enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...
enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...
enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
amaT ara aqvT pirdapiri obieqti, magram SeiZleba gauCndeT, da maSin isini<br />
aqtivTa jgufSi gadadian (swavlobs gigla titina _ swavlobs gigla<br />
gakveTils; gogona TamaSobs – gogona saxlobanas TamaSobs; biWi kargad<br />
cekvavs _ biWi `gandaganas~ cekvavs; wuxs is _ wuxs is mas: tiris is –<br />
tiris is mas da sxv.). es zmnebi myofad-wyvetilis formebSi i- prefiqss<br />
dairTaven: swavlobs _ i-swavlis _ i-swavla; TamaSobs _ i-TamaSebs _ i-<br />
TamaSa, wuxs _ i-wuxebs _ i-wuxa, tiris _ i-tirebs _ i-tira, kankalebs<br />
_ i-kankalebs _ i-kankala...). a. SaniZis azriT, am zmnebs myofad-wyvetilis<br />
`nakluli~ formebi Sevsebuli aqvT Sesabamisi aqtivis `saTaviso<br />
qcevisgan~, e.i. i- prefiqsi nasesxebi aqvT moqmedebiTi gvaris `saTaviso<br />
qcevisagan~ (amitomac igi maT `saSual-moqmedebiTebs~, anu `medioaqtivebs~<br />
uwodebs). magram Zvel qarTul teqstebSi (maT Soris uZveles,<br />
`xanmet~ teqstebSic) moipoveba didi raodenoba magaliTebisa, sadac am<br />
tipis zmnebs awmyos jgufSic aqvT es prefiqsi (xityÂ, xityÂan, xixarebs,<br />
xityebs, ximarxavs, ximoTxevs, xityoda, xiRÂZebda, xilocvida, vilocevdiT,<br />
iswavebs, ibrdRuens ibrdRuenda isiZavs, isiZvida, imruSebden,<br />
ityebda, `vefxistyaosanSic~: ilocavs, ityvis...). Tanamedrove qarTulSic<br />
ori paradigmaa (meliqiSvili 2001: #3 paradigmis nawili da #10<br />
mTlianad, 50-mde zmna: ibanakebs, ibodiSebs, ibudebs, igvianebs, iZinebs,<br />
iRviZebs, ivakebs, iTenebs, izamTrebs, imorcxvebs da sxva). xolo, Tu am<br />
magaliTebs davumatebT megrul-Wanurisa da svanuris masalas, sadac am<br />
tipis zmnebis did nawils awmyoSi, rogorc wesi, i- prefiqsi dResac<br />
SenarCunebuli aqvs (amis damadasturebeli uxvi masala aqvs moxmobili<br />
Tavis specialur naSromebSi l. nozaZes, aseve, ix. n. futkaraZisa da T.<br />
bikaSvilis samagistro naSromebi: mag. svanuri: ikli `koWlobs~, imzir<br />
`loculobs~, igvni `tiris~, ilmsaxvar `msaxurobs~, iTamad `Tamadobs~<br />
ilWvmi `marxulobs~; megruli: ipiCvans `marxulobs~, ixvamans `loculbs~,<br />
iburTans `burTaobs~, ingars `tiris~, igans `qris~, iguruans<br />
`swavlobs~; Wanuri: inCvirs `curavs~, ingors `goravs~, iburbals<br />
`brunavs~, igzals `mgzavrobs~, ipiCvams `marxulobs~ ibirs `mReris~).<br />
vfiqrob, eWvi aRar unda darCes imis Taobaze, rom yovelive zemoTqmuli<br />
miuTiTebs istoriulad awmyos i- prefiqsiani formebis pirveladobaze<br />
da imaze, rom isini amosavali formebia am tipis zmnebisaTvis. aqedan ki<br />
mxolod im daskvnis gamotana SeiZleba, rom es prefiqsi nasesxebi ki ar<br />
aris, aramed am zmnebis sakuTari, organuli prefiqsia, romelic myofadis<br />
Camoyalibebis procesSi awmyos formebma dakarges. es ki unda momxdariyo<br />
gacilebiT ufro adre, vidre dinamikur zmnaTa myofadis zmniswiniani<br />
formebi Camoyalibdeboda: uzmniswino formebi awmyoSi darCa, xolo<br />
zmniswinianma formebma momavlis Sinaarsi SeiZines da myofadSi gadairicxnen;<br />
aqac analogiur SemTxvevasTan unda gvqondes saqme erTi<br />
gansxvavebiT: uprefiqso da i- prefiqsiani formebidan prefiqsian formebs<br />
89