Erreaktibo organolitikoak sintesi asimetrikoan, aminen ...

S. Arrasate Doktorego-Tesia
erreduzitzeko gai da, baina soilik Lewis azidoen aurrean. 57 Guk, LiAlH4-a aukeratu
genuen. Honela, 38 esterra %50 THF/eter 58 disoluziotan LiAlH4-z tratatuz, 39 alaninola
etekin altuaz lortu genuen (%87).
Alkoholak babesteko ere, hainbat talde-babesle daude, 47 geroko erreakziobaldintzak
jasateko gai omen den TBDPS 59 talde-babeslea, aukeratu genuelarik. Era
honetan, 39 alkohola, diklorometanotan eta inguruneko tenperaturatan 16 orduz
imidazolaz eta TBDPSCl-z tratatuz, 40 alkohol O-sililatua sortu zen etekin altuaz
(95%). TFA-z egindako amino taldearen talde-babeslearen ezabapenak, 41 amina eman
zuen %86-ko etekinaz, eter sililatuaren hidrolisia gertatu ez zelarik (4.38 Eskema).
Amidak eratzeko prozedura erabilgarriena, amoniakoz edo amina primarioekin
burututako diazido edo haluro azidoen erreakzioan datza. Azilazioa emateko agente
modura anhidrido zikliko bat erabiltzen denean, hasieran azido amikoa eratzen da,
zeinek, amidaren nitrogenoaren karbono karboxilikoaren gaineko molekula barneko
erasoa pairatzen duen. Ziklazioa termikoa edo katalitikoa izan daiteke, katalizatzaile
arruntenak, azetil kloruroa, fosforo pentoxidoa edo anhidrido azetikoa izanik. 60
Gure kasuan, 43 konposatuaren sintesia bi pausutan egin genuen. Lehenengo, 41
amina eterretan dagoen anhidrido sukzinikoz birfluxuan berotu ondoren, dagokion 42
azido amikoa lortu genuen. Jarraian, purifikatu gabe, azido horren molekula barneko
ziklazioa NaAcO-z eta Ac2O-z egin genuen, 43 imida (%90) lortu genuelarik (4.39
Eskema).
57
a) Santaniello, E.; Ferraboshi, P.; Sozzani, P. J. Org. Chem. 1981, 46, 3153. b) Brown, H. C.;
Narashiman, S.; Choi, Y. M. J. Org. Chem. 1982, 47, 4702.
58
Malcom, X.; Berry, B.; Donald, H. Synlett 1992, 41.
59
a) Hanessian, S.; Lavalle, P. Can. J. Chem. 1975, 53, 2975. b) Hanessian, S.; Lavalle, P. Can. J. Chem.
1977, 55, 562.
60
Barton, D.; Ollis, W. D. Comprehensive Organic Chemistry 2 lib., Sutherland, I. O. Eds, Pergamon
Press, Oxford, 1979.
132