28.02.2013 Views

Cartulaire de l'abbaye de Moissac

Cartulaire de l'abbaye de Moissac

Cartulaire de l'abbaye de Moissac

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

65.<br />

1061<br />

Notice sur la donation par Guillaume IV, comte <strong>de</strong> Toulouse, <strong>de</strong> l’église <strong>de</strong> Saint-Pierre-Sainte-<br />

Ruffine-et-Sainte-Justine, près du château <strong>de</strong> Cos, et d’une chapelle <strong>de</strong> Saint-Martin. – Avec<br />

<strong>de</strong>ux confirmations.<br />

A. Original perdu.<br />

B. Copie <strong>de</strong> la fin du XI e siècle: ADTG, G 664 (Andurandy 5225). Notice: Dufour 1972, p. 102.<br />

C. Copie dans un fragment <strong>de</strong> cartulaire du XII e siècle: ADTG, G 569 I (Andurandy 1656), p. 2-<br />

3.<br />

D. Mentionné fin XIV e siècle dans la Chronique d’Aymeric <strong>de</strong> Peyrac, f. 158va, comme une<br />

acquisition <strong>de</strong> l’abbé Hunaud <strong>de</strong> Layrac.<br />

E. Copies du XVII e siècle d’après “quatre cayers <strong>de</strong> parchemin .. contenans vingt-huit feuilles”<br />

(perdus), du début du XII e siècle: Doat 128, f. 61r-63r.<br />

F. Copie du XVII e siècle par Estiennot: BN, ms. lat. 12751, p. 778-779.<br />

G. Analyses XVIII e siècle: Andurandy 1656, 5219 et 5225.<br />

H. Analyse du XVIII e siècle, d’après une copie du début du XII e siècle dans un fragment <strong>de</strong><br />

cartulaire perdu: Andurandy 603, n° 42 (avec la datation 1071).<br />

Edition: HGL, t. 5, col. 515-516, d’après Doat 133, f. 61.; F. Galabert, Album <strong>de</strong> paléographie, pl.<br />

III, n° 1.<br />

B.<br />

Omnibus in quorum manibus hæc <strong>de</strong>scriptio meę donationis <strong>de</strong>venerit, notum sit, quod ego<br />

Willelmus, Tolosanus comes, cum consilio domni Fulconis, Caturcensis ecclesię episcopi, et<br />

clericorum ejus, rogatus a quodam nobili viro Bernardo Gaucelmi et a filiis ejus Arnaldo abbate ac<br />

Gaucelmo, cedo jure donationis Domino Deo et sanctis apostolis ejus Petro et Paulo, ac monasteriis<br />

Cluniaco et Moisiaco, necnon abbatibus et monachis omnibus ibi<strong>de</strong>m nunc et in futuro Deo<br />

famulantibus, totam illam ęcclesiam quę est constructa in honore beati Petri apostoli et sanctarum<br />

Rufinę et Justinę virginum Christi. Et est sita in pago Caturcino, super ripam Avarionis alvei, juxta<br />

castrum Chos cognominatum. 1<br />

Tali vero tenore facio hanc meam donationem, ut ab hodierno die et <strong>de</strong>inceps omnes habitatores<br />

predictorum monasteriorum Cluniaci et Moysiaci prefatam ęcclesiam, cum omnibus ad eam<br />

pertinentibus et cum capella sancti Martini sibi subjecta, necne terris, aquis, vineis, molendinis et<br />

omnem <strong>de</strong>cimationem parroechię ac primicias et cimiterium, sicut actenus <strong>de</strong> me et meis<br />

antecessoribus, atque <strong>de</strong> predicto Fulcone episcopo et suis precessoribus tenuerunt in fevum alii<br />

feuatores, ita teneant in alodio ipsi abbates et monachi, sine ullo contradictore, et possi<strong>de</strong>ant in<br />

perpetuum.<br />

Si quis vero hanc meam donationem in aliquo violare sive <strong>de</strong>teriorare presumserit, nisi per<br />

semetipsum emendaverit et satisfecerit, in primis iram Dei et omnium sanctorum ejus incurrat,<br />

simulque a Romano pontifice et omnibus catholicis tam episcopis quam fi<strong>de</strong>libus christianis<br />

anatematezetur et excomunicetur.<br />

Facta cessio donationis hujus anno Incarnationis Domini M°.LX°I°, inditione un<strong>de</strong>cima, regnante<br />

Philippo Francorum rege.<br />

Ut ergo hæc mea donatio firma et stabilis omni tempore permaneat, ego ipse firmo, et aliis<br />

subscriptis firmare rogo. Folco episcopus firmavit. Gauzbertus archidiaconus firmavit. Ugo<br />

1 Il s’agit donc d’une seule église, et non pas, comme le pense Gayne, o.c., p. 49, <strong>de</strong> trois églises. Elle a dû se trouver au lieudit<br />

Sainte-Rafine, sur la rive gauche <strong>de</strong> l’Aveyron, aujourd’hui sur la commune d’Albias. L’église Saint-Saturnin <strong>de</strong> Cos,<br />

dont parle encore Gayne, a été donnée à <strong>Moissac</strong> en 1125. – Cos, lieu-dit sur la commune <strong>de</strong> Lamothe-Cap<strong>de</strong>ville (Tarn-&-<br />

Garonne, arr. Montauban, canton Montauban-I).<br />

102

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!