enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ... enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

30.01.2013 Views

amave leqsikonSi literaturul wyaroebad gasaRebi-sityvebis ganmartebisas dasaxelebulia ori avtori: raimond viliamsi da ronald karteri. 3 raimond viliamsi Tavisi wignis SesavalSi aRniSnavs, rom rodesac is II msoflio omis Semdeg daubrunda studentur cxovrebas oTxi wlis Sesvenebis Semdeg, man SeamCnia, rom studentTa axali Taoba sxva enaze metyvelebda. zogi, sazogadoebisTvis arsebiTad mniSvnelovani sityva sxva mniSvnelobiT ixmareboda. man xeli mihyo aseTi sityvebis kvlevas da daarqva maT gasaRebi-sityvebi, radgan isini mniSvnelovan rols asruleben garkveul saqmianobaSi. amave dros es sityvebi warmoadgenen aqtiuri leqsikonis elementebs. bevr problemas, kulturisas da sazogadoebisas, ver gavigebT, Tu ar ganvixilavT gasaReb-sityvebs, rogorc am problemis elementebso. viliamsis wignSi Semdegi sityvebia ganxiluli (CamovTvliT mxolod nawils): kariera, civilizacia, kriticizmi, komunizmi, demokratia, dialeqtika, evolucia, elita, formalizmi, humanuroba, interesi, miTi, monopolia, nacionalizmi, progresi da sxv. karteris wignSi ZiriTadad lingvistikisa da literaturismcodneobis ZiriTadi cnebebia ganxiluli, sul 76 sityva, maT Soris: bilingvizmi, konteqsti, kultura, dialeqti, diskursi, intonacia, lingvistika, literatura, metaena, purizmi, registri, stilistika, teqsti... avtori ganixilavs am sityvaTa xmarebas Jurnalistebis, politikosebis, lingvistebis mier. sainteresoa sakiTxis istoriis TvalsazrisiT is faqti, rom bonSi 1959 wels gamoica ori mcire zomis krebuli saTauriT: kulturis gasaRebi-sityvebis SedarebiTi kvlevebi. 4 krebulebis mTavari gamomcemelia _ bonis saenaTmecniero kolokviumi gerhard deetersis, leo vaisgerberis, fric Salkis, verner betcis, margaret voltnerisa da volfgang Smidthidingis SemadgenlobiT. aRsaniSnavia, rom gamocemul krebulebs aweria II da III. pirveli krebuli, rogorc Cans, ar gamosula. II da III krebulebis TavSi deetersis xelmoweriT moyvanilia cnoba imis Sesaxeb, rom iunesko da germaniis kvleviTi sazogadoeba afuZneben grants kulturis gasaRebi-sityvebis SedarebiTi kvlevebis gasagrZeleblad da rom bukletebi ibeWdeba am ori organizaciis daxmarebiT, ris- Tvisac maT bonis saenaTmecniero kolokviumis monawileebi madlobas uxdian. SesavalSi aRniSnulia, rom krebulebis gamocemis ZiriTadi miza- 3 Reymond Williams (1985): Keywords: A Vocabulary of Culture and Society, NewYork, (pirveli gamocema 1976); da Ronald Carter (1995): Keywords in Language and Literacy, London & New York. 4 Comparative Studies in Key-words of Culture, Bonn 1959. 278

nia didi enebis im gasaRebi-sityvebis Sedareba, romlebic mniSvnelovan rols TamaSoben saerTaSoriso diskusiebSi. sityvebi da cnebebi, romlebic iwveven gaugebrobas, iqnebao axsnili maTi kulturuli safuZvlebis warmoCeniT da maTi dRevandeli xmarebebis Sedarebis gziT. Sesavlidanve naTeli xdeba, rom pirvelad swored mesame krebuli dabeWdila, radgan misi avtori iuwyeba, rom sruli kvlevebi daibeWdeba I da II krebulebSi. moyvanilia I krebulis saTauri: Y`xumroba da iumori inglissa da germaniaSi~ (ar gamosula). aseve moyvanilia II krebulis saTauric: kultura da civilizacia safrangeTSi, inglisSi, amerikasa da germaniaSiU (gamovida imave, 1959 wels). masSi dabeWdilia hanelore Selis gamokvleva: `kultura da civilizacia~ _ enaTa SedarebiTi kvlevis dasawyisi. 5 avtori ixilavs am sityvebs _ kulturasa da civilizacias _ frangulSi, inglisursa (amerikuli calkea gamoyofili) da germanulSi. III krebulSi dabeWdilia mcire statiebi Semdegi sityvebis ganxilviT: morali, enTuziazmi, humanizmi, debatebi, diskusia, interviu. 6 am statiebSi yuradReba gamaxvilebulia ufro istoriul, vidre SedarebiT aspeqtze. amasve aRniSnavs Sesaval werilSi volfgang Smidthidingi, romelic miiCnevs, rom jerjerobiT mxolod winaswari safexuria miRweuli kulturis gasaRebi-sityvebis kvlevaSi. yovel epoqas aqvs mis- Tvis damaxasiaTebeli leqsika. yvela enas da yovel dros aqvs sakuTari sityvebi, romlebic adamianTa sulebSi gvaxedebs. Tanamedrove qarTuli ena ucxo enidan SemoWrili leqsikis siuxviT xasiaTdeba. isini SeiZleba Cveni drois gasaReb-sityvebad miviCnioT. guCa kvaracxelias piesis _ `Cven, ZilSi gaparulebi~ personaJebi _ fiora da violeta _ erTmaneTs ar aclian Tanamedrove qarTuli presisaTvis damaxasiaTebeli sityvebis CamoTvlas _ masmedia, menejmenti, marketingi, investicia, ombudsmeni, dijei, Tineijeri... es sityvebi SeiZleba CaiTvalos Cveni drois gasaReb-sityvebad, romelTac Secvales wina, sabWoTa periodisaTvis damaxasiaTebeli leqsika _ kompartia, msoflio proletariati, komkavSireli, pioneri, imperializmis agenti da a.S. magram arsebobs iseTi sityvebic, romlebic Taobebidan Taobebs gadaecemian da erTgvar maCveneblebs warmoadgenen xalxis kulturisa da msoflxedvis kvlevaSi. swored aseT sityvebs ikvlevs ana verJbicka. igi cdilobs gamoavlinos iseTi sityvebi, romlebic ama Tu im xalxis kulturaSi mniSvnelovan rols asruleben da SeiZleba gasaRebsac warmoadgendnen am xal- 5 Hannelore Schell: Kultur und Zivilization – Anfang einer sprachvergleichenden Studie. 6 Moral (Friedrich Wilhelm Gester), Gentle - Genteel (Heribert Rasbach), Enthusiasm (Peter Spoo), "Humanism" and the "Humanities" in the 20th Century America (Otto Hesse), Debate – Discussion – Interview – Words and Practices (Alfons J. W. Hilgers). 279

amave leqsikonSi literaturul wyaroebad gasaRebi-sityvebis ganmartebisas<br />

dasaxelebulia ori avtori: raimond viliamsi da ronald<br />

karteri. 3<br />

raimond viliamsi Tavisi wignis SesavalSi aRniSnavs, rom rodesac<br />

is II msoflio omis Semdeg daubrunda studentur cxovrebas oTxi wlis<br />

Sesvenebis Semdeg, man SeamCnia, rom studentTa axali Taoba sxva enaze<br />

metyvelebda. zogi, sazogadoebisTvis arsebiTad mniSvnelovani sityva sxva<br />

mniSvnelobiT ixmareboda. man xeli mihyo aseTi sityvebis kvlevas da daarqva<br />

maT gasaRebi-sityvebi, radgan isini mniSvnelovan rols asruleben<br />

garkveul saqmianobaSi. amave dros es sityvebi warmoadgenen aqtiuri leqsikonis<br />

elementebs. bevr problemas, kulturisas da sazogadoebisas, ver<br />

gavigebT, Tu ar ganvixilavT gasaReb-sityvebs, rogorc am problemis<br />

elementebso.<br />

viliamsis wignSi Semdegi sityvebia ganxiluli (CamovTvliT mxolod<br />

nawils): kariera, civilizacia, kriticizmi, komunizmi, demokratia,<br />

dialeqtika, evolucia, elita, formalizmi, humanuroba, interesi, miTi,<br />

monopolia, nacionalizmi, progresi da sxv.<br />

karteris wignSi ZiriTadad lingvistikisa da literaturismcodneobis<br />

ZiriTadi cnebebia ganxiluli, sul 76 sityva, maT Soris: bilingvizmi,<br />

konteqsti, kultura, dialeqti, diskursi, intonacia, lingvistika,<br />

literatura, metaena, purizmi, registri, stilistika, teqsti...<br />

avtori ganixilavs am sityvaTa xmarebas Jurnalistebis, politikosebis,<br />

lingvistebis mier.<br />

sainteresoa sakiTxis istoriis TvalsazrisiT is faqti, rom bonSi<br />

1959 wels gamoica ori mcire zomis krebuli saTauriT: kulturis<br />

gasaRebi-sityvebis SedarebiTi kvlevebi. 4 krebulebis mTavari gamomcemelia<br />

_ bonis saenaTmecniero kolokviumi gerhard deetersis, leo vaisgerberis,<br />

fric Salkis, verner betcis, margaret voltnerisa da<br />

volfgang Smidthidingis SemadgenlobiT. aRsaniSnavia, rom gamocemul<br />

krebulebs aweria II da III. pirveli krebuli, rogorc Cans, ar gamosula.<br />

II da III krebulebis TavSi deetersis xelmoweriT moyvanilia cnoba imis<br />

Sesaxeb, rom iunesko da germaniis kvleviTi sazogadoeba afuZneben<br />

grants kulturis gasaRebi-sityvebis SedarebiTi kvlevebis gasagrZeleblad<br />

da rom bukletebi ibeWdeba am ori organizaciis daxmarebiT, ris-<br />

Tvisac maT bonis saenaTmecniero kolokviumis monawileebi madlobas<br />

uxdian. SesavalSi aRniSnulia, rom krebulebis gamocemis ZiriTadi miza-<br />

3 Reymond Williams (1985): Keywords: A Vocabulary of Culture and Society, NewYork,<br />

(pirveli gamocema 1976); da Ronald Carter (1995): Keywords in Language and<br />

Literacy, London & New York.<br />

4 Comparative Studies in Key-words of Culture, Bonn 1959.<br />

278

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!