Cartulaire de l'abbaye de Moissac
Cartulaire de l'abbaye de Moissac Cartulaire de l'abbaye de Moissac
171. 1104 Confirmation par Gérald de Roquefort, de la donation faite par Arnaud Bernard, son père, d’une maison sise à Escatalens. A. Original perdu. B. Copie dans un fragment de cartulaire du milieu XII e siècle: ADTG, G 569 II, f. 2r-2v. B. Noverint omnes homines tam futuri quam presentes quod ego Arnaldus Bernardus de Roca Fort, cum consilio Amardi de la Junkaira, dono Domino Deo et sancto Petro apostolo de Moysiaco, et Unaldo abbati, et monachis omnibusque eorum successoribus illum casalem in villa de Scatalingis. Post multum temporis, ego Geraldus dictus de Roca Fort, filius supradicti Arnaldi, cum consilio uxoris meę et filiorum aliorumque amicorum meorum, dono atque firmo ipsum casalem sancto Petro et abbati Asquitilio, Willelmo priori, et Ricardo ipsius loci obedientiario, et cunctis monachis Moysiaco Deo servientibus omnibusque eorum successoribus, ut habeant, teneant et possideant in proprium alodum omni tempore. Hanc donationem ita facio pro salute et remedio anime meę et parentum meorum, pro emendatione multorum malorum quę ibi feci et denominatum pro uno homine Sancti Petri quem ego feci occidere, et quia ipsa terra est de alode beati Petri quam avus meus de seculari abbate injuste aquisivit, ut Deus Omnipotens per intercessionem ipsius apostoli sui Petri ab his et ab omnibus peccatis nos absolvat, et in regno cęlorum, unde ipse clavicularius est, nos introducere dignetur. Factum est donum istud anno Dominice Incarnationis M°C°IIII°, in presentia multorum testium. Amardus suprascriptus de illa Junkeria ita tenendum firmavit. Geraldus Gauzbertus d’Agra firmavit. Poncius Agarns similiter firmavit. S. Bertranni Homenel. S. Ugonis Raimundi fratris sui. S. Gauzberti Arnal de Rogonac. 1 S. Gauzberti clerici. 1 Rogonag ou Roselayges, lieu-dit à 2,5 km au sud-est d’Escatalens. 248
172. 1104 Engagements divers acquis par le moine Arnaud, ouvrier, dans le village de Gandalou. A. Original perdu. B. Copie du XVII e siècle d’après une “copie en parchemin”: Doat 128, f. 297r-299r. Editions: HGL, t. 5, col. 788-789; Müssigbrod, p. 166-167. B. Hæc est carta descriptionis de pignoribus sive donationibus, quæ acquisivit Arnaldus monachus de opere, in villa de Wuandalor. 1 In primis, vendidit unum equum Raimundo Bernardo 2 in precio sexaginta solidorum, et accepit ab eo quinque casales ad alodium intus inter vallos et foris super ortum qui fuit comitis, unum campum de terra, in pignus pro decem solidos. Dedit etiam similiter in alodium pascarium ad omnes porcos de opere sancti Petri ex omni bosco, excepto illo qui in defensione erit, et de aliis porcis extraneis duodecim denarios per singulos annos. Quod si opus completum fuerit de Moisiaco, ille monachus, qui majorem porcariam habuerit, sive sacrista sive cellararius, similiter habeat pascarium ad omnes suos proprios porcos per omnes boscos ipsius Raimundi Bernardi, et similiter duodecim denarios absolvit quoque naturam illius hominis qui dicitur Bernardus de illa Cruce, et omnium filiorum et filiarum ejus, dedit absolutionem de omnibus quibus adquirere potuerit inter ipsos vallos, absque castro, ut habeat in alodium. Et hoc totum dedit et laudavit Bertrandus**** comes. Altera etiam vice, ipse Arnaldus dedit alterum equum precio triginta solidorum supradicto Raimundo, et acquisivit ab eo ipsam terram suprascriptam, quam prius in pignus miserat; firmavit eam in alodium; in illis casalibus, qui sunt de Vicaria extra portam, quæ tenet Rainaldus de Guandalor, dedit sex denarios de obliis per singulos annos. Divisit similiter medietatem quinti de illis terris de Granollag 3 de ipsis quas boves Sancti Petri araverint, quandiu ipsa terra in pignus fuerit. Est enim in pignus pro centum solidis bonæ monetæ pro matre ipsius Raimundi, quam receperunt monacham Moisiaco. Et misit in pignus medietatem illius terræ de Granollag, sicut dictum est, pro centum solidis, dimisit atque donavit ipse Raimundus omnes decimos in illas artigas, quæ factæ fuerint in suos boscos, pro anima sua et patris et matris suæ atque omnium parentum suorum. Fecit quoque conventionem, si quando comes illas terras vel illos casales de pignus traxerit, ipse Arnaldus et successores ejus qui opus sancti Petri tenuerint, habeant suos triginta solidos de supradicto equo, et decem solidos de suprascripta terra in illo bosco de Granollag ab ipsa strata publica, et inferius quantum ipse Raimundus habet. Has omnes suprascriptas inpignorationes et donationes de primo equo, quos fecit ipse Raimundus Bernardus et Willelmus Bernardus frater ejus, ita tenendum laudavit et firmavit. Facta sunt hæc publice Moisiaco, in eleemosina sancti Petri, anno Dominicæ Incarnationis millesimo centesimo quarto, coram multis testibus. Ipse Raimundus Bernardus ita tenendum firmavit et laudavit, in præsentia et in manibus ipsius Arnaldi supracripti de opere, et Heliæ sacristæ, atque Arnaldi cellararii, et Raimundi Guillelmi vicarii. Signum Raimundi Bernardi de Valogol. Signum Pontii et Stephani Bonet, et aliorum multorum. 1 Gandalou, lieu-dit sur la commune de Castelsarrasin. 2 Sur la famille De Gandalou, voir Müssigbrod 1988, p. 163-176. 3 Garnouillac, lieu-dit sur la commune de Castelsarrasin. Cf. acte de 1109. 249
- Page 197 and 198: 135. 1088, juillet, jeudi Donation
- Page 199 and 200: Quicumque autem melioris vite appet
- Page 201 and 202: 138. [vers 1088] Lettre du pape Urb
- Page 203 and 204: 140. [1088/1089] Donation par Pierr
- Page 205 and 206: 142. 1092 Donation par Hugues Maiso
- Page 207 and 208: Facta cessio donations hujus Domini
- Page 209 and 210: industriam, religionem in eodem loc
- Page 211 and 212: nonas Maii, Indictione quarta, anno
- Page 213 and 214: [Au dos:] Quomodo Urbanus papa conf
- Page 215 and 216: 147. [après 1096] Notice sur l’a
- Page 217 and 218: 149. [vers 1090/27 déc.1097] Notic
- Page 219 and 220: 151. 1097 Donation par Arnaud Guill
- Page 221 and 222: 153. [1097] Donation par Pierre Rai
- Page 223 and 224: aquilone in terra sancti Pauli. In
- Page 225 and 226: 156. 1100, dimanche 5 août Accord
- Page 227 and 228: Nazara, Sanctus Iacobus de Pontivo,
- Page 229 and 230: 158. [1100], 19 novembre � Latran
- Page 231 and 232: unitas, qua inter procellas omnes s
- Page 233 and 234: Nec minus illud supradicti Urbani I
- Page 235 and 236: 160. 1100, 28 novembre Bulle du pap
- Page 237 and 238: 162. 1101 Mémoire sur la restituti
- Page 239 and 240: 163. 1101 Donation par Raimond Guil
- Page 241 and 242: primo, indictione nona, præsidente
- Page 243 and 244: 166. 1102 Donation par Guillaume, P
- Page 245 and 246: 168. [1063, 1068, 1074, 1085, 1091,
- Page 247: Facta d) donatio ista cum consilio
- Page 251 and 252: Si quis vero hanc meam donationem s
- Page 253 and 254: 175. 1105, 1 er août Restitution p
- Page 255 and 256: 177. 1105 Donation par Arbert Raimo
- Page 257 and 258: [autre main; la partie suivante du
- Page 259 and 260: Coseranis, abbate quoque Suriciense
- Page 261 and 262: 181. 1107, 4 août Bulle du pape Pa
- Page 263 and 264: 183. 1107 Engagement par Roger de L
- Page 265 and 266: 185. [1060/1108], janvier, jeudi Do
- Page 267 and 268: 187. [1060/1108], avril, lundi Dona
- Page 269 and 270: 189. 1109, 10 avril Vente par les f
- Page 271 and 272: Facta carta in mense Madio, feria t
- Page 273 and 274: 228. [1108/1109], 1 dimanche après
- Page 275 and 276: 193. [1049/1109] Donation par Grimo
- Page 277 and 278: monachus, Willelmus Oddo de Villa C
- Page 279 and 280: 196. 1110 Donation par Amélius, é
- Page 281 and 282: 198. 1112 Jugement rendu par le pap
- Page 283 and 284: 200. 1114, 14 août Donation par Ra
- Page 285 and 286: ***. [vers 1110/1114] 1 Notice sur
- Page 287 and 288: Contrat de mariage d’Etienne Guil
- Page 289 and 290: ABBATIAT DE ROGER (1115-1131/35) 20
- Page 291 and 292: subimus? Quos quidem sacerdotes ess
- Page 293 and 294: 208. 1119, mai, jeudi Donation par
- Page 295 and 296: 210. 1120, 22 février - Valence Bu
- Page 297 and 298: 211. [vers 1120] 1 Donations au pri
172.<br />
1104<br />
Engagements divers acquis par le moine Arnaud, ouvrier, dans le village <strong>de</strong> Gandalou.<br />
A. Original perdu.<br />
B. Copie du XVII e siècle d’après une “copie en parchemin”: Doat 128, f. 297r-299r.<br />
Editions: HGL, t. 5, col. 788-789; Müssigbrod, p. 166-167.<br />
B.<br />
Hæc est carta <strong>de</strong>scriptionis <strong>de</strong> pignoribus sive donationibus, quæ acquisivit Arnaldus monachus <strong>de</strong><br />
opere, in villa <strong>de</strong> Wuandalor. 1<br />
In primis, vendidit unum equum Raimundo Bernardo 2 in precio sexaginta solidorum, et accepit ab<br />
eo quinque casales ad alodium intus inter vallos et foris super ortum qui fuit comitis, unum campum<br />
<strong>de</strong> terra, in pignus pro <strong>de</strong>cem solidos. Dedit etiam similiter in alodium pascarium ad omnes porcos <strong>de</strong><br />
opere sancti Petri ex omni bosco, excepto illo qui in <strong>de</strong>fensione erit, et <strong>de</strong> aliis porcis extraneis<br />
duo<strong>de</strong>cim <strong>de</strong>narios per singulos annos. Quod si opus completum fuerit <strong>de</strong> Moisiaco, ille monachus,<br />
qui majorem porcariam habuerit, sive sacrista sive cellararius, similiter habeat pascarium ad omnes<br />
suos proprios porcos per omnes boscos ipsius Raimundi Bernardi, et similiter duo<strong>de</strong>cim <strong>de</strong>narios<br />
absolvit quoque naturam illius hominis qui dicitur Bernardus <strong>de</strong> illa Cruce, et omnium filiorum et<br />
filiarum ejus, <strong>de</strong>dit absolutionem <strong>de</strong> omnibus quibus adquirere potuerit inter ipsos vallos, absque<br />
castro, ut habeat in alodium. Et hoc totum <strong>de</strong>dit et laudavit Bertrandus**** comes.<br />
Altera etiam vice, ipse Arnaldus <strong>de</strong>dit alterum equum precio triginta solidorum supradicto<br />
Raimundo, et acquisivit ab eo ipsam terram suprascriptam, quam prius in pignus miserat; firmavit<br />
eam in alodium; in illis casalibus, qui sunt <strong>de</strong> Vicaria extra portam, quæ tenet Rainaldus <strong>de</strong><br />
Guandalor, <strong>de</strong>dit sex <strong>de</strong>narios <strong>de</strong> obliis per singulos annos. Divisit similiter medietatem quinti <strong>de</strong> illis<br />
terris <strong>de</strong> Granollag 3 <strong>de</strong> ipsis quas boves Sancti Petri araverint, quandiu ipsa terra in pignus fuerit. Est<br />
enim in pignus pro centum solidis bonæ monetæ pro matre ipsius Raimundi, quam receperunt<br />
monacham Moisiaco. Et misit in pignus medietatem illius terræ <strong>de</strong> Granollag, sicut dictum est, pro<br />
centum solidis, dimisit atque donavit ipse Raimundus omnes <strong>de</strong>cimos in illas artigas, quæ factæ<br />
fuerint in suos boscos, pro anima sua et patris et matris suæ atque omnium parentum suorum. Fecit<br />
quoque conventionem, si quando comes illas terras vel illos casales <strong>de</strong> pignus traxerit, ipse Arnaldus<br />
et successores ejus qui opus sancti Petri tenuerint, habeant suos triginta solidos <strong>de</strong> supradicto equo, et<br />
<strong>de</strong>cem solidos <strong>de</strong> suprascripta terra in illo bosco <strong>de</strong> Granollag ab ipsa strata publica, et inferius<br />
quantum ipse Raimundus habet. Has omnes suprascriptas inpignorationes et donationes <strong>de</strong> primo<br />
equo, quos fecit ipse Raimundus Bernardus et Willelmus Bernardus frater ejus, ita tenendum laudavit<br />
et firmavit.<br />
Facta sunt hæc publice Moisiaco, in eleemosina sancti Petri, anno Dominicæ Incarnationis<br />
millesimo centesimo quarto, coram multis testibus.<br />
Ipse Raimundus Bernardus ita tenendum firmavit et laudavit, in præsentia et in manibus ipsius<br />
Arnaldi supracripti <strong>de</strong> opere, et Heliæ sacristæ, atque Arnaldi cellararii, et Raimundi Guillelmi vicarii.<br />
Signum Raimundi Bernardi <strong>de</strong> Valogol. Signum Pontii et Stephani Bonet, et aliorum multorum.<br />
1 Gandalou, lieu-dit sur la commune <strong>de</strong> Castelsarrasin.<br />
2 Sur la famille De Gandalou, voir Müssigbrod 1988, p. 163-176.<br />
3 Garnouillac, lieu-dit sur la commune <strong>de</strong> Castelsarrasin. Cf. acte <strong>de</strong> 1109.<br />
249