enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...
enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ... enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...
vfiqrobT, am mcenaris aRmniSvnel qarTul-zanur saxelTa rigSi unda ganvixiloT svanuri fuZec: gowxir- (-iS, -Žl bz., lnt., -ar bq., -al laSx.) _ kowaxuri. S–Žns x–Žy gowxir w–a (bz.) _ svaneTSi bevri kowaxuria. cxekisga mÊnwird xag gowxir (bq. 70) _ tyeSi blomadaa kowaxuri. gowxir (laSx., xor. 7) _ kowaxuri (Tofuria, qaldani 2000). gowxir leCx. `kvawaxuri~, барбарисъ. Сваны употребляют въ ѣдѣ зерна, а также листья изъ-за кислоты. gowxir gimaS (lenjŠrs), al balaxs dambal kel xÀr kelleJa Txumólar i Cuba– bal’lar – kowaxuri miwisa (mcenarea erTgvari), am balaxs dabali Rero aqvs, Reroze Tavebi gamosdis da qvemoT – foTlebi (oniani 1917). aRsaniSnavia, rom svanurSi gowo visg _ maJalo vaSli (mayaSvili 1961) am Ziris `mkvaxe~, `mJave~ cnebasTan kavSirs miuTiTebs. svanuris Tavkiduri mJReri g- velari qarTulis mkveTri k- velaris Sesabamisad svanurisTvis damaxasiaTebeli fonetikuri movlenaa (Sdr. qarT. kak- svan. gak-), iseve rogorc fuZis SekumSuli saxiT warmodgena. qarTvelur enaTa fonotaqtikis TvalsazrisiT or yru Tanxmovan- Tagan erTs SeiZleba disimilacia mouvides da gamJRerdes, rasac g. axvledianma disimilaciuri gamJRereba uwoda. yru bgeraTagan SeiZleba orive erTnairi iyos (krko – grko), SeiZleba – sxvadasxva (patara – batara dialeqt.). istoriulad cnobilia agreTve kaparWi-c da kabarWi-c (k-p > k-b); Wapuki-c da Wabuki-c (p-k > b-k). disimilaciuri gamJRerebis Sedegia pat(r)on-isgan warmomdgari baton-i (p-t > b-t). amave movlenam svanurSi kowaxur-isgan gowx-is mogvca (k-w > g-w), da la-kurka-sagan la-gurka miviReT (k-k > g-k). Sdr. lagurka wm. kvirikes saydari kalaSi (SaniZe 1973:§27a). svanuri fonotaqtika uZveles viTarebas asaxavs (meliqiSvili 1999; 2000). vfiqrobT, dasaxelebul qarTul da zanur fuZeebs unda daematos svanuri gowxir- fuZec da saerTo-qarTvelur doneze am mcenaris saxelis arqetipad aRvadginoT ara *kowaxur-, aramed *gowaxur- fuZe. amrigad, qarT. kowaxur-: megr. korwoxul-: svan. gvawxir-, gowxir- fuZeebis Sepirispirebis safuZvelze saerTo-qarTvelur doneze aRdgeba *gowaxur- `kowaxuri~ fuZe. literatura g. axvlediani, zogadi fonetikis safuZvlebi, Tbilisi 1994. T. gamyreliZe, g. maWavariani, sonantTa sistema da ablauti qarTvelur enebSi, Tbilisi 1965. t. gudava, o-s u-Si gadasvlis zogierTi SemTxveva zanur (megrul-Wanur) enaSi, saq. mecn. akad. moambe t. XXV, 1, Tbilisi 1960. 44
k. dondua, svanur-qarTul-rusuli leqsikoni, Tbilisi 2001. Tofuria 1994; 2003: g. Tofuria, qarTvelur enaTa leqsikidan, kowaxuri, kvawaraxi, kowmaxi, b. jorbenaZis sazogadoebis samecniero konferencia, moxsenebaTa Tezisebi, Tbilisi. mayaSvili 1961: a. mayaSvili, botanikuri leqsikoni, Tbilisi. meliqiSvili 1999: i. meliqiSvili, aRdgeba Tu ara aqcesiuri kompleqsebi saerTo-qarTvelurSi?, enaTmecnierebis sakiTxebi, I, 1999, Tbilisi. b. niJaraZe, qarTul-svanur-rusuli leqsikoni, Tbilisi 2007. oniani 1917: ars. oniani, xeebisa da mcenareebis svanur saxelTa leqsikoni, petrogradi. s.-s. orbeliani, leqsikoni qarTuli, Tbilisi 1993. sarjvelaZe 1999: z. sarjvelaZe, etimologiuri SeniSvnebi, Tsu filologiis fakultetisa da Tsu filologebis II samecniero sesia (masalebi), Tbilisi. fenrixi, sarjvelaZe 2000: h. fenrixi, z. sarjvelaZe, qarTvelur enaTa etimologiuri leqsikoni, Tbilisi. qajaia 2002: o. qajaia, megrul-qarTuli leqsikoni, Tbilisi. SaniZe 1973: ak. SaniZe, qarTuli enis gramatikis safuZvlebi, Tbilisi. arn. Ciqobava, Wanur-megrul-qarTuli SedarebiTi leqsikoni, tfilisi 1938. Waraia 1997: p. Waraia, megrul-qarTuli leqsikoni, Tbilisi. WinWarauli 1960: a. WinWarauli, xevsurulis Taviseburebani, nawili II, xevsuruli dargobrivi leqsika, Tbilisi. xubua 1937: m. xubua, megruli teqstebi, tfilisi. Кипшидзе 1914: И. Кипшидзе, Грамматика мингрельского (Иверского) языка с хрестоматией и словарем, С.-Петербург. Климов Г. А., Этимологический словарь картвельских языков, Москва 1964. Марр Н. Я., Яфетические названия деревьев и растений (pluralia tantum), I-III, ИАН, Санкт-Петербург 1915. Marine Ivanishvili Proto-Kartvelian Plant Names: "koc’axuri"(Lat. berberis) Summary According to the phonemic correspondences between the Kartvelian languages (Georg. koc’axur-: Megr. korc’oxul-) steam *koc’axur- has been reconstructed for common Zan-Georgian by Z. Sarjveladze. We added to this correspondence a Svanian steam *goc’xir- with the same meaning and reconstructed *goc’axur- steam for the Proto-Kartvelian level. Thus,*goc’axur-: Georg. koc’axur-: Megr. korc’oxul-: Svan. goc’xir- "berberis". 45
- Page 1 and 2: ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilis
- Page 3: krebuli eZRvneba zurab sarjvelaZis
- Page 6 and 7: ise leqsikologia-etimologiis sistem
- Page 8 and 9: zurab (zura) sarjvelaZe minda baton
- Page 10 and 11: saCinoa is faqti, rom efTvime mTawm
- Page 12 and 13: gvisturi xatis agebisas safuZvlad m
- Page 14 and 15: TxvevaSi qarTul-zanuri erTianobis d
- Page 16 and 17: `qarTvelur enaTa etimologiuri leqsi
- Page 18 and 19: Iza Chantladze The Significance of
- Page 20 and 21: 13. a. froneli (a. yifSiZe), didebu
- Page 22 and 23: 1967 4. x da à grafemaTa da /Ã/ d
- Page 24 and 25: 1979 33. wyvetilisa da II xolmeobiT
- Page 26 and 27: 1987 68. eklesiaste (eklesiastes Zv
- Page 28 and 29: 1998 101. mca nawilakis erTi funqci
- Page 30 and 31: 134. galaktionis erTi leqsis zogi a
- Page 32 and 33: usudan gersamia enaTmecnierebis sak
- Page 34 and 35: soflebSi Caweril teqstebSi dasturde
- Page 36 and 37: ga-Á-wuRG (Tiq Tis Tina `man mas i
- Page 38 and 39: Rvrelis formantiseuli -S sakmaod xS
- Page 40 and 41: Semdgom i > Á gadasvliT. vinaidan,
- Page 42 and 43: when a compound preverb is added, t
- Page 46 and 47: vaxtang imnaiSvili enaTmecnierebis
- Page 48 and 49: imnaiSvilis werili, 4 romelSic, Zir
- Page 50 and 51: 17) endersis gadayeneba sabolood ga
- Page 52 and 53: prozaSi am avtorebs zemoT dasaxeleb
- Page 54 and 55: 2) ugzoba, ufarexoba (g. tabiZe, VI
- Page 56 and 57: ucxouridanaa Semosuli qarTulSi, maT
- Page 58 and 59: 7) kvireebi (j. beTaneli, gancdili
- Page 60 and 61: Vakhtang Imnaishvili Some Questions
- Page 62 and 63: arTi orkoli Rvini qofCuni, arTi pap
- Page 64 and 65: Guram Kartozia The Formation of the
- Page 66 and 67: • arakanonikuri TanxmovanTkompleq
- Page 68 and 69: TanxmovanTgamyar `i~-sTan dakavSire
- Page 70 and 71: literatura gigiberia 1958: e. gigib
- Page 72 and 73: qeTevan margiani-subari enaTmecnier
- Page 74 and 75: q. xecxEpiE (`albaT {mo}etacebina~)
- Page 76 and 77: pirobiT-SedegobiTi I áÄÌóÒÉ _
- Page 78 and 79: damana meliqiSvili enaTmecnierebis
- Page 80 and 81: Cveni kvleva emyareba qarTuli enis
- Page 82 and 83: #2. seriebis istoriuli urTierTmimar
- Page 84 and 85: I vnebiTi gvari 1. Tu davtovebT say
- Page 86 and 87: esiyvaruleba eamxanageba,.. da sxva
- Page 88 and 89: zmnebisa da maTi konversiuli formeb
- Page 90 and 91: usrulaspeqtiani myofadis gamoxatva
- Page 92 and 93: amisobis sqema, xolo gvari _ gramat
k. dondua, svanur-qarTul-rusuli leqsikoni, <strong>Tbilisi</strong> 2001.<br />
Tofuria 1994; 2003: g. Tofuria, qarTvelur enaTa leqsikidan, kowaxuri,<br />
kvawaraxi, kowmaxi, b. jorbenaZis sazogadoebis samecniero konferencia,<br />
moxsenebaTa Tezisebi, <strong>Tbilisi</strong>.<br />
mayaSvili 1961: a. mayaSvili, botanikuri leqsikoni, <strong>Tbilisi</strong>.<br />
meliqiSvili 1999: i. meliqiSvili, aRdgeba Tu ara aqcesiuri kompleqsebi<br />
saerTo-qarTvelurSi?, <strong>enaTmecnierebis</strong> <strong>sakiTxebi</strong>, I, 1999, <strong>Tbilisi</strong>.<br />
b. niJaraZe, qarTul-svanur-rusuli leqsikoni, <strong>Tbilisi</strong> 2007.<br />
oniani 1917: ars. oniani, xeebisa da mcenareebis svanur saxelTa leqsikoni,<br />
petrogradi.<br />
s.-s. orbeliani, leqsikoni qarTuli, <strong>Tbilisi</strong> 1993.<br />
sarjvelaZe 1999: z. sarjvelaZe, etimologiuri SeniSvnebi, Tsu filologiis<br />
fakultetisa da Tsu filologebis II samecniero sesia (masalebi), <strong>Tbilisi</strong>.<br />
fenrixi, sarjvelaZe 2000: h. fenrixi, z. sarjvelaZe, qarTvelur enaTa<br />
etimologiuri leqsikoni, <strong>Tbilisi</strong>.<br />
qajaia 2002: o. qajaia, megrul-qarTuli leqsikoni, <strong>Tbilisi</strong>.<br />
SaniZe 1973: ak. SaniZe, qarTuli enis gramatikis safuZvlebi, <strong>Tbilisi</strong>.<br />
arn. Ciqobava, Wanur-megrul-qarTuli SedarebiTi leqsikoni, tfilisi 1938.<br />
Waraia 1997: p. Waraia, megrul-qarTuli leqsikoni, <strong>Tbilisi</strong>.<br />
WinWarauli 1960: a. WinWarauli, xevsurulis Taviseburebani, nawili II,<br />
xevsuruli dargobrivi leqsika, <strong>Tbilisi</strong>.<br />
xubua 1937: m. xubua, megruli teqstebi, tfilisi.<br />
Кипшидзе 1914: И. Кипшидзе, Грамматика мингрельского (Иверского) языка с<br />
хрестоматией и словарем, С.-Петербург.<br />
Климов Г. А., Этимологический словарь картвельских языков, Москва 1964.<br />
Марр Н. Я., Яфетические названия деревьев и растений (pluralia tantum), I-III, ИАН,<br />
Санкт-Петербург 1915.<br />
Marine Ivanishvili<br />
Proto-Kartvelian Plant Names: "koc’axuri"(Lat. berberis)<br />
Summary<br />
According to the phonemic correspondences between the Kartvelian languages<br />
(Georg. koc’axur-: Megr. korc’oxul-) steam *koc’axur- has been reconstructed for<br />
common Zan-Georgian by Z. Sarjveladze. We added to this correspondence a<br />
Svanian steam *goc’xir- with the same meaning and reconstructed *goc’axur-<br />
steam for the Proto-Kartvelian level.<br />
Thus,*goc’axur-: Georg. koc’axur-: Megr. korc’oxul-: Svan. goc’xir- "berberis".<br />
45