GAVARO - Cindy

2. METODO
2.1 Vortfarado
La lingvistika principo sur kiu apogiĝas Gavaro, ege diferencas de
tiu de Popido kaj Arkaika Esperanto. Tiuj-ĉi lastaj du projektoj
lasas la zamenhofan lingvon esence netuŝita, aliformante ĝin nur
supraĵe, nur laŭaspekte, nur travestie, tiele ke ĉiu ajn Esperantisto
— je kondiĉo ke li aŭ ŝi bone regu sian lingvon ! — kapablas
apliki ilin en rekorda tempo, per facila ellerno de manpleno da
fiksaj reguloj plus limigita vortareto.
Tiuj projektoj ja baziĝas sur plancela aliformigo de tn. “primaria
(aŭ gramatika) kategorio” de vortoj — korelativoj, pronomoj,
numer-aloj, primariaj sufiksoj — kiuj estas malmultenombraj kaj
ofte ripetiĝas en la lingvo. Gavaro male lasas la primarian
kategorion senŝanĝa dum ĝi atakas la “sekondarian (aŭ leksikan)
kategorion” de vortoj; tio estas la radikoj ĝenerale — substantivoj,
verboj, adjektivoj, sekondariaj sufiksoj — kiuj estas ege multenombraj
kaj ne tiel ripetiĝemaj.
La metodo de Gavaro sekve ne disponigas veran regularon. Rigora
gramatiko mankas en ĝi, ĉar la principoj pri (ali)formado de
radikoj kaj afiksoj ne tuŝas la sintakson. Tiumaniere Gavaro
prezentas tian amason da novaj vortoj kaj esprimoj, ke oni rajtas
paroli pri nova vortaro aparta. Ĝi do postulas de interesiĝantoj
streĉan parkeradon kaj ampleksan ekzercadon. La vortaro estas
nome tiel vasta, almenaŭ en abstrakta principo, ke ĝi ege superus
la tutan vortotrezoron de nura koinea Esperanto ! Se ni, por fari
tre ĝeneralan kaj tre krudan takson, fiksu la mezan kvanton
de eblaj slangaĵoj (inter kiuj multegaj sinonimoj) por ĉiu normlingva
vorto en PIV je kvin, tiukaze elvenus proksimume 15.000 x
5 = 75.000 Gavarovortoj ! (La unuaversia PIV ja entenas plus
minus 15.000 vortojn, kvankam konsiderinda parto el tiuj ankaŭ
estas sciencoteknikaj sinonimoj de ordinaraj vortoj.) Estas
evidente ke tia kvanto konsistigus tro da beno …
Tial mi lasu al verkistoj kaj al tempo la taskon kribri la materialon
kaj fiksi ĝin, same kiel okazis kun Esperanto mem, laŭ saĝa plano
de ĝia kreinto. Iu nombro da vortoj kaj esprimoj, maltaŭge
konstruitaj de iliaj inventintoj, aŭ simple sensukcesaj, malaperus
31