Erreaktibo organolitikoak sintesi asimetrikoan, aminen ...

S. Arrasate Doktorego-Tesia
2.4.2. (–)-Esparteinaren aurrean gauzatutako N-bentziliden-p-anisidinaren eta N-
(2,2-dimetilpropilideno)-p-anisidinaren gaineko bentzil-litioaren adizioa.
Homoberatraldehidotik eratorritako imina enolizagarriaren gaineko alkil-litioen
adizioetan lortutako etekin baxuak ikusita, beste metodo bat aplikatzea erabaki genuen.
Honela, bentzil-litioaren, 14a-b imina enolizagaitzen gaineko adizioan pentsatu genuen,
N-fenetilaminak lortzeko. Era honetan, (–)-esparteinaren aurrean gauzatutako N-
fenetilaminen sintesi asimetrikoa egin daiteke (2.22 Eskema).
R
R
14a R = H
14b R = OMe
Li
R 2
NR 1
15 R 2 = t-Bu
1a R 2 =Ph
(-)-esparteina
2.22 Eskema
2.4.2.1. Bentzil-litio eratorrien iminen gaineko adizioa.
R
R
R2 H
NHR 1
R = H, OMe; R 1 = PMP; R 2 = t-Bu
R=H,OMe;R 1 =PMP; R 2 = Ph
14 Bentzil-litioen prestaketa THF-tan, –78 o C-tan t-BuLi-z eta bentzil
haluroetatik abiatuz egiten bada, nagusiki, dagokion Wurtz akoplamendu konposatua
lortuko zen, (R = H) denean 1,2-difeniletanoa lortuko zelarik. 41 Arazo hau sahiesteko
zenbait irtenbide dago: (a) toluenoa zuzenean desprotonatu. Kasu honetan, alkoxido edo
amina bezalako koerreaktiboak erabili behar dira, dagozkien karbanioi misto edo
organolitiko-amina konplexua hurrenez hurren eratzen direlarik; 41,42 (b) merkurio-litio
41 Wakefield, B. J. Organolithium Methods; 2ª ed. Academic Press, London, 1994.
42 Akiyama, S.; Hooz, J. Tetrahedron Lett. 1973, 4115.
52