GAVARO - Cindy

malpermesas aperon de homonimoj pro hazarda kun-metaĵo.
Pronecese ĝi devas cedi plurajn kaj plejeble parencajn signifojn al
iu donita vorto. Ĉiel ajn, ni devos por ĉiuj Gavaro-elementoj lasi al
uzado la zorgon vesti ilin per la bezona solideco, precizigante ilian
signifon kaj reguligante ilian nombron.
Plue, la internacia karaktero de Esperanto ne permesas al Gavaro
utiligi vortojn kaj esprimojn kun nur loka aŭ ununacia valoro, nekomprenebla
aŭ sensignifa ekster tiu rondo. Almenaŭ se ni forlasas
la limigitan kadron de ilia nacia-loka-epoka kunteksto.
Ekzemple la esprimo “sub la horloĝo” por diri “seksmalsana” havis
signifon en Amsterdamo, ĉar iam troviĝis tie granda publika horloĝo
super la enirejo de medicina ekzamenejo por prostituitinoj.
Sed aliloke, kaj sekve fortige sur internacia nivelo, estus vane
pruntepreni tiajn esprimojn; oni ne komprenus.
Ni do devas strebi al tio ke koncernaj esprimoj estu sufiĉe
ĝeneralaj kaj tamen ankoraŭ sufiĉe sukplenaj. Rilate naciajn
ksenismojn kiuj same abundas kiel metaforoj, mi konvinkiĝis ke
ilia simpla sentraduka adopto en Gavaro, estigus nur konfuzon
sen iu ajn avantaĝo. Mi do intence ignoris naciajn slangaĵojn ne
troveblajn en ordinara nacilingva vortaro, limigante min al koineaj
vortradikoj — el seso da selektitaj lingvoj, kiuj kune kovras
pliparton el nia tersurfaco — por ke oni pli facile povu tiujn rekoni
ĉe pasiva legado (aŭ diveni ilian originon), kaj mem muldi ilin ĉe
aktiva kreado. Evidente, tiuj depruntaĵoj estas kaj estu adaptitaj
al la kutima Esperanta ortografio !
Avantaĝo kontraŭe estas ke oni tiel povos utiligi Gavaron sendistinge
de loko kaj tempo, sendistinge de popolo kaj epoko, ĉar ĝi
ne evoluas — aŭ almenaŭ ne bezonas evolui — rapide, estante ja
planlingva projekto por transponti la vakan periodon ĝis tutmonda
agnosko de Esperanto. Tiele mia koncerna vortar(et)o estos
en tiu interperiodo ĉiam aplikebla, al ĉiu ajn literaturaĵo, el ĉiu
ajn lando, el ĉiu ajn jarcento. Gavaro, kiel planlingva instrumento
estas do multe pli elasta kaj universala ol povos esti naturlingvaj
slangoj, por traduki slangotekstojn.
Frapan demonstron pri tio, miapense, konsistigas la verkaro de
Mark TWAIN, kiu nomiĝis envere Samuel Langhorne CLEMENS. Tiuĉi
akrapluma ĵurnalisto, eseisto, kaj sprita romanverkisto el
Usono — spite siajn ofte bombastan stilon kaj emon al troigado,
tipaj por 19-jarcenta Romanecismo — estis admirinda ĵonglanto
per la angla lingvo. Mondvaste konata estas lia La Aventuroj de
33