enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...
enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ... enaTmecnierebis sakiTxebi ISSUES OF LINGUISTICS - Tbilisi State ...
468). ufro adre gamoiTqva mosazreba, rom -da da -de Tandebulebi arian (n. mari, a. SaniZe). amave pozicias iziarebda i. imnaiSvilic, romelic Tvlida, rom Cem-da-mde saxis formaSi -da fuZesTan Sezrdili Tandebulia, xolo -mde uSualod fuZes mierTvis. sagangebod SevniSnavT, rom, rogorc wesi, qarTulSi Tandebuli fuZes uSualod ar daerTvis da arc sxva Tandebuls; Sdr., a. martirosovi sagangebod msjelobs Cem-da-mde tipis formebis sufiqsebis warmomavlobis Sesaxeb da askvnis; `qarTuli enis istoriam ar icis imis msgavsi SemTxvevac ki, rom romelsame Tandebuls savsebiT dahkargoda mniSvneloba, saxelis fuZes Sexorceboda da mas kvlav axali Tandebuli darToda~ (martirosovi 1959:124-128). bunebrivia, Tandebulad ver ganvixilavT verc -de segments (Cqimde); miT umetes, verc koC-S+e formis -e-s. amiran lomTaZe saintereso masalas adasturebs megrulSi; misi cnobiT, Wanuris msgavsad, megrulSic daSorebiTis forma gadmoscems orive funqcias: mimarTulebasac da daSorebasac; mag.: daSoreba: ase qumorTH Te koCq GvanaSe (xub. 259, 90) `axla movida es kaci yanidan~; Wukiq gaSerulG xviriteSe (xub. 104, 21) `Tagvma amoirbina xvrelidan~... mimarTuleba: saTurqoSe piji urTHnia (xub. 215, 26) `TurqeTisken aqvs piri mibrunebulio~; marZgvani ganiSe qurs gamovoGoTa (xub. 51, 10) `marjvena mxare (mxrisaken) qusls movagdeb~... megrulSi daSorebiTi brunva sxva funqciiTac (Sedareba, arCeviToba, viTareba...) dasturdeba (vrclad ix. lomTaZe 1987:94-98); mkvlevari Tvlis, rom daSorebiTi brunva adre mimarTulebasac aRniSnavda, amitomac aTinur-arqabulSi gvaqvs `mcire masStabis anomalia~ (gv. 90): daikarga mimarTulebiTi brunva (-iSa). aqve a. lomTaZe megrul-Wanuris -da-s -ad brunvis niSnis alomorfad ganixilavs, xolo -de-s Tandebulad; a. lomTaZes am ukanasknelis naSTad warmoudgenia -iSe formantis -e. amave -de morfemas is aigivebs svanur -Te `ken~ segmentTan (gv. 91-92). Cveni azriT, ufro logikuri iqneba Tu erTmaneTis ar davaSorebT -iSa, -iS-e da -da, -de morfemebs. vfiqrobT, Cqimda iseTive mimarTebaSia Cqimde-sTan, rogorc koCiSa koCiSe formasTan; orive SemTxvevaSi savaraudoa, rom fonetikurma variantebma amosavali formis sxvadasxva semantikuri niuansebi gainawiles (daimkvidres). zanuri faqtebi izolirebuli dialeqturi movlena ar aris; Sdr.: `sio sarkmliT monaberi~ da kiTxva: `saiT midixar?~; -iT 124
unvis niSani gamoxatavs rogorc mimarTulebas, aseve – gamosvliTobas. erTi enobrivi qvesistemis/sistemis farglebSi erTi morfemis alomorfebisgan (fonetikuri variantebisgan) damoukidebeli morfemebis warmoqmna yvela enobriv sistemas axasiaTebs. -iSa > -iSe da -da > -de fonetikuri procesebis daSvebis Sem- TxvevaSi asaxsnelia bolokiduri a-s e-d transformaciis mizezi. kvlevis am etapze mxolod imas aRvniSnavT, rom qarTvelur kiloebSi (imerulSi, leCxumurSi, TuSurSi...) Cveulebrivia bolokiduri -a segmentis e-d qceva; Sdr.: emfatikuri -a > -e: Zirsa – Zirse, kaciskena > kaciskene; sufiqsiseuli -a > -e: *Zira > Zire; nacvalsaxeliseuli -a > -e: Sena > Sene, Cvena > Cvene (ucfaTa/ucfaTe tipis mravalricxovani masalisaTvis ix., agreTve, t. futkaraZe 1986)... ufro niSandoblivia is, rom qvemoimerulSi arsebobs -ize alofoni: kacize `kacisTvis~ (jorbenaZe, kobaiZe, beriZe 1988:113-114, 226). kidev erTi arsebiTi kiTxva: Tanamedrove qarTvelur qvesistemebSi (saxesaxeobebSi) saerToqarTveluri -isa, -isad formantebs 10-ze meti alomorfi Tu meoreuli varianti udasturdeba: -isa, -sa, -iSa, -Sa, -iSe, -iSen, -isad, -isda, - izda, -iza, -izan, -za (Cem-za), -ize, -iS-d, -aSd, -Sd, -iSvd... -isTvis, - iTvin, -Tvin, -ad... erTi enobrivi sistemis Tu mocemuli qvesistemis farglebSi ramden morfemad SeiZleba ganvixiloT isini? rogorc wesi, ori Tu meti morfologiuri elementi erTi morfemis alomorfebad miiCneva, Tuki es elementebi erTgvarad miemarTebian Sinaarsis struqturis erTsa da imave wertils (msjelobisaTvis ix., t. futkaraZe 1997:164); Sesabamisad, qarTveluri dialeqtebis mixedviT sxvadasxvagvarad realizebuli alomorfebi sinqroniul doneze oTxi brunvis niSnad (morfemad) gvevlinebian; maTgan sami aris saerTo-qarTveluri movlena (viTarebiTi, daniSnulebiTi da mimarTulebiTi), erTi ki damaxasiaTebelia zanuri kiloebisaTvis 30 . kerZod, sxva brunvebTan erTad, saerTo-qarTvelur enaSi aRdgeba viTarebiTi (fuZe+d/ad), daniSnulebiTi (fuZe+isad/-iSoT) da mimarTulebiTi (fuZe+a: fuZe+d: fuZe+isa/-iSa) brunvebi; aseve, zanur kiloebSi calke brunvad Camoyalibda -iSe formantiT nawarmoebi daSorebiTi (fuZe+iSe) brunva. 30 Sdr., v. Tofuria, 2002:143-144: `mimarTulebiTi, dawyebiTi (daSorebiTi) da daniSnulebiTi specifikuri brunvebia megrul-Wanurisa. amitom isini, rogorc brunvebi, qarTulsa da svanurSi ar gvxvdeba da verc winareqarTulSi vivaraudebT maT~. 125
- Page 74 and 75: q. xecxEpiE (`albaT {mo}etacebina~)
- Page 76 and 77: pirobiT-SedegobiTi I áÄÌóÒÉ _
- Page 78 and 79: damana meliqiSvili enaTmecnierebis
- Page 80 and 81: Cveni kvleva emyareba qarTuli enis
- Page 82 and 83: #2. seriebis istoriuli urTierTmimar
- Page 84 and 85: I vnebiTi gvari 1. Tu davtovebT say
- Page 86 and 87: esiyvaruleba eamxanageba,.. da sxva
- Page 88 and 89: zmnebisa da maTi konversiuli formeb
- Page 90 and 91: usrulaspeqtiani myofadis gamoxatva
- Page 92 and 93: amisobis sqema, xolo gvari _ gramat
- Page 94 and 95: saklasifikacio principad aRebulia m
- Page 96 and 97: Damana Melikishvili On the Grammati
- Page 98 and 99: mentebi arc erTi interpretaciis sas
- Page 100 and 101: z s Z c w zי sי Zי cי wי _ S j
- Page 102 and 103: leqsikaSi /J/ gvxvdeba yvela dialeq
- Page 104 and 105: amrigad, SeiZleba davaskvnaT, rom s
- Page 106 and 107: place in Georgian - *J > z and *sib
- Page 108 and 109: lic axasiaTebs mimReobebs da sawyis
- Page 110 and 111: Ciqobava 1938: a. Ciqobava, Wanur-m
- Page 112 and 113: qciis TvalsazrisiT da vlindebian id
- Page 114 and 115: mimarTulebiT-micemiTis -a 5 SeiZleb
- Page 116 and 117: warmoudgenelia -ad > -d procesi. 10
- Page 118 and 119: erTi elia~sad~~ (qarTuli oTxTavis o
- Page 120 and 121: magram maTi SerwymiT miiReba Tvisob
- Page 122 and 123: Sdr., aseve: a. lomTaZe Tvlis (1987
- Page 126 and 127: viTarebis, mimarTulebisa da daniSnu
- Page 128 and 129: Tariel Putkaradze On the Historical
- Page 130 and 131: en ukuqceviTi nacvalsaxelis funqcii
- Page 132 and 133: moqmedebis ganmcdelia ara is TviTon
- Page 134 and 135: niSnavs, TviTon gansazRvrebiT nacva
- Page 136 and 137: 12) `Tavis saxlSi movida es kaci~;
- Page 138 and 139: ogorc Cans, aTena//Tena//ena, eTina
- Page 140 and 141: Winfried Boeder enaTmecnierebis sak
- Page 142 and 143: Die empirische Basis der folgenden
- Page 144 and 145: (4) (a) pirveliTgan iyo sityuaÁ (b
- Page 146 and 147: habe (10c)’ bzw. ‘wovon ich ges
- Page 148 and 149: ‘[(1) Nun sage mir, wie die Welt
- Page 150 and 151: also eine Art "Distanz", aber nicht
- Page 152 and 153: (15) (1) Es war ein König (iyo xel
- Page 154 and 155: aus Diamant, einem Weinkrug aus Rub
- Page 156 and 157: spielt hier offensichtlich keine Ro
- Page 158 and 159: Hinweis auf fehlende Systematizitä
- Page 160 and 161: kontinuität aufheben; eine Diskont
- Page 162 and 163: vinfrid boederi klasicisturi enobri
- Page 164 and 165: iost giperti enaTmecnierebis sakiTx
- Page 166 and 167: i TvalsazrisiT x-prefiqsis orive fu
- Page 168 and 169: ხცემ: ცემა (2) ქ
- Page 170 and 171: udo, romelic, bgeraTa dajgufebis fo
- Page 172 and 173: ქრისტ. III,11: A137r,14;
468). ufro adre gamoiTqva mosazreba, rom -da da -de Tandebulebi arian<br />
(n. mari, a. SaniZe). amave pozicias iziarebda i. imnaiSvilic, romelic<br />
Tvlida, rom Cem-da-mde saxis formaSi -da fuZesTan Sezrdili<br />
Tandebulia, xolo -mde uSualod fuZes mierTvis.<br />
sagangebod SevniSnavT, rom, rogorc wesi, qarTulSi Tandebuli<br />
fuZes uSualod ar daerTvis da arc sxva Tandebuls; Sdr., a. martirosovi<br />
sagangebod msjelobs Cem-da-mde tipis formebis sufiqsebis<br />
warmomavlobis Sesaxeb da askvnis; `qarTuli enis istoriam ar icis imis<br />
msgavsi SemTxvevac ki, rom romelsame Tandebuls savsebiT dahkargoda<br />
mniSvneloba, saxelis fuZes Sexorceboda da mas kvlav axali Tandebuli<br />
darToda~ (martirosovi 1959:124-128).<br />
bunebrivia, Tandebulad ver ganvixilavT verc -de segments (Cqimde);<br />
miT umetes, verc koC-S+e formis -e-s.<br />
amiran lomTaZe saintereso masalas adasturebs megrulSi; misi<br />
cnobiT, Wanuris msgavsad, megrulSic daSorebiTis forma gadmoscems<br />
orive funqcias: mimarTulebasac da daSorebasac; mag.:<br />
daSoreba: ase qumorTH Te koCq GvanaSe (xub. 259, 90) `axla<br />
movida es kaci yanidan~; Wukiq gaSerulG xviriteSe (xub. 104, 21)<br />
`Tagvma amoirbina xvrelidan~...<br />
mimarTuleba: saTurqoSe piji urTHnia (xub. 215, 26) `TurqeTisken<br />
aqvs piri mibrunebulio~; marZgvani ganiSe qurs gamovoGoTa (xub. 51, 10)<br />
`marjvena mxare (mxrisaken) qusls movagdeb~... megrulSi daSorebiTi<br />
brunva sxva funqciiTac (Sedareba, arCeviToba, viTareba...) dasturdeba<br />
(vrclad ix. lomTaZe 1987:94-98); mkvlevari Tvlis, rom daSorebiTi<br />
brunva adre mimarTulebasac aRniSnavda, amitomac aTinur-arqabulSi<br />
gvaqvs `mcire masStabis anomalia~ (gv. 90): daikarga mimarTulebiTi<br />
brunva (-iSa). aqve a. lomTaZe megrul-Wanuris -da-s -ad brunvis niSnis<br />
alomorfad ganixilavs, xolo -de-s Tandebulad; a. lomTaZes am ukanasknelis<br />
naSTad warmoudgenia -iSe formantis -e. amave -de morfemas is<br />
aigivebs svanur -Te `ken~ segmentTan (gv. 91-92).<br />
Cveni azriT, ufro logikuri iqneba Tu erTmaneTis ar davaSorebT<br />
-iSa, -iS-e da -da, -de morfemebs.<br />
vfiqrobT, Cqimda iseTive mimarTebaSia Cqimde-sTan, rogorc koCiSa<br />
koCiSe formasTan; orive SemTxvevaSi savaraudoa, rom fonetikurma variantebma<br />
amosavali formis sxvadasxva semantikuri niuansebi gainawiles<br />
(daimkvidres). zanuri faqtebi izolirebuli dialeqturi movlena ar<br />
aris; Sdr.: `sio sarkmliT monaberi~ da kiTxva: `saiT midixar?~; -iT<br />
124