Cartulaire de l'abbaye de Moissac

194.
1110, janvier, mardi
Donation par Raimond Arnaud et Huguette, sa femme, d’une part, et par Gauzfred et Bernard,
d’autre part, de tous les droits qu’ils possèdent sur l’église Saint-Etienne de Lizac.
A. Original: ADTG, G 662 (Andurandy 4846).
B. Analyse du XVIII e siècle, d’après une copie du début du XII e siècle, dans un fragment de
cartulaire perdu: Andurandy 603, n° 31.
A.
[Mention dorsale ancienne:] CARTA DE SANCTO STEPHANO DE LICIAGO
x,P
CVM DEVS OMNIPOTENS ĘQVISSIMVS OMNIVM CREATVRARVM BENIGNISSIMVSQVE DISPOSITOR PER
SACRARVM SERIEM SCRIPTVRARVM, TAM VETERIS QVAM ETIAM NOVI TESTAMENTI, AD
PROMERENDA VITĘ ETERNÆ PREMIA, VNVMQVEMQVE HOMINEM de rebus propriis ab ipso videlicet
Deo sibi collatis, eidem Creatori suo ejusque fidelibus voluntariam conferre oblationem pro
redimendis precipiat peccatis, dicente Scriptura Redemptio viri proprię divitię ejus 1 constat profecto,
quia illi merito eternis trudentur incendiis, qui non solum sua non tribuunt Christo temporalia, verum
insuper ausu nefario sponsam ipsius Ihesu Christi sanctam, scilicet Æcclesiam, jure illicito retinere, ac
per partes scindere ...erentur. Quod supplicium quamque dampnationem ego Raimundus Arnaldi
pertimescens, relinquo sive cedo Deo et sanctis apostolis ejus Petro et Paulo in monasterio Moysiaco
illam partem meam de illa æcclesia quę est fundata in honore Sancti Stephani Prothomartiris, in villa
quę vocatur Lizagus, quam hucusque male detinui, quicquid ..ea...ssum habere vel possidere, totum et
ab integro, dono Deo et Sancto Petro, pro peccatis meis omniumque parentum meorum, una cum
consilio uxoris meę Huga, amicorumque meorum, et hoc absque ulla retentatione vel malo ingenio, ita
ut ab hodierno die et deincebs nullus ex parentibus vel propinquis meis ... juste vel injuste potestatem
auferendi vel contrapellandi eandem æcclesiam sive quę ad ipsam ex mea parte pertinere videntur, sed
semper dit in dominio Beati Petri, in perpetuum.
(autre main)
Sed et ego Gauzfredus et Bernardus frater meus, simili modo, quicquid hæreditatis sive
possessionis in hac ipsa ęcclesia habere videbamur, eadem devotione reddimus vel dimitamus in
predicto monasterio, totum omnino perpetualiter habendum. Est autem hæc nostra predictę ęcclesiæ
pars quam totam dimitamus, omnis oblatio et cimiterium et primiciæ omnes et tres partes decimi,
scilicet de carnali et lino et lana.
Ita sicut supra dictum est, nos omnes scilicet Raimundus Arnaldi et Gauzfredus et Bernardus
totum hoc Deo et Beato Petro de Moysiaco cedimus, reddimus sive garpimus, sub hac utique
interminatione, ut si nos (quod absit) aut aliquis ex parentibus nostris vel certe ex propinquis hanc
nostram donationem sive guarpitionem infringere vel qualicumque modo convellere voluerit, in
primis iram Dei incurrat, deinde omnium sacrilegorum debitas pro commissis poenas, nisi digne
emendaverit, perpetuo luat.
Hoc autem totum factum est sicut suprascriptum est, in manu domni Ansquitinii abbatis, et
Bernardi prioris, simulque Bernardi cellararii cognomento quondam Aldebaldi. Quam garpitionis
donationem etiam super sacratissimum altare Beati Petri propriis manibus firmavimus et firmandam
per hanc scripturam rogavimus, necnon presentia subiectorum testium auctoritate roboravimus.
Signum Bernardi prioris. Signum Bernardi cellararii. Signum Raimundi Guillelmi. Isti sunt testes
ex parte Raimundi Arnaldi. De parte vero Gauzfredi et Bernardi fratris ejus sunt hii: Antonius
1 Proverbes 13,8.
276