Cartulaire de l'abbaye de Moissac
Cartulaire de l'abbaye de Moissac Cartulaire de l'abbaye de Moissac
ABBATIAT DE GUILLAUME (1131/35-vers 1140) 252. 1132, 2 mars Confirmation par le pape Innocent II de tous les privilèges de l’ordre de Cluny. A. Original dans les archives de Cluny. B. Copie du XII e siècle, parchemin, h. 473/479 mm, l. 325/334 mm: ADTG, G 763 (Andurandy 318). C. Analyse du XVIII e siècle: Andurandy 318. Edition: Bibliotheca Cluniacensis, p. 1380; Migne, PL 179, col. 127-128..? (d’après Bibliotheca Clunacensis); Lagrèze-Fossat, t. 3, p. 515 (version amputée). Indiqué: Jaffé 7548 (5405); Bernard-Bruel, t. 5, n. 4032. B. INNOCENTIUS EPISCOPUS, SERVUS SERVORUM DEI, DILECTO FILIO PETRO, Cluniacensi abbati ejusque successoribus regulariter substituendis, in perpetuum. Liberalitatis laudabile genus est, ut qui se beato Petro et Sanctę Romanę Ecclesię humili devotione exponunt, majorem familiaritatis prerogativam et digniora beneficia sortiantur. Quam gratum Deo Cluniacense monasterium famulatum impendat, et quantum apud homines nitore religionis fulgeat, ęcclesia Dei novit et vehementer exultat. Equitatis igitur postulat ratio, ut idem locus apostolicę dilectionis privilegio gaudeat, et tam in capite quam in membris libertatem optineat. Nos siquidem monasterium ipsum, quod specialiter ad jus beati PETRI et Sanctę Romanę spectat ęcclesię, per nos ipsos visitavimus, et eodem die quo, revolutis multorum annorum spatiis, predecessor noster felicis memorię papa URBANUS ibidem majus altare consecraverat, cum archiepiscopis et episcopis qui nobiscum convenerant, cooperante Spiritus Sancti gratia, idem monasterium solempniter dedicavimus. Devotioni quoque et humilitati fidelium qui pro amore Dei et ipsius loci reverentia, in anniversario dedicationis illuc convenerint prospicientes, ipsis quadraginta dies pęnitentię sibi injunctę de gratia Dei confisi, beatorum apostolorum PETRI et PAULI auctoritate remisimus. Statuimus etiam ut inmunitas ejusdem cenobii inviolata et integra futuris temporibus conservetur. Et si quis infra terminos banni, qui ab eodem predecessore nostro circa Cluniacum constituti sunt, scienter hominem capere, vulnerare vel res ejus auferre presumpserit, excommunicationis sententia percellatur, quousque ablata restituat vobis et Cluniacensibus monachis congrue de illata injuria satisfaciat. Ad hęc adicientes decrevimus ut quicumque Cluniacenses monachos vel eorum socios cęperint, aut ea quę portaverint vel conduxerint, excommunicationi subjaceant. Si vero aliqui absque ipsorum monachorum presentia ea quę ad victum vel vestitum fratrum in Cluniacensi cenobio Deo servientium pertinent, alicubi dependati fuerint, nisi infra XL dies commoniti ablata restituerint, eos anathemati subjacere precipimus et in terra eorum divina prohibemus officia celebrari. Loca quoque in quibus se recęperint, donec presentes fuerint, a divinis obsequiis, preter infantum baptisma et morientium pęnitantias, cessare jubemus, et nullus eorundem presumptorum, nisi a Romano Pontifice absolvatur. Porro quisquis prefatis fratribus ubicumque manentibus quęlibet alia preter ea quę superius enumeravimus abstulerit, nisi infra XL dies commonitus ablata restituerit, excommunicationi subjaceat nec absolvatur, donec capitale reddat, et congrue satisfaciat. Sane archiepiscopis et episcopis, in quorum 350
parrochiis hoc perpetratum fuerit, auctoritate beati PETRI et nostra precipimus ut postquam clamor ad aures eorum pervenerit vel male factum innotuerit prescriptam sententiam tepiditate seposita faciant observari. Ego INNOCENTIUS catholicę ęcclesię episcopus subscripsi. [un blanc de 7 cm] Data Vienne per manum Aimerici, Sanctę Romanę Ęcclesię diaconus cardinalis et cancellarius, Incarnationis Dominicę anno M° C° XXX° II°, indictione X ma , pontificatus domni INNOCENTII pape Secundi anno III°, VI° Noni Martii. 351
- Page 299 and 300: 213. [vers 1115/1120] Donation par
- Page 301 and 302: 215. [vers 1110/1120] 1 Oblation de
- Page 303 and 304: 216. 1122, dimanche 1 er octobre Ch
- Page 305 and 306: 217. 1123, 27 mars Donation par les
- Page 307 and 308: 219. 1125, 28 juillet Donation par
- Page 309 and 310: 220. 1125, jeudi Donation par plusi
- Page 311 and 312: 222. 1125 Donation par Pierre Bégo
- Page 313 and 314: 224. [vers 1125] Donation par Grima
- Page 315 and 316: 226. 1126 Notice sur l’oblation d
- Page 317 and 318: 229. [1101/1126] 1 Donation par Hug
- Page 319 and 320: 231. [1129 ou peu avant] Engagement
- Page 321 and 322: Iterum de monachis testes: Gillelmu
- Page 323 and 324: 234. 1130, 23 mai Lettre du pape In
- Page 325 and 326: 236. 1130 Notice sur l’accord int
- Page 327 and 328: Peire Durant, XII diners. Peire Pel
- Page 329 and 330: convenientia que supra, per decem s
- Page 331 and 332: 238. [1129/1130], 9 décembre Donat
- Page 333 and 334: 240. [vers 1129/1135], avril, jeudi
- Page 335 and 336: Item in decimo Sanctę Liberatę ha
- Page 337 and 338: Raimundus Arnaldi de Lizag et filiu
- Page 339 and 340: 243. [1115/1135] Donation par Guill
- Page 341 and 342: 245. [1115/1135] Donation par Adém
- Page 343 and 344: 247. [1115/1135] Donation par Atton
- Page 345 and 346: CHARTES DU XII e SIECLE SANS MENTIO
- Page 347 and 348: aliquem hominem initiat nisi per se
- Page 349: 251. [XII e siècle] Notice sur la
- Page 353 and 354: 254. 1133, juin Diplome de Lothaire
- Page 355 and 356: 256. [vers 1135] Charte de coutumes
- Page 357 and 358: 257. [vers 1135] Accord conclu entr
- Page 359 and 360: 259. [vers 1135] Vente par Etienne
- Page 361 and 362: 261. [1103/1137] Donation par Arveu
- Page 363 and 364: ABBATIAT DE GÉRAUD (vers 1140-1147
- Page 365 and 366: 265. 1143 Donation par Hugues de Ro
- Page 367 and 368: 267. [1099/1144] Privilège par leq
- Page 369 and 370: Scripsimus Bertrannum, Moysiacensi
- Page 371 and 372: 270. [1146], 6 mars Bulle du pape E
- Page 373 and 374: 272. 1147, décembre, mercredi Dona
- Page 375 and 376: 274. [vers 1113/vers 1147] Donation
- Page 377 and 378: 276. 1149 Arbitrage rendu par Raymo
- Page 379 and 380: Coutumes de Moissac. 278. [milieu X
- Page 381 and 382: 280. 1151 Engagement par Raimond de
- Page 383 and 384: 282. [1140/1151] Cession de l’ég
- Page 385 and 386: 285. 1156 (style d’Annonciation),
- Page 387 and 388: 287. 1164 Accord conclu entre l’a
- Page 389 and 390: et ejus habitatoribus abbatibus et
- Page 391 and 392: 290. 1166, 7 mars (jeudi ?) Donatio
- Page 393 and 394: 292. 1171 Engagement des dîmes de
- Page 395 and 396: ***. [après 1174] Catalogue des re
- Page 397 and 398: 294. 1175, juillet, mardi Confirmat
- Page 399 and 400: 296. 1175, 24 novembre Donation par
ABBATIAT DE GUILLAUME<br />
(1131/35-vers 1140)<br />
252.<br />
1132, 2 mars<br />
Confirmation par le pape Innocent II <strong>de</strong> tous les privilèges <strong>de</strong> l’ordre <strong>de</strong> Cluny.<br />
A. Original dans les archives <strong>de</strong> Cluny.<br />
B. Copie du XII e siècle, parchemin, h. 473/479 mm, l. 325/334 mm: ADTG, G 763 (Andurandy<br />
318).<br />
C. Analyse du XVIII e siècle: Andurandy 318.<br />
Edition: Bibliotheca Cluniacensis, p. 1380; Migne, PL 179, col. 127-128..? (d’après Bibliotheca<br />
Clunacensis); Lagrèze-Fossat, t. 3, p. 515 (version amputée).<br />
Indiqué: Jaffé 7548 (5405); Bernard-Bruel, t. 5, n. 4032.<br />
B.<br />
INNOCENTIUS EPISCOPUS, SERVUS SERVORUM DEI, DILECTO FILIO PETRO, Cluniacensi abbati ejusque<br />
successoribus regulariter substituendis, in perpetuum.<br />
Liberalitatis laudabile genus est, ut qui se beato Petro et Sanctę Romanę Ecclesię humili <strong>de</strong>votione<br />
exponunt, majorem familiaritatis prerogativam et digniora beneficia sortiantur. Quam gratum Deo<br />
Cluniacense monasterium famulatum impendat, et quantum apud homines nitore religionis fulgeat,<br />
ęcclesia Dei novit et vehementer exultat.<br />
Equitatis igitur postulat ratio, ut i<strong>de</strong>m locus apostolicę dilectionis privilegio gau<strong>de</strong>at, et tam in capite<br />
quam in membris libertatem optineat.<br />
Nos siqui<strong>de</strong>m monasterium ipsum, quod specialiter ad jus beati PETRI et Sanctę Romanę spectat<br />
ęcclesię, per nos ipsos visitavimus, et eo<strong>de</strong>m die quo, revolutis multorum annorum spatiis, pre<strong>de</strong>cessor<br />
noster felicis memorię papa URBANUS ibi<strong>de</strong>m majus altare consecraverat, cum archiepiscopis et<br />
episcopis qui nobiscum convenerant, cooperante Spiritus Sancti gratia, i<strong>de</strong>m monasterium solempniter<br />
<strong>de</strong>dicavimus. Devotioni quoque et humilitati fi<strong>de</strong>lium qui pro amore Dei et ipsius loci reverentia, in<br />
anniversario <strong>de</strong>dicationis illuc convenerint prospicientes, ipsis quadraginta dies pęnitentię sibi injunctę<br />
<strong>de</strong> gratia Dei confisi, beatorum apostolorum PETRI et PAULI auctoritate remisimus.<br />
Statuimus etiam ut inmunitas ejus<strong>de</strong>m cenobii inviolata et integra futuris temporibus conservetur. Et<br />
si quis infra terminos banni, qui ab eo<strong>de</strong>m pre<strong>de</strong>cessore nostro circa Cluniacum constituti sunt, scienter<br />
hominem capere, vulnerare vel res ejus auferre presumpserit, excommunicationis sententia percellatur,<br />
quousque ablata restituat vobis et Cluniacensibus monachis congrue <strong>de</strong> illata injuria satisfaciat.<br />
Ad hęc adicientes <strong>de</strong>crevimus ut quicumque Cluniacenses monachos vel eorum socios cęperint, aut<br />
ea quę portaverint vel conduxerint, excommunicationi subjaceant. Si vero aliqui absque ipsorum<br />
monachorum presentia ea quę ad victum vel vestitum fratrum in Cluniacensi cenobio Deo servientium<br />
pertinent, alicubi <strong>de</strong>pendati fuerint, nisi infra XL dies commoniti ablata restituerint, eos anathemati<br />
subjacere precipimus et in terra eorum divina prohibemus officia celebrari. Loca quoque in quibus se<br />
recęperint, donec presentes fuerint, a divinis obsequiis, preter infantum baptisma et morientium<br />
pęnitantias, cessare jubemus, et nullus eorun<strong>de</strong>m presumptorum, nisi a Romano Pontifice absolvatur.<br />
Porro quisquis prefatis fratribus ubicumque manentibus quęlibet alia preter ea quę superius<br />
enumeravimus abstulerit, nisi infra XL dies commonitus ablata restituerit, excommunicationi subjaceat<br />
nec absolvatur, donec capitale reddat, et congrue satisfaciat. Sane archiepiscopis et episcopis, in quorum<br />
350