Cartulaire de l'abbaye de Moissac
Cartulaire de l'abbaye de Moissac Cartulaire de l'abbaye de Moissac
143. 1094 Donation par Bernard Traucapectus et par sa famille de l’église Sainte-Marie de Boisse. A. Original perdu. B. Copie dans un fragment de cartulaire du début du XII e siècle: ADTG, G 569 I (Andurandy 1656), p. 5-6. C. Mentionné XIV e siècle dans la Chronique d’Aymeric de Peyrac: f. 160rb et 160vb. D. Copie du XVII e siècle d’après “quatre cayers de parchemin cousus ensemble contenant vingt huit feuilles” (perdus), du début du XII e siècle: Doat 128, f. 250r-252r. E. Analyse du XVIII e siècle: Andurandy 1656. F. Analyse du XVIII e siècle, d’après une copie du début du XII e siècle dans un fragment de cartulaire perdu: Andurandy 603, n° 46. B. DE ECCLESIA DE BVXA Exemplo atque institutione Sacracrum agnovimus Scripturarum quod elemosina a peccato liberat, et non patitur animam ire in tenebris dampnationis. 1 Et iterum Scriptura ait: Fudicia magna erit coram Summo Deo elemosina facientibus eam. 2 His inquam aliisque exortacionum commonitionibus provocati, ego Willelmus dictus plublice Traucapectus, 3 et frater meus Petrus, cum consilio matris nostre nomine Blanca, et multorum amicorum nostrorum, maxime Gauzberti et Arnaldi de Lauriaco, Aimerici quoque et Hugonis fratris sui, aliorumque nobilium virorum, quandam ecclesiam nostri juris que ex propinquitate parentum affinium que nostrorum nobis attinere videtur, Domino Deo et sanctissimis ejus apostolis Petro et Paulo ac celeberrimis locis Cluniaco et Moysiaco, abbatibusque venerandis domno Hugoni et domno Ansquitilio, et omnibusque suis successorumque suorum congregationibus, damus et concedimus habendam et possidendam in perpetuum. Hanc igitur ecclesiam que sita est in pago Caturcino et fundata in nomine et honore perpetue Virginis MARIE, que vulgo dicitur Buxa, 4 cum universo suo ecclesiastico honore, cum decimis et primiciis, cum egressibus, regressibus et ingressibus, simulque omnibus ubique ad ipsam pertinentibus, ita nos omnes in communes concedimus et firmamus in elemosina, pro remissione peccatorum nostrorum necnon pro salute et remedio animarum parentum omnium nostrorum, vivencium vel defunctorum, in perpetuum, alodium tenendam et habendam, jure perpetuo, sicut jam diximus, beatissimis apostolis Dei Petro et Paulo, et universis in supramemoratis monasteriis Cluniaco et Moysiaco eterno Deo perhenniter famulantibus. Si quis vero, quod absit, cujuscumque generationis hujus nostre elemosinis cessionis obviare voluerit, aut in aliquo minuere vel subtraere presumserit, nisi cicius satisfatiens penituerit atque correxerit, in primis iram Dei Viventis incurrat atque cum eis qui dixerunt Domino Deo Recede a nobis, 5 dampnandum se sentiat ac disperdendum, hic et in eternum. Ut ergo firma stabilisque ac stipulatione subnixa ab hac die et deinceps permaneat atque consistat, sub protectione et defensione Romani Pontificis tunc temporis presentis submittimus et commendamus, ut, quod de manu laicali necnon militari potestate quo actenus fuit, in Omnipotentis Dei et servorum ejus stipendiis libere et fideliter comittamus atque transducimus, absque omni perturbatione et inquietudine ratum fit et inconvulsum. 1 Tobie 4,11. 2 Tobie 4,12. 3 Guillaume dit Percepoitrine. 4 Boisse, église Notre-Dame, sur la commune de Castelnau-Montratier (Lot, arr. Cahors, ch.l.c.). 5 Job 21,14. 206
Facta cessio donations hujus Dominice Incarnationis anno M°.XC° IIII, inditione II, domno Urbano papa II Romanam ecclesiam gubernante, scilicet anno ordinationis ejus VI, Francorum rege Philippo regnante. 1 Nomina autem illorum qui hujus rei testes existant subtus sunt assignata. Ego Guillelmus et frater meus Petrus ita firmamus et laudamus tenendum. Ego Gauzbertus et frater meus Arnaldus laudamus et confirmamus esse tenendum. Ego Aimericus et frater meus Hugo similiter laudamus et concedimus esse tenendum. S. Gauzberti de Illo Tallugo. 2 S. Gauzberti de Illa Valeta, qui hujus rei mediator et consiliarius extitit. S. Raimundi de Illo Pojeto. S. Hugonis de Sancta Artemia. 1 Urbain II, pape de 1088 à 1099 ; Philippe I er , roi de France de 1059/1060 à 1108. 2 Le Talluc, motte seigneuriale de Castelnau-Montratier (Lot, arr. Cahors, ch.l.c.).. 207
- Page 155 and 156: 104. 1076 Donation par Arnaud de Br
- Page 157 and 158: W. 1 Petragoricensis ecclesie episc
- Page 159 and 160: 107. 1078 (style de l’Annonciatio
- Page 161 and 162: Testium vocabula qui hoc affirmaver
- Page 163 and 164: 110. 1079, avril Donation par Guill
- Page 165 and 166: 112. [1079] Donation par Hugues Arn
- Page 167 and 168: permansisset. Sed per Prophetam man
- Page 169 and 170: 114. 1081, samedi Donation par Etie
- Page 171 and 172: 116. [1081], 28 mars Bulle du pape
- Page 173 and 174: 118. 1081 Donation par la vicomtess
- Page 175 and 176: Deo misericorditer posse dimitti, e
- Page 177 and 178: 121. [1072/1082] Donation par un gr
- Page 179 and 180: 122. 1083, mardi 5 septembre Donati
- Page 181 and 182: 123. 1083, octobre, lundi Donation
- Page 183 and 184: 124. [1082/1083] Donation par Isarn
- Page 185 and 186: XXX. 17 août 1084 Donation de Sain
- Page 187 and 188: 126. [1083/1085], 1 août, mardi No
- Page 189 and 190: 128. [1072/1085], septembre Donatio
- Page 191 and 192: 130. [1072/1085] Notice sur les dif
- Page 193 and 194: ABBATIAT D’ANSQUITIL (1085-1115)
- Page 195 and 196: 134. 1087 Donation par Raimond Pier
- Page 197 and 198: 135. 1088, juillet, jeudi Donation
- Page 199 and 200: Quicumque autem melioris vite appet
- Page 201 and 202: 138. [vers 1088] Lettre du pape Urb
- Page 203 and 204: 140. [1088/1089] Donation par Pierr
- Page 205: 142. 1092 Donation par Hugues Maiso
- Page 209 and 210: industriam, religionem in eodem loc
- Page 211 and 212: nonas Maii, Indictione quarta, anno
- Page 213 and 214: [Au dos:] Quomodo Urbanus papa conf
- Page 215 and 216: 147. [après 1096] Notice sur l’a
- Page 217 and 218: 149. [vers 1090/27 déc.1097] Notic
- Page 219 and 220: 151. 1097 Donation par Arnaud Guill
- Page 221 and 222: 153. [1097] Donation par Pierre Rai
- Page 223 and 224: aquilone in terra sancti Pauli. In
- Page 225 and 226: 156. 1100, dimanche 5 août Accord
- Page 227 and 228: Nazara, Sanctus Iacobus de Pontivo,
- Page 229 and 230: 158. [1100], 19 novembre � Latran
- Page 231 and 232: unitas, qua inter procellas omnes s
- Page 233 and 234: Nec minus illud supradicti Urbani I
- Page 235 and 236: 160. 1100, 28 novembre Bulle du pap
- Page 237 and 238: 162. 1101 Mémoire sur la restituti
- Page 239 and 240: 163. 1101 Donation par Raimond Guil
- Page 241 and 242: primo, indictione nona, præsidente
- Page 243 and 244: 166. 1102 Donation par Guillaume, P
- Page 245 and 246: 168. [1063, 1068, 1074, 1085, 1091,
- Page 247 and 248: Facta d) donatio ista cum consilio
- Page 249 and 250: 172. 1104 Engagements divers acquis
- Page 251 and 252: Si quis vero hanc meam donationem s
- Page 253 and 254: 175. 1105, 1 er août Restitution p
- Page 255 and 256: 177. 1105 Donation par Arbert Raimo
143.<br />
1094<br />
Donation par Bernard Traucapectus et par sa famille <strong>de</strong> l’église Sainte-Marie <strong>de</strong> Boisse.<br />
A. Original perdu.<br />
B. Copie dans un fragment <strong>de</strong> cartulaire du début du XII e siècle: ADTG, G 569 I (Andurandy<br />
1656), p. 5-6.<br />
C. Mentionné XIV e siècle dans la Chronique d’Aymeric <strong>de</strong> Peyrac: f. 160rb et 160vb.<br />
D. Copie du XVII e siècle d’après “quatre cayers <strong>de</strong> parchemin cousus ensemble contenant vingt<br />
huit feuilles” (perdus), du début du XII e siècle: Doat 128, f. 250r-252r.<br />
E. Analyse du XVIII e siècle: Andurandy 1656.<br />
F. Analyse du XVIII e siècle, d’après une copie du début du XII e siècle dans un fragment <strong>de</strong><br />
cartulaire perdu: Andurandy 603, n° 46.<br />
B.<br />
DE ECCLESIA DE BVXA<br />
Exemplo atque institutione Sacracrum agnovimus Scripturarum quod elemosina a peccato liberat, et<br />
non patitur animam ire in tenebris dampnationis. 1 Et iterum Scriptura ait: Fudicia magna erit coram<br />
Summo Deo elemosina facientibus eam. 2<br />
His inquam aliisque exortacionum commonitionibus provocati, ego Willelmus dictus plublice<br />
Traucapectus, 3 et frater meus Petrus, cum consilio matris nostre nomine Blanca, et multorum<br />
amicorum nostrorum, maxime Gauzberti et Arnaldi <strong>de</strong> Lauriaco, Aimerici quoque et Hugonis fratris<br />
sui, aliorumque nobilium virorum, quandam ecclesiam nostri juris que ex propinquitate parentum<br />
affinium que nostrorum nobis attinere vi<strong>de</strong>tur, Domino Deo et sanctissimis ejus apostolis Petro et<br />
Paulo ac celeberrimis locis Cluniaco et Moysiaco, abbatibusque venerandis domno Hugoni et domno<br />
Ansquitilio, et omnibusque suis successorumque suorum congregationibus, damus et concedimus<br />
habendam et possi<strong>de</strong>ndam in perpetuum. Hanc igitur ecclesiam que sita est in pago Caturcino et<br />
fundata in nomine et honore perpetue Virginis MARIE, que vulgo dicitur Buxa, 4 cum universo suo<br />
ecclesiastico honore, cum <strong>de</strong>cimis et primiciis, cum egressibus, regressibus et ingressibus, simulque<br />
omnibus ubique ad ipsam pertinentibus, ita nos omnes in communes concedimus et firmamus in<br />
elemosina, pro remissione peccatorum nostrorum necnon pro salute et remedio animarum parentum<br />
omnium nostrorum, vivencium vel <strong>de</strong>functorum, in perpetuum, alodium tenendam et habendam, jure<br />
perpetuo, sicut jam diximus, beatissimis apostolis Dei Petro et Paulo, et universis in supramemoratis<br />
monasteriis Cluniaco et Moysiaco eterno Deo perhenniter famulantibus.<br />
Si quis vero, quod absit, cujuscumque generationis hujus nostre elemosinis cessionis obviare<br />
voluerit, aut in aliquo minuere vel subtraere presumserit, nisi cicius satisfatiens penituerit atque<br />
correxerit, in primis iram Dei Viventis incurrat atque cum eis qui dixerunt Domino Deo Rece<strong>de</strong> a<br />
nobis, 5 dampnandum se sentiat ac disper<strong>de</strong>ndum, hic et in eternum.<br />
Ut ergo firma stabilisque ac stipulatione subnixa ab hac die et <strong>de</strong>inceps permaneat atque consistat,<br />
sub protectione et <strong>de</strong>fensione Romani Pontificis tunc temporis presentis submittimus et<br />
commendamus, ut, quod <strong>de</strong> manu laicali necnon militari potestate quo actenus fuit, in Omnipotentis<br />
Dei et servorum ejus stipendiis libere et fi<strong>de</strong>liter comittamus atque transducimus, absque omni<br />
perturbatione et inquietudine ratum fit et inconvulsum.<br />
1 Tobie 4,11.<br />
2 Tobie 4,12.<br />
3 Guillaume dit Percepoitrine.<br />
4 Boisse, église Notre-Dame, sur la commune <strong>de</strong> Castelnau-Montratier (Lot, arr. Cahors, ch.l.c.).<br />
5 Job 21,14.<br />
206