enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...
enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ... enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...
en ukuqceviTi nacvalsaxelis funqciis SesrulebaSi (martirosovi 1964: 108-109): Cqim dus ma qobZirGnqG, si skani dusG mikule `Cems Tavs me mivxedav, Sen Sens Tavs mouare~; muS dusG koCi RolansGni, ina ters va aRolenia (yifSiZe 1914:046) `kaci Tavis Tavs rom uzams, imas mteri ver uzamso~. ukuqceviTobis gamosaxatavad megruli iSviaTad mimarTavs qarTulidan SeTvisebul TiTon//TviTon gansazRvrebiT nacvalsaxelsac: ma TiTon qobZirGnqG `me TviTon vnaxav~; si TiTon qoZirGnqG `Sen TviTon naxav~; mu TiTon qoZirGnsG `is TviTon naxavs~... TviTon nacvalsaxelis Sem- TxvevaSi termini ukuqceviTi ramdenadme pirobiTia: Sdr.: ukuqceviTi nacvalsaxeli Tavi aRniSnavs, rom pirovneba moqmedebs sakuTar Tavze, moqmedeba mimarTulia Tavad moqmedisken, xolo TviTon miuTiTebs, rom `pirovneba moqmedebs an moqmedebas ganicdis uSualod, damoukideblad, sxvisi daxmarebisa Tu monawileobis gareSe~ (martirosovi 1964:77). Ti- Ton//TviTon nacvalsaxeli megrulSi, iseve rogorc qarTulSi, samive pirisTvis gamoxatavs ukuqceviTobis semantikas, magram iSviaTad gamoiyeneba, amasTanave, ZiriTadad pirveli da meore piris mimarT. mesame piris ukuqceviTobas, Cveulebriv, mu nacvalsaxeli aRniSnavs. termini ukuqcevi- Ti pirobiTia mu nacvalsaxelis SemTxvevaSic, gamoxatavs, rom piri moqmedebda sxvaze, axla ki Tavad ganicdis moqmedebas, an mas exeba am moqmedebis Sedegi. rogorc samecniero literaturaSi miuTiTeben, mesame piris nacvalsaxelTa refleqsuri funqciiT gamoyeneba damaxasiaTebelia svanurisa da lazurisTvisac: `qarTuli TviT, TviTon tipis nacvalsaxeli sxva qarTvelur enebSi ar moipoveba. gansazRvrebiTi nacvalsaxelis refleqsuri funqciiT am enebSi gamoiyeneba mesame piris nacvalsaxeli~ (martirosovi 1964:221). svanurSi ukuqceviTobas gadmoscems ji (ja, je), romelic CvenebiT nacvalsaxel eja-s ukavSirdeba. igi samive pirs miemarTeba da mniSvnelobiT qarTul TviTon-s udris (martirosovi 1964: 221) 2 ; WanurSi refleqsuri funqcia dakisrebuli aqvs III piris nacvalsaxels muq (romelic am formiT saxelobiTSic ixmareba). igi Tavisi mniSvnelobiT qarTul TviTon-s utoldeba (Ciqobava 1936:74, 76). rac Seexeba megruls, ar.Mmartirosovis mosazrebiT, megrulSi mu piris nacvalsaxelis moTxrobiTi brunvis forma (muq) Cveulebriv gamoiyeneba refleqsuri daniSnulebiT: muq gegnodirTu taxtiSe `TviTon gadadga taxtidan~ (martirosovi 1964:222). 2 TviTon-is mniSvnelobiT svanurSi gamoiyeneba agreTve min. amave dros, zogjer Tavs iCens xolme qarTulidan Semosuli TviT da TviTon nacvalsaxelebi (martirosovi 1964:221). 130
vfiqrobT, dResdReobiT megrulSi mu nacvalsaxelis rogorc moTxrobiTi, ise sxva brunvis formebic mxolod da mxolod refleqsuri daniSnulebiT gamoiyeneba: sax. br.: muaCqimi amseri xom qidinjirudG, fTxilandiT. dudiSi oFvilars irfels fCuandiT. ina var, mu mikinwyGndG bargisGni, Tis xolo fCuandiT (n. xazalia) `mamaCemi amaRam xom dawveboda, vdarajobdiT. Tavis mosaklavs yvelafers vmalavdiT. is ki ara, TviTon rom gaixdida tansacmels, imasac ki vmalavdiT~; ukuli aTaure, Cqin mxareSe, gilvoreT Cqi SarasGni, iSo, munefi soure gilarenani, Ti mxareSe gegGnom- FunesGTenemq (m. anTia) `mere aqeT, Cvens mxares, rom vdgavarT Cven gzaze, iqiT, TviTon sadac dganan, im mxares gadagviyvanes amaT~... moTxr. br.: mis uCqGd,GTesG fara enuZuduni, mara ukuli muq gamxilG Teq (n. Sengelia) `vin icoda, amas fuli rom edo, magram mere Tvi- Ton gaamxila aman~; WiWe maSnaqG molarTG do Tenefi albaTG partizanebo mioCqGdesGTenensG [afxazens], Yaxado, aTaq woxle qawomrinuesG Cqi do munemq ukaxle qumkomdirTesG Cqi (m. anTia) `patara manqana wamovida da eseni albaT partizanebi egonaT amaT [afxazebs], hoda, aq win dagvayenes Cven da TviTon ukan mogvidgnen Cven~... mic. br.: meti oqro vaiRuniao, uwuu Turme, note musG inusorguduko lagvansGni, TeSi (d. Ciqovani) `meti oqro ara gaqvso, hkiTxa Turme, TiTqos TviTon bevri eyara qvevrSi~; qigGmorines afxazemqG Saras. gilvoreTG TaqG. molursG maSnani, munemsGxolo oSkurGna Te maSnaSa, mara munefiSi maSna re qoZirGnani, muTuni var (m. anTia) `dagvayenes afxazebma gzaze. vdgavarT gzaze. rom wamova manqana, TviTonac eSiniaT am manqanis, magram, rom naxaven, TavianTi manqanaa, araferi~... rogorc vxedavT, moyvanili magaliTebis mixedviT, mu semantikurad axlos dgas qarTulis TviTon gansazRvrebiT nacvalsaxelTan (Sdr.: rus. сам, ingl. self); mu aris ara ubralod III piris nacvalsaxeli, aramed III piris ukuqceviTi nacvalsaxeli, ara `is~, aramed `TviTon, TviTon is~; magram es ZiriTadad exeba mu nacvalsaxelis saxelobiT, moTxrobiT da micemiT brunvebs (mu `TviTon is~, munef-i `TviTon isini~; mu-q `TviTon man~, munem-q `TviTon maT~; mu-s `TviTon mas~, munem-s `TviTon maT~), anu rodesac mu-s Tandebuli ar daerTvis da, amasTanave, aRniSnavs zmnasTan Sewyobil pirs, Cveulebriv, subieqts an irib obieqts. aseT SemTxvevebSi megrulis mu da Tina (eTina//ina, aTena//Tena//ena) nacvalsaxelebs Soris iseTive mimarTebaa, rogoric qarTulis TviTon da is (es//eg//igi) nacvalsaxelebs Soris: mu Wume mours `TviTon xval modis~; Sdr.: Tina Wume mours `is xval modis~. mu-s, iseve rogorc TviTon nacvalsaxels, meti gansazRvruloba aqvs. is xazs usvams, rom moqmedebis ganmcdeli Tavad moqmedia, xolo Tina migviTiTebs, rom moqmedebs an 131
- Page 80 and 81: Cveni kvleva emyareba qarTuli enis
- Page 82 and 83: #2. seriebis istoriuli urTierTmimar
- Page 84 and 85: I vnebiTi gvari 1. Tu davtovebT say
- Page 86 and 87: esiyvaruleba eamxanageba,.. da sxva
- Page 88 and 89: zmnebisa da maTi konversiuli formeb
- Page 90 and 91: usrulaspeqtiani myofadis gamoxatva
- Page 92 and 93: amisobis sqema, xolo gvari _ gramat
- Page 94 and 95: saklasifikacio principad aRebulia m
- Page 96 and 97: Damana Melikishvili On the Grammati
- Page 98 and 99: mentebi arc erTi interpretaciis sas
- Page 100 and 101: z s Z c w zי sי Zי cי wי _ S j
- Page 102 and 103: leqsikaSi /J/ gvxvdeba yvela dialeq
- Page 104 and 105: amrigad, SeiZleba davaskvnaT, rom s
- Page 106 and 107: place in Georgian - *J > z and *sib
- Page 108 and 109: lic axasiaTebs mimReobebs da sawyis
- Page 110 and 111: Ciqobava 1938: a. Ciqobava, Wanur-m
- Page 112 and 113: qciis TvalsazrisiT da vlindebian id
- Page 114 and 115: mimarTulebiT-micemiTis -a 5 SeiZleb
- Page 116 and 117: warmoudgenelia -ad > -d procesi. 10
- Page 118 and 119: erTi elia~sad~~ (qarTuli oTxTavis o
- Page 120 and 121: magram maTi SerwymiT miiReba Tvisob
- Page 122 and 123: Sdr., aseve: a. lomTaZe Tvlis (1987
- Page 124 and 125: 468). ufro adre gamoiTqva mosazreba
- Page 126 and 127: viTarebis, mimarTulebisa da daniSnu
- Page 128 and 129: Tariel Putkaradze On the Historical
- Page 132 and 133: moqmedebis ganmcdelia ara is TviTon
- Page 134 and 135: niSnavs, TviTon gansazRvrebiT nacva
- Page 136 and 137: 12) `Tavis saxlSi movida es kaci~;
- Page 138 and 139: ogorc Cans, aTena//Tena//ena, eTina
- Page 140 and 141: Winfried Boeder enaTmecnierebis sak
- Page 142 and 143: Die empirische Basis der folgenden
- Page 144 and 145: (4) (a) pirveliTgan iyo sityuaÁ (b
- Page 146 and 147: habe (10c)’ bzw. ‘wovon ich ges
- Page 148 and 149: ‘[(1) Nun sage mir, wie die Welt
- Page 150 and 151: also eine Art "Distanz", aber nicht
- Page 152 and 153: (15) (1) Es war ein König (iyo xel
- Page 154 and 155: aus Diamant, einem Weinkrug aus Rub
- Page 156 and 157: spielt hier offensichtlich keine Ro
- Page 158 and 159: Hinweis auf fehlende Systematizitä
- Page 160 and 161: kontinuität aufheben; eine Diskont
- Page 162 and 163: vinfrid boederi klasicisturi enobri
- Page 164 and 165: iost giperti enaTmecnierebis sakiTx
- Page 166 and 167: i TvalsazrisiT x-prefiqsis orive fu
- Page 168 and 169: ხცემ: ცემა (2) ქ
- Page 170 and 171: udo, romelic, bgeraTa dajgufebis fo
- Page 172 and 173: ქრისტ. III,11: A137r,14;
- Page 174 and 175: d) vnebiTi gvari, sazedao qceva:
- Page 176 and 177: a) qcevis niSnis gareSe: გან
- Page 178 and 179: ქრისტ. IV,13: 26vb,7; ა
en ukuqceviTi nacvalsaxelis funqciis SesrulebaSi (martirosovi 1964:<br />
108-109): Cqim dus ma qobZirGnqG, si skani dusG mikule `Cems Tavs me<br />
mivxedav, Sen Sens Tavs mouare~; muS dusG koCi RolansGni, ina ters va<br />
aRolenia (yifSiZe 1914:046) `kaci Tavis Tavs rom uzams, imas mteri ver<br />
uzamso~.<br />
ukuqceviTobis gamosaxatavad megruli iSviaTad mimarTavs qarTulidan<br />
SeTvisebul TiTon//TviTon gansazRvrebiT nacvalsaxelsac: ma TiTon<br />
qobZirGnqG `me TviTon vnaxav~; si TiTon qoZirGnqG `Sen TviTon naxav~;<br />
mu TiTon qoZirGnsG `is TviTon naxavs~... TviTon nacvalsaxelis Sem-<br />
TxvevaSi termini ukuqceviTi ramdenadme pirobiTia: Sdr.: ukuqceviTi nacvalsaxeli<br />
Tavi aRniSnavs, rom pirovneba moqmedebs sakuTar Tavze, moqmedeba<br />
mimarTulia Tavad moqmedisken, xolo TviTon miuTiTebs, rom<br />
`pirovneba moqmedebs an moqmedebas ganicdis uSualod, damoukideblad,<br />
sxvisi daxmarebisa Tu monawileobis gareSe~ (martirosovi 1964:77). Ti-<br />
Ton//TviTon nacvalsaxeli megrulSi, iseve rogorc qarTulSi, samive<br />
pirisTvis gamoxatavs ukuqceviTobis semantikas, magram iSviaTad gamoiyeneba,<br />
amasTanave, ZiriTadad pirveli da meore piris mimarT. mesame piris<br />
ukuqceviTobas, Cveulebriv, mu nacvalsaxeli aRniSnavs. termini ukuqcevi-<br />
Ti pirobiTia mu nacvalsaxelis SemTxvevaSic, gamoxatavs, rom piri moqmedebda<br />
sxvaze, axla ki Tavad ganicdis moqmedebas, an mas exeba am moqmedebis<br />
Sedegi. rogorc samecniero literaturaSi miuTiTeben, mesame piris<br />
nacvalsaxelTa refleqsuri funqciiT gamoyeneba damaxasiaTebelia svanurisa<br />
da lazurisTvisac: `qarTuli TviT, TviTon tipis nacvalsaxeli<br />
sxva qarTvelur enebSi ar moipoveba. gansazRvrebiTi nacvalsaxelis refleqsuri<br />
funqciiT am enebSi gamoiyeneba mesame piris nacvalsaxeli~<br />
(martirosovi 1964:221). svanurSi ukuqceviTobas gadmoscems ji (ja, je),<br />
romelic CvenebiT nacvalsaxel eja-s ukavSirdeba. igi samive pirs miemarTeba<br />
da mniSvnelobiT qarTul TviTon-s udris (martirosovi 1964:<br />
221) 2 ; WanurSi refleqsuri funqcia dakisrebuli aqvs III piris nacvalsaxels<br />
muq (romelic am formiT saxelobiTSic ixmareba). igi Tavisi<br />
mniSvnelobiT qarTul TviTon-s utoldeba (Ciqobava 1936:74, 76). rac<br />
Seexeba megruls, ar.Mmartirosovis mosazrebiT, megrulSi mu piris nacvalsaxelis<br />
moTxrobiTi brunvis forma (muq) Cveulebriv gamoiyeneba<br />
refleqsuri daniSnulebiT: muq gegnodirTu taxtiSe `TviTon gadadga<br />
taxtidan~ (martirosovi 1964:222).<br />
2 TviTon-is mniSvnelobiT svanurSi gamoiyeneba agreTve min. amave dros, zogjer<br />
Tavs iCens xolme qarTulidan Semosuli TviT da TviTon nacvalsaxelebi<br />
(martirosovi 1964:221).<br />
130