumus, tam presentibus quam futuris, quod pro redemptione animarum nostrarum et
omnium parentum nostrorum, aliquis ex nostra ereditate [quę nobis] jure evenit, donamus Domino
Deo et sanctis apostolis ejus Petro et Paulo, et ad locum Cluniacum, ubi domnus Ugo abba magis
prodesse quam preesse videtur. Dona[mus ad predi]ctum locum æcclesiam quandam Beate Marie
Virginis, Moiriaco vocatam, [cum] omni villa et parrochia ad ipsam ecclesiam pertinentem, cum
primiciis, dec[imis, oblationibus] et ceteris omnibus quecumque ibi Arnaldus, pater meus, habere
visus est [vel] nos usque hodie abemus et inante adquirere poterimus, in alodo et in bene[ficio, in
campis, silvis], pratis, aquis aquarumque exitibus et regressibus, pascuis, et comanda et guarda.
Donamus etiam similiter æcclesiam de Albar, sicut supra dictum est [de Moyriaco], cum omnibus
ibi pertinentibus, villam et parrochiam, totum ex integro, quę[situm] et inquirendum, sibut abuit
Arnaldus et tenuit.
1 Luc 11,41.
93