enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ... enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...

30.01.2013 Views

iost giperti enaTmecnierebis sakiTxebi _ I-II, 2009 eRvneba araCveulebrivi mecnierisa da Cemi uaxloesi qarTveli megobris zurab sarjvelaZis xsovnas siaxleni xanmetobidan qarTuli xelnawerebis uZvelesi xanmeturi fenis saxasiaTo sabuTebi sistematuri lingvisturi kvlevisaTvis gamoyenebad 1 masalad pirvelad zurab sarjvelaZem aqcia. saubaria mis mier 1971 wels gamoqveynebul xanmet da haemet 2 zmnur formebze. gamoqveynebuli masala moicavda im droisaTvis cnobil teqstebs, romelTac ZiriTadad Semdeg wyaroebTan mivyavarT: ivane javaxiSvilisa da akaki SaniZis mier 1920 wels gamocemuli fragmentebi Tbilisuri palimfsesturi xelnawerebidan: A-737, A-89, A-844, H-999, H-1329 da S-3902 3 ; aseve iakobis pirvelsaxareba venuri palimfsestis Codex Vind. georg. 2 4 -dan, oqsfordul-kembrijuli ieremias fragmenti 5 , gracis sinas leqcionari 6 da ramdenime warwera 7 . mas Semdeg xanmetobis kvlevasTan dakavSirebuli sabaziso masala mniSvnelovnad gafarTovda. pirvel rigSi mas daemata l. qajaias mier gamocemuli A-89/A-844 palimfsesturi xelnawerebis xanmeti saxarebebi. 8 amis garda 2007 wlidan saxezea zurab sarjvelaZis mier inicirebuli 9 1 sarjvelaZe (1971). 2 marTalia gamocema Molitor (1956) qarTul-laTinur-berZnul indeqss ("Index ibericus-latinus-graecus") Seicavs, magram aq mxolod masdari da ara fleqsiuri formebi moipoveba. 3 javaxiSvili (1922-23); SaniZe (1923 da 1927). 4 Birdsall (1970); Sdr. aseve SaniZe (1977). 5 Blake (1932); Sdr. aseve SaniZe (1937). 6 SaniZe (1944). 7 gamocemaSi Molitor (1956) Tavmoyrilia yvela manamde gamoqveynebuli xanmeti da haemeti teqstebi; sarjvelaZe (1971: 1) sworad miuTiTebs im faqts, rom es gamocema bevr beWdur Secdomas Seicavs. 8 ix. qajaia (1984) da masSi Sesuli sityva-formaTa registri (simfonia, 138-84). l. qajaias mier amokiTxuli calkeuli formebi, warmodgenili sarjvelaZesTan (1971), moipoveba l. qajaiasTan (1969). 9 zurab sarjvelaZesTan TanamSromloba daiwyo 1997 wels frankfurtis univer- sitetSi misi moRvaweobis dros. 164

TanamSromlobis nayofieri Sedegi – venur palimfsestSi Codex Vind. georg. 2 Semonaxuli asomTavruli teqstebis gamocema 10 , sadac mocemulma saxarebaTa da Zveli aRTqmis fragmentebma, iakobis pirvelsaxarebis da hagiografiuli xasiaTis teqstebma (wmindanebis qristinas, kviprianesa da iustines Sesaxeb) mniSvnelovnad gaamdidra xanmeturi sabuTebis nusxa. gamokvleuli masalis moculoba naTeli xdeba masSi daculi xanmeturi formebis statistikiTac – gamocemis boloSi darTuli indeqsi 11 aRnusxavs saerTo jamSi 472 x-prefiqsian formas, romlebic teqstis farglebSi 798 magaliTiT dasturdeba. Aam statiaSi aRvnusxavT xanmetur formaTa im magaliTebs, romlebic ar Sesula zurab sarjvelaZis zemoxsenebul nusxaSi da amitom axal xanmetur masalad moiazreba. mizanSewonilad migvaCnia zurab sarjvelaZiseul Sesavalze 12 dayrdnoba, romelic Tavis mxriv xanmetobis zogadad gaziarebul oTx funqcias gulisxmobs 13 : 1. x-prefiqsi, rogorc me-2 subieqturi piris niSani. venuri palimfsestis xanmeti teqstebi 14 Seicaven saerTo jamSi 92 xanmet formas 120 magaliTiT 15 , sadac x-prefiqsi me-2 subieqtur pirs aRniSnavs, Tumca bevr SemTxvevaSi zmnas me-3 obieqturi piric ewyoba, da aqedan gamomdinare, ori x-prefiqsi iyo mosalodneli. aRniSnul formebSi x-prefiqsi mxolod erTxel dasturdeba da igi orive pirs miemarTeba (magaliTad: ხეწამებოდე, იაკ. პირვ. XV,2: 86vb,1); aseTi SemTxvevebi sistemu- 10 Gippert, Sarþvelaýe, Kaþaia (2007). naSromi moicavs Birdsall-isa (1970, 1971, 1972) da qajaias mier (2006) gamoqveynebuli teqstis fragmentebs, romelTa didi nawili Sesworebas moiTxovda. 11 Gippert, Sarþvelaýe, Kaþaia (2007, I-24–26). 12 sarjvelaZe (1971: 105-122). Gippert, Sarþvelaýe, Kaþaia (2007)-Si Sesuli indeqsi dazustebulia, dazustebis kriteriumi qvemoT aixsneba. 13 ix. Gippert, Sarþvelaýe (1998: 86). 14 qvemoT miTiTebulia rogorc teqstis nawilebi, ise xelnaweris gverdebi (-monakveTebi) da bwkarebi. es sia Seicavs agreTve Tbilisuri palimfsestis A- 737 gverdebs (134-dan 141-mde), romlebic imave wyarodan arian warmoSobiT, saidanac venur kodeqsSi Sesuli wminda qristinas wamebis teqstis fragmenti da ganavrcobs mas (ix. qajaia 1974: 419); es gverdebi aRiniSnebian windarTuli niSniT: "A". 15 ar miiTvleba gvian (ara-xanmetur) teqstebSi dadasturebuli formebi ხარ (საქ.მოც. 26,15: 131vb,17) anda ხჳდოდე (I ნეშტ. 17,8: 77vb,23), romlebic x-prefiqss Seicaven. 165

TanamSromlobis nayofieri Sedegi – venur palimfsestSi Codex Vind.<br />

georg. 2 Semonaxuli asomTavruli teqstebis gamocema 10 , sadac mocemulma<br />

saxarebaTa da Zveli aRTqmis fragmentebma, iakobis pirvelsaxarebis da<br />

hagiografiuli xasiaTis teqstebma (wmindanebis qristinas, kviprianesa da<br />

iustines Sesaxeb) mniSvnelovnad gaamdidra xanmeturi sabuTebis nusxa.<br />

gamokvleuli masalis moculoba naTeli xdeba masSi daculi xanmeturi<br />

formebis statistikiTac – gamocemis boloSi darTuli indeqsi 11 aRnusxavs<br />

saerTo jamSi 472 x-prefiqsian formas, romlebic teqstis farglebSi<br />

798 magaliTiT dasturdeba. Aam statiaSi aRvnusxavT xanmetur<br />

formaTa im magaliTebs, romlebic ar Sesula zurab sarjvelaZis zemoxsenebul<br />

nusxaSi da amitom axal xanmetur masalad moiazreba. mizanSewonilad<br />

migvaCnia zurab sarjvelaZiseul Sesavalze 12 dayrdnoba, romelic<br />

Tavis mxriv xanmetobis zogadad gaziarebul oTx funqcias gulisxmobs<br />

13 :<br />

1. x-prefiqsi, rogorc me-2 subieqturi piris niSani.<br />

venuri palimfsestis xanmeti teqstebi 14 Seicaven saerTo jamSi 92 xanmet<br />

formas 120 magaliTiT 15 , sadac x-prefiqsi me-2 subieqtur pirs<br />

aRniSnavs, Tumca bevr SemTxvevaSi zmnas me-3 obieqturi piric ewyoba, da<br />

aqedan gamomdinare, ori x-prefiqsi iyo mosalodneli. aRniSnul formebSi<br />

x-prefiqsi mxolod erTxel dasturdeba da igi orive pirs miemarTeba<br />

(magaliTad: ხეწამებოდე, იაკ. პირვ. XV,2: 86vb,1); aseTi SemTxvevebi sistemu-<br />

10 Gippert, Sarþvelaýe, Kaþaia (2007). naSromi moicavs Birdsall-isa (1970, 1971,<br />

1972) da qajaias mier (2006) gamoqveynebuli teqstis fragmentebs, romelTa didi<br />

nawili Sesworebas moiTxovda.<br />

11 Gippert, Sarþvelaýe, Kaþaia (2007, I-24–26).<br />

12 sarjvelaZe (1971: 105-122). Gippert, Sarþvelaýe, Kaþaia (2007)-Si Sesuli indeqsi<br />

dazustebulia, dazustebis kriteriumi qvemoT aixsneba.<br />

13 ix. Gippert, Sarþvelaýe (1998: 86).<br />

14 qvemoT miTiTebulia rogorc teqstis nawilebi, ise xelnaweris gverdebi<br />

(-monakveTebi) da bwkarebi. es sia Seicavs agreTve Tbilisuri palimfsestis A-<br />

737 gverdebs (134-dan 141-mde), romlebic imave wyarodan arian warmoSobiT,<br />

saidanac venur kodeqsSi Sesuli wminda qristinas wamebis teqstis fragmenti da<br />

ganavrcobs mas (ix. qajaia 1974: 419); es gverdebi aRiniSnebian windarTuli<br />

niSniT: "A".<br />

15 ar miiTvleba gvian (ara-xanmetur) teqstebSi dadasturebuli formebi ხარ<br />

(საქ.მოც. 26,15: 131vb,17) anda ხჳდოდე (I ნეშტ. 17,8: 77vb,23), romlebic x-prefiqss<br />

Seicaven.<br />

165

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!