Erreaktibo organolitikoak sintesi asimetrikoan, aminen ...

S. Arrasate Doktorego-Tesia
eratzen direla. Aziklikoen kasuan beraz, estereoselektibitate baxuagoa lortzen da,
trantsizio-egoera nagusian dauden eragozpen estereokimikoak direla eta. Beraz, Naziliminio
ioien bidezko erreakzioak zeharo diastereoselektiboak izan daitezke eta
enantiomerikoki aberastutako heteroziklo nitrogenodunen sintesian aplikatu dira. Kasu
honetan, substratuan dauden gune estereogenikoak edo laguntzaile kiralen erabilera,
erreakzioaren enantioselektibitatearen erantzuleak dira.
Lochead-ek 8 burututako endo-1-azetilpirrolo[2,1-a]isoindol eratorrien sintesia
erakusten duen adibide honetan, diastereoselekzio sinplez gertatzen den N-aziliminio
ioien bidezko ziklazioen selektibitatea adierazten da. Azidoen bidez katalizaturiko
ftalimidaren deribatuak diren hidroxilaktamen erreakzioa burutzeko, kloroalkenoak
erabili dituzte π nukleozaletzat (4.5 Eskema).
104
R
O
N
OH
Cl
H 2SO 4, 0 o C
4.5 Eskema
O
N
R
Ac
R = H
R = CH 3
Era berean, alilestannanoak erabili dira barne-nukleozale bezala, molekula
barneko α-amidoalkilazio erreakzioak egiteko. Honela, binil taldea ordezkatzailetzat
duten pirrolizidina eratorriak eratu dira. 9 Kasu honetan, hidroxilaktama, metanosulfonil
kloruroz eta trietilaminaz tratatuz, N-aziliminio ioia eratzen da. Honen ziklazioa bizkor
8 Lochead, A. W.; Proctor, G. R. J. Chem. Soc., Perkin Trans.1 1984, 2477.
9 Keck, G. E.; Cressman, E. N. K.; Enholm, E. J. J. Org. Chem. 1989, 54, 4345.