enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...
enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ... enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...
gavixsenoT akakisY`gamzrdeli~: `Sen eg saqme me momande, me vizam Sens magivrobas: an mogiyvan im cxens, an Tavs Sevwirav Sens megobrobas.~ _ eubneba baTu Tavis ZuZumtes. Zma da megobari akakisTanac sinonimebia: `mapatia Secodeba rogorc Zmam da megobarma,~ _ ambobs safar-begi baTuze. saerTod me-19 saukunis literaturaSi mravlad daiZebneba Tavdadebuli megobrobis magaliTebi (gansakuTrebiT al. yazbegis moTxrobebSi). dRevandel qarTulSi aranaTesaobrivi mimarTebebis aRmniSvnel sityvaTvelSi Semdegi sityvebi Sedis: nacnobi, amxanagi, [aseve (Tana)klaseli da (Tana)kurseli] axlobeli, megobari, Zmakaci, daqali, agreTve Zma da da. Zmakaci niSnavs (qeglis mixedviT) karg amxanags, megobars, am sityvam amJamad Secvala XIX saukuneSi xSirad xmarebuli Zmadnafici (yazbegi), Zmobili (barnovi, gogebaSvili). daqali qegl-Si arc aris warmodgenili, imdenad axalia es sityva, nawarmoebi Zmakacis analogiiT. saliteraturo enaSi misi xmareba Cven ar Segvxvedria. Tavdapirvelad igi ucxod xvdeboda yurs, mas socialuri Jargonis ieri dahkravda, radgan misi xmareba ufro provinciul metyvelebaSi iyo gavrcelebuli. amJamad es sityva aRniSnavs qal megobars, rogorc qalisas, iseve kacisasac. faqtiurad misi xmareba Caenacvla dobilis xmarebas, romelic sakmaod xSiri iyo 50-ian, 60-ian wlebSi. SeiZleba imitom, rom qarTveli adamianis Semecnebasa da kulturaSi megobruli urTierToba vaJsa da qals Soris yovelTvis daZmur urTier- TobasTan iyo gatolebuli, dRes ase Tavisuflad ixmareba es ori, Tavis fuZeSi ZmisaUda disUSemcveli sityva megobris sanacvlod. ar aris gamoricxuli agreTve ucxo enebis gavlena: girlfriend, boyfriend inglisurSi da Freund, Freundin germanulSi ar niSnavs megobars Cveni gagebiT. aq erTi SemTxveva gvinda gavixsenoT: erTxel erT qarTvel axalgazrdasTan germaneli stumari iyo Camosuli. saRamos maspinZelma stumari rusTavelis prospeqtze saseirnod gaiyvana. aq mas jer erTi megobari gogona Sexvda, gadakocna da stumars rogorc Freundin-i warudgina, Semdeg meore megobari Sexvda, mere mesame da a.S. bolos gakvirvebulma germanelma hkiTxa, Sen ra haremi xom ar gyavso. megobari Freund-isa da Freundin-is pirdapiri Targmania da piruku, magram es sityvebi gansxvavebuli azriT ixmarebian, Cven ki gvWirdeba imis gaxazva, rom gogo, magaliTad, swored megobaria da ara Seyvarebuli. 286
amitom ixmareba albaT dRes ase xSirad megobris nacvlad daqaliUda Zmakaci, radgan am sityvebSi eqsplicituradaa mocemuli is damokidebuleba adamianisadmi (anu daZmuri urTierToba), rasac adre sityva megobari gamoxatavda. amJamad TandaTan qarTulSiac (yovel SemTxvevaSi sazRvargareT mcxovrebi qarTvelebis metyvelebaSi) sityva megobari _ ukve mets niSnavs, vidre mxolod sulier megobars. A SeiZleba iTqvas, rom arc-erT sxva sazogadoebaSi ar aris ise gavrcelebuli megobruli urTierToba (wminda megobruli) qalsa da vaJs Soris, rogorc es saqarTveloSia (an, Tu gnebavT, saqarTveloSi iyo 60-ian wlebSi). albaT amitom gaCnda swored qarTul sinamdvileSi amgvari (da- Zmuri) urTierTobis zustad gamomxatveli sityvebis aucilebloba, anu am urTierTobis kategorizaciis aucilebloba. D dabolos, zogadad Tu aranaTesaobrivi urTierTobis gamomxatvel sityvaTvelebs SevadarebT Zvelsa da axal qarTulSi, Semdeg suraTs miviRebT: Zvel qarTulSi, gansakuTrebiT vefxistyaosanSi, moyvares uWiravs centraluri adgili, Tanamedrove literaturaSi ki megobars. sabWoTa periodis sityvaTxmarebaSi xSiria _ amxanagi, romelic SeiZleba am periodis (gansakuTrebiT 20-iani wlebidan 50-ian wlebamde) gasaReb-sityvadac CaiTvalos. amJamad ki megobars Zmakaci da daqali enacvleba, gansakuTrebiT yoveldRiur sityvaTxmarebaSi. Zmadnafici, ZuZumte da ZiZiSvili saerTod gamovida sityvaTxmarebidan, radgan saTanado instituti aRar arsebobs. iklo Zmobilisa da dobilis xmarebis sixSiremac. samagierod yvela am sityvis nacvlad Warbad ixmareba Zmakaci da daqali, rac albaT imis uflebas gvaZlevs, rom isini Cveni drois e.w. gasaRebsityvebad CavTvaloT im sityvebis gverdiT, romlebic zemoT ukve iyo moyvanili qarTuli mediis monacemebis gaTvaliswinebiT. Lia Abuladze, Andreas Ludden Die Schlüsselwörter und das Wortfeld "Freundschaft" im Georgisch Zusammenfassung Die Wörter, die besonders wichtig für die Sprachgesellschaft und ihre Kultur sind, nennt man Key words. Heutzutage versuchen die Wissenschaftler verschiedene Probleme der Kultur anhand der Sprache und ihrer Schlüsselwörter zu erforschen. Jede Epoche hat eine für sie charakteristische Lexik. Es gibt jedoch auch solche Wörter, die, von Generation zu Generation überliefert, uns Hinweise auf bestimmte Erscheinungen der Kultur und Weltanschauung eines Volkes geben können. Zu solchen Wörter gehört das Wort Freund. 287
- Page 236 and 237: saTvis saerTo nawilebSi. es safuZve
- Page 238 and 239: 135a 1* maTe12,14 teqsti A135b 1 2
- Page 240 and 241: 5 10 15 20 25 [J65rb] [romlisaTOsca
- Page 242 and 243: 5 10 15 20 25 mas sabelica, aramed
- Page 244 and 245: A138a da xityodes osa na r‚i xa(r
- Page 246 and 247: A140a (x‚ igi maT xetyoda) (r‚i
- Page 248 and 249: Mzekala Shanidze The Homily "On Jea
- Page 250 and 251: ebiTis niSnad -a sufiqsi gvxvdeba g
- Page 252 and 253: juanSerisave Txzulebis sxvadasxva x
- Page 254 and 255: sarTiT iwarmoebda; xolo is uniSno d
- Page 256 and 257: � gaikrtnas, Cajdes vards Sua, ma
- Page 258 and 259: aseve ar aris motivirebuli -e da -a
- Page 260 and 261: � va Tu gaviWre, gaWrilsa sada, g
- Page 262 and 263: q. cx. I _ qarTlis cxovreba, I, teq
- Page 264 and 265: ana xaranauli enaTmecnierebis sakiT
- Page 266 and 267: faqtorebic, romlebic zemoqmedebas a
- Page 268 and 269: saTargmni sityvis semantikas. 3 amg
- Page 270 and 271: eu;cesqai aRTquma 2, euvch, aRnaTqu
- Page 272 and 273: zemoCamoTvlili semantikuri jgufis s
- Page 274 and 275: paralelur adgils (3421, 8011) eyrdn
- Page 276 and 277: Ana Kharanauli The Vocabulary of th
- Page 278 and 279: amave leqsikonSi literaturul wyaroe
- Page 280 and 281: xis erovnuli xasiaTis gamosavlenad.
- Page 282 and 283: gancalkevebul erTeulTa Tavgadasaval
- Page 284 and 285: (30): mas uSmago vin miendos, vin m
- Page 288 and 289: "Freundschaft" ist eine der wichtig
- Page 290 and 291: vania da mravalferovani (Sinaarsis
- Page 292 and 293: jajRani _ es sityva ar aris etimolo
- Page 294 and 295: `metyvelebas~; 1220 wels odnav Secv
- Page 296 and 297: dialeqtSi RurRuli `gajavrebas, Cuma
- Page 298 and 299: maRal tonalobas gamoxatavs; sainter
- Page 300 and 301: amaz qurdaZe enaTmecnierebis sakiTx
- Page 302 and 303: saerTod kavkasielis da, bunebrivia,
- Page 304 and 305: arc am sityvebis ganmartebisas da a
- Page 306 and 307: ЧОНГУРИ - гей, приех
- Page 308 and 309: usudan asaTiani enaTmecnierebis sak
- Page 310 and 311: seriebs Soris arsebuli sxvaobebi. u
- Page 312 and 313: manis rigis piris niSnebi. axla, Tu
- Page 314 and 315: 5. mravalpirianobis ZiriTadi funqci
- Page 316 and 317: SemTxvevaSic, rodesac zmna aris erT
- Page 318 and 319: cesebis dafiqsireba da aucilebelia
- Page 320 and 321: Alice C. Harris SUNY Stony Brook en
- Page 322 and 323: since some basic transitive verbs,
- Page 324 and 325: (2) mo-v-k’l-en "I killed them" m
- Page 326 and 327: Notes 1 The research reported here
- Page 328 and 329: Zveli qarTuli enis aRwera warmoadge
- Page 330 and 331: * * * eTer soselia, semantikuri uni
- Page 332 and 333: zurab sarjvelaZe _70 Sinaarsi daman
- Page 334 and 335: sofio sarjvelaZe _ xelnawerTa erovn
gavixsenoT akakisY`gamzrdeli~:<br />
`Sen eg saqme me momande, me vizam Sens magivrobas:<br />
an mogiyvan im cxens, an Tavs Sevwirav Sens megobrobas.~<br />
_ eubneba baTu Tavis ZuZumtes.<br />
Zma da megobari akakisTanac sinonimebia:<br />
`mapatia Secodeba rogorc Zmam da megobarma,~<br />
_ ambobs safar-begi baTuze.<br />
saerTod me-19 saukunis literaturaSi mravlad daiZebneba Tavdadebuli<br />
megobrobis magaliTebi (gansakuTrebiT al. yazbegis moTxrobebSi).<br />
dRevandel qarTulSi aranaTesaobrivi mimarTebebis aRmniSvnel sityvaTvelSi<br />
Semdegi sityvebi Sedis: nacnobi, amxanagi, [aseve (Tana)klaseli<br />
da (Tana)kurseli] axlobeli, megobari, Zmakaci, daqali, agreTve Zma da<br />
da.<br />
Zmakaci niSnavs (qeglis mixedviT) karg amxanags, megobars, am sityvam<br />
amJamad Secvala XIX saukuneSi xSirad xmarebuli Zmadnafici (yazbegi),<br />
Zmobili (barnovi, gogebaSvili).<br />
daqali qegl-Si arc aris warmodgenili, imdenad axalia es sityva,<br />
nawarmoebi Zmakacis analogiiT. saliteraturo enaSi misi xmareba Cven ar<br />
Segvxvedria. Tavdapirvelad igi ucxod xvdeboda yurs, mas socialuri<br />
Jargonis ieri dahkravda, radgan misi xmareba ufro provinciul metyvelebaSi<br />
iyo gavrcelebuli.<br />
amJamad es sityva aRniSnavs qal megobars, rogorc qalisas, iseve<br />
kacisasac. faqtiurad misi xmareba Caenacvla dobilis xmarebas, romelic<br />
sakmaod xSiri iyo 50-ian, 60-ian wlebSi.<br />
SeiZleba imitom, rom qarTveli adamianis Semecnebasa da kulturaSi<br />
megobruli urTierToba vaJsa da qals Soris yovelTvis daZmur urTier-<br />
TobasTan iyo gatolebuli, dRes ase Tavisuflad ixmareba es ori, Tavis<br />
fuZeSi ZmisaUda disUSemcveli sityva megobris sanacvlod. ar aris gamoricxuli<br />
agreTve ucxo enebis gavlena: girlfriend, boyfriend inglisurSi da<br />
Freund, Freundin germanulSi ar niSnavs megobars Cveni gagebiT. aq erTi<br />
SemTxveva gvinda gavixsenoT: erTxel erT qarTvel axalgazrdasTan germaneli<br />
stumari iyo Camosuli. saRamos maspinZelma stumari rusTavelis<br />
prospeqtze saseirnod gaiyvana. aq mas jer erTi megobari gogona Sexvda,<br />
gadakocna da stumars rogorc Freundin-i warudgina, Semdeg meore megobari<br />
Sexvda, mere mesame da a.S. bolos gakvirvebulma germanelma hkiTxa,<br />
Sen ra haremi xom ar gyavso.<br />
megobari Freund-isa da Freundin-is pirdapiri Targmania da piruku,<br />
magram es sityvebi gansxvavebuli azriT ixmarebian, Cven ki gvWirdeba imis<br />
gaxazva, rom gogo, magaliTad, swored megobaria da ara Seyvarebuli.<br />
286