28.02.2013 Views

Cartulaire de l'abbaye de Moissac

Cartulaire de l'abbaye de Moissac

Cartulaire de l'abbaye de Moissac

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

256.<br />

[vers 1135]<br />

Charte <strong>de</strong> coutumes, concédée par l’abbé Guillaume et le vicomte Saxet et Ratier, à Saint-Nicolas<strong>de</strong>-la-Grave.<br />

� Avec une confirmation par Oddon, successeur <strong>de</strong> Saxet, du temps <strong>de</strong> l’abbé<br />

Gérald.<br />

A. Original perdu.<br />

B. Copie dans un fragment <strong>de</strong> cartulaire du milieu du XII e siècle: ADTG, G 569 II, f. 13r-14v.<br />

C. Mentionné fin XIV e siècle: Chronique d’Aymeric <strong>de</strong> Peyrac, f. 163rb-va.<br />

Bibliographie, édition et traduction: Georges Passerat, Les chartes <strong>de</strong> coutumes <strong>de</strong> Saint-Nicolas,<br />

in: BSATG 120 (1995), p. 193-202.<br />

B.<br />

HEC EST CARTA DE CONSTITUCIONE VILLE SANCTI NICHOLAI.<br />

Notum sit presentibus et futuris, quod Willelmus, prior Moysiacensis, cum consilio et mandato et<br />

voluntate Willelmi, abbatis Moysiacensis, atque conventus monasterii Moysiacensis, et cum consilio et<br />

mandato et voluntate Saxeti vicecomitis, et Raterii, et Sibille vicecomitisse, stabilivit villam , a) simul cum Raterio et Sibilla vicecomitissa, tali modo ut esset libera villa intra clausuram,<br />

secundum mores et consuetudines ville Altivilaris, excepto quod abbas Moysiacensis et monachi<br />

nominati retinuerunt sibi in unoquoque casali qui est intra clausuram acapte XII <strong>de</strong>narios et VI <strong>de</strong>narios<br />

obliarum, et furnos, et sepulturam mortuorum, secundum voluntatem et secundum ordinationem<br />

ipsorum morientium, et per consilium capellani et trium proborum hominum ejus<strong>de</strong>m ville. Et similiter<br />

abbas et monachi retinuerunt justiciam, secundum consuetudinem ville Altivilaris, in ipsa villa Sancti<br />

Nicholay.<br />

Abbas vero et prior predicti concesserunt vicecomiti Saxeto et successoribus ejus, quod quisque<br />

homo manens in ea<strong>de</strong>m villa qui unum par boum habuerit, unum sextarium frumenti et alium sextarium<br />

civate, ad mensuram ville Altivilaris, donet predicto vicecomiti et successoribus ejus, et non plus quam<br />

unum sextarium frumenti et alium civate, etiam si plures boves habuerit. Set ille qui unum solum boum<br />

habuerit, unam eminam frumenti et aliam eminam civate donabit vicecomiti ad predictam mensuram.<br />

Ille vero qui cum fossorio laboraverit, si bovem non habuerit, donabit unam cartariam frumenti et aliam<br />

cartariam civate vicecomiti, ad ean<strong>de</strong>m mensuram. Qui vero nec cum bove nec cum fossorio laboraverit,<br />

ille nec frumentum nec civatam vicecomiti dabit.<br />

Servientes autem vicecomitis, qui hanc frumentatam et civadatam coadunaverint, <strong>de</strong>bent esse soli<br />

tres, et monachus ejus<strong>de</strong>m ville <strong>de</strong>bet eis interim dare come<strong>de</strong>re vel <strong>de</strong>bet eis facere dari, et in octo<br />

diebus ad plus predicta civadata et frumentata <strong>de</strong>bet congregari.<br />

Preterea concesserunt vicecomiti abbas et prior et monachi et homines SANCTI NICHOLAY XXIIII<br />

solidos Caturcene monete pro porcata in ea<strong>de</strong>m villa, quoque anno in Natale Domini, et XVI solidos<br />

ejus<strong>de</strong>m monete pro vacata quoque anno in festo Pentecostes, et in omnibus leddis medietatem, et in<br />

omnibus justiciis tocius diei mercati medietatem. Si vicecomes vel servientes ipsius querelam <strong>de</strong> aliquo<br />

homine ejus<strong>de</strong>m ville habuerint, non accipiant ipsi sibi justiciam, sed clament se monacho, et monachus<br />

faciat fieri <strong>de</strong> predictis hominibus quod justum fuerit vicecomiti vel servientibus ejus. Istos vero usus<br />

predictos abbas et monachi et homines ipsius ville concesserunt vicecomiti ut manuteneat et <strong>de</strong>fendat<br />

monachos et homines Sancti Nicholay et omnes illorum substantias.<br />

Hoc totum stabilimentum, sicut scriptum est in hac carta, fuit factum, vi<strong>de</strong>ntibus et audientibus istis:<br />

Willelmo <strong>de</strong> Valleta sacrista, Arnaldo Arveui cellarario, Raimundo Saumaironi prefate ville<br />

obedientiario, Willelmo <strong>de</strong> Usma, Raimundo Seguini <strong>de</strong> Manso Vila, Willelmo <strong>de</strong> Legmont, Fortanerio<br />

<strong>de</strong> Vinear, Duranno <strong>de</strong> Beorgas, Geraldo Arveui, Petro <strong>de</strong> Altovilari, Bernardo Carle, Saumairono, Petro<br />

d’Orsos, Arnaldo d’Orsos, Raimundi donati, Raimundo <strong>de</strong> Bosco Cairal, Willelmo <strong>de</strong> Tholosa,<br />

Willelmo Bestoc et aliis multis.<br />

355

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!