enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ... enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

30.01.2013 Views

eu;cesqai aRTquma 2, euvch, aRnaTquemi, aRTquma 4, locva 3, proseuch, $esqai%locva 24, vedreba 2 (de,hsij%, Tayuanis-cema (= prosku,nhsij% 1 (de,hsij%; kalei/n mowodeba 3, evpikalei/n xda 27, xadili 1, Tquma 1 (konteqsti) kiqa,ra kurTxeva 8, galoba 2, dubleti 914 ; kra,zein( kraugh, RaRadyofa / RaRadeba 32, Ãma-yofa 9, xadili / xda / xmoba 4, locva (177 cf. evpikalei/n%; fwnei/n( fwnh, yovelTvis Ãma-yofa, Ãma; ya,lein galoba 37, qeba 2 (a;|dein( avgallia/sqai), madloba 1 (a;|dein), yalmo,j fsalmuni yalth,rion safsalmune 5, fsalmuni 2, sagalobeli 2, saqebeli 1; wv|dh (ixmareba ZirTadad zedawerilebSi) galoba 32, kurTxeva 6. RvTisadmi adamianis mimarTva sxvadasxva xasiaTisaa da ekvivalentebis SerCevac diferencirebulad xdeba: RvTisadmi Txovna – locva de,hsij-is da proseuch,-s ekvivalentia. rodesac orive berZnuli sityva erTsa da imave muxlSi gvxvdeba (610 161 3813 542 602 856 873 10118 1421 = 9-jer), samjer proseuch,-s ekvivalenti icvleba (610 3813 856), xuTjer de,hsij-is; `saTadarigo~ Sesatyvisi orive berZnuli sityvisTvis vedrebaa. maTi gverdigverd xmarebis or SemTxvevaSi (602 632) orive sityva locviT aris gadmotanili. mTargmneli, etyoba, zmniswiniani (proseuch,) da uzmniswino (euvch,) formebis garCevasac cdilobs da Tu pirvels umetesad locviT Targmnis, meores aRTquma /aRnaTquemic Seesabameba. xmamaRali mimarTva ramdenime leqsikuri erTeuliT gamoixateba: Ãma-yofa (fwnei/n – etimologiuri Targmani); xda, xmoba, xadili (evpikalei/n); RaRadeba (avlala,zein( avlalagmo,j – homofonuri Targmani(?), kra,zein( kraugh,), mowodeba (kalei/n). RvTis didebiT, qebiT mimarTva ramdenime sityviT gamoixateba: galoba, romelic ramodenime berZnul sityvas Seesabameba: ya,llein (37), w|vdh, (32), a;|dein (13), avgallia/sqai /-sij (14) (homofonia. ukanasknel Sesatyvisobas ufro konteqsti ganapirobebs, vidre berZnuli sityvis mniSvneloba). qeba Semdegi berZnuli sityvebis ekvivalentia: aivnei/n (44), a;|dein (14). galoba da qeba erTmaneTs erTsa da imave frazaSic enacvlebian: a;|sate tw/| kuri,w| (/auvtw/|% a|=sma kaino,n 323-Si Targmnilia rogorc aqebdiT ufalsa qebiTa axliTa, xolo 951 971 1491-Si, sxva SesatyvisiT: ugalobdiT ufalsa galobiTa axliTa. unda aRiniSnos, rom 323-Si galoba orjer ya,late-s ekvivalentadaa gamoyenebuli, 1491-Si ki ai;nesij-is ekvivalentia qebaÁ. aRsareba/aRiareba, romelic myari ekvivalentia evxomologein, evxomologi,a-si. 270

kurTxeva gamoxatavs adamianis mier RvTisadmi aRvlenil xotbasac. aseT SemTxvevaSi igi euvlogi,a-s Seesabameba. amave SesatyvisobaSi kurTxeva RvTis sityvasac niSnavs adamianis mimarT. 10 RvTis atributebis amsaxveli leqsikac uxvadaa warmodgenili fsalmunebSi. mTargmneli cdilobs dedanSi xSirad naxmar sityvebTan (swth,r, bohqo,j, katafugh,) SeinarCunos ekvivalentebi da aqedan amosvliT gaanawilos isini. 11 amasTan, igi sruliad sxvadasxvagvarad arCevs ekvivalentebs: erT SemTxvevaSi (kratai,wma( u`peraspisth,j) Ziris mniSvnelobidan amodis da etimologiur Targmans akeTebs, sxvaSi (swth,r, bohqo,j( lutrwth,j) – erTi Ziridan nawarmoebi ekvivalentebis SenarCunebas cdilobs: swth,r – yovelTvis _ macxovari; bohqo,j – yovelTvis _ (Se)mwe; katafugh, 12 – Sesavedrebel (13), ganmaZlierebel (2); avntilh,mptwr 13 – (Se)mwe (5), Sesavedrebeli (2), Semwynarebeli (2), Ãelis ampyrobeli (4), mfarvel (2); u`peraspisth,j 14 – mfarvel (10), Sesavedrebeli (4), nugeSinis-mcemeli (1), mwe (1), Semwynarebel (2); kratai,wma 15 – Zal (3), ganmaZlierebeli (1); stere,wma 16 – damamtkicebeli, simtkice; r`u,sthj 17 – mÃsneli; lutrwth,j 18 – mÃsneli; e;leoj( evlehmosu,nh – wyalobaÁ. 10 kurTxeva meore mniSvnelobiT musikaluri instrumentsac (kiqa,ra) aRniSnavs, romelsac giorgi mTawmidelTan bobRani enacvleba xolme. 11 ix. mag. muxlebi, sadac RvTis yvela es atributi erTad dgas: 173 ku,rioj stere,wma, mou kai. katafugh, mou kai. rù,sthj mou( o` qeo,j mou bohqo,j mou kai. evlpiw/ evpV auvto,n u`peraspisth,j mou kai. ke,raj swthri,aj mou avntilh,mptwr mou# ufalo, damamtkicebelo Cemo, Sesavedrebelo Cemo, Semweo Cemo da mÃsnelo Cemo; RmerTi Cemi mwe Cemda ars da me vesav mas; mfarveli Cemi, rqaÁ cxorebisa CemisaÁ da Ãelisampyrobeli Cemi. 1432 e;leo,j mou kai. katafugh, mou avntilh,mptwr mou kai. rù,sthj mou u`peraspisth,j# wyalobao Cemo da Sesavedrebelo Cemo, Semweo Cemo da mÃsnelo Cemo; nugeSinis-mcemeli Cemi. 12 feu,gw-dan (gaqceva) nawarmoebi forma. 13 avntilamba,nw-dan (monawileobis miReba, daxmareba) nawarmoebi sityva. 14 sityva nawarmoebia a;spij–dan (fari) da niSnavs mfarvels (mas, vinc zemodan afarebs fars). 15 kra,toj-dan (Zala, Zliereba) nawarmoebi forma. 16 myari, mtkice sxeuli. 17 evru,w-dan (dacva, darajoba) momdinare septuagintaSi naxmari forma. 18 lu,w-dan momdinare forma. 271

eu;cesqai aRTquma 2, euvch, aRnaTquemi, aRTquma 4, locva 3, proseuch, $esqai%locva<br />

24, vedreba 2 (de,hsij%, Tayuanis-cema (= prosku,nhsij% 1 (de,hsij%;<br />

kalei/n mowodeba 3, evpikalei/n xda 27, xadili 1, Tquma 1 (konteqsti)<br />

kiqa,ra kurTxeva 8, galoba 2, dubleti 914 ;<br />

kra,zein( kraugh, RaRadyofa / RaRadeba 32, Ãma-yofa 9, xadili / xda /<br />

xmoba 4, locva (177 cf. evpikalei/n%;<br />

fwnei/n( fwnh, yovelTvis Ãma-yofa, Ãma;<br />

ya,lein galoba 37, qeba 2 (a;|dein( avgallia/sqai), madloba 1 (a;|dein), yalmo,j<br />

fsalmuni yalth,rion safsalmune 5, fsalmuni 2, sagalobeli 2, saqebeli 1;<br />

wv|dh (ixmareba ZirTadad zedawerilebSi) galoba 32, kurTxeva 6.<br />

RvTisadmi adamianis mimarTva sxvadasxva xasiaTisaa da ekvivalentebis<br />

SerCevac diferencirebulad xdeba:<br />

RvTisadmi Txovna – locva de,hsij-is da proseuch,-s ekvivalentia.<br />

rodesac orive berZnuli sityva erTsa da imave muxlSi gvxvdeba (610 161<br />

3813 542 602 856 873 10118 1421 = 9-jer), samjer proseuch,-s ekvivalenti<br />

icvleba (610 3813 856), xuTjer de,hsij-is; `saTadarigo~ Sesatyvisi orive<br />

berZnuli sityvisTvis vedrebaa. maTi gverdigverd xmarebis or SemTxvevaSi<br />

(602 632) orive sityva locviT aris gadmotanili. mTargmneli, etyoba,<br />

zmniswiniani (proseuch,) da uzmniswino (euvch,) formebis garCevasac<br />

cdilobs da Tu pirvels umetesad locviT Targmnis, meores aRTquma<br />

/aRnaTquemic Seesabameba.<br />

xmamaRali mimarTva ramdenime leqsikuri erTeuliT gamoixateba:<br />

Ãma-yofa (fwnei/n – etimologiuri Targmani);<br />

xda, xmoba, xadili (evpikalei/n);<br />

RaRadeba (avlala,zein( avlalagmo,j – homofonuri Targmani(?), kra,zein( kraugh,),<br />

mowodeba (kalei/n).<br />

RvTis didebiT, qebiT mimarTva ramdenime sityviT gamoixateba:<br />

galoba, romelic ramodenime berZnul sityvas Seesabameba: ya,llein (37),<br />

w|vdh, (32), a;|dein (13), avgallia/sqai /-sij (14) (homofonia. ukanasknel Sesatyvisobas<br />

ufro konteqsti ganapirobebs, vidre berZnuli sityvis mniSvneloba).<br />

qeba Semdegi berZnuli sityvebis ekvivalentia: aivnei/n (44), a;|dein (14).<br />

galoba da qeba erTmaneTs erTsa da imave frazaSic enacvlebian: a;|sate tw/|<br />

kuri,w| (/auvtw/|% a|=sma kaino,n 323-Si Targmnilia rogorc aqebdiT ufalsa<br />

qebiTa axliTa, xolo 951 971 1491-Si, sxva SesatyvisiT: ugalobdiT<br />

ufalsa galobiTa axliTa. unda aRiniSnos, rom 323-Si galoba orjer<br />

ya,late-s ekvivalentadaa gamoyenebuli, 1491-Si ki ai;nesij-is ekvivalentia<br />

qebaÁ.<br />

aRsareba/aRiareba, romelic myari ekvivalentia evxomologein, evxomologi,a-si.<br />

270

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!