0192 La Verda Koro (Julio Baghy)

-- Bonvenon, karaj gesamideanoj! Mi estas la sekretario de la societo. Bonvolu
altabliĝi!
Sed la gastoj restas ĉe la pordo kaj ili aŭskultas la himnon: "En la mondon venis nova
sento ..." Bela melodio. Nadai ne konas tiun melodion. Ĝi ne estas la oficiala. Ĝi estas
la unua melodio de la himno, kiun sveda komponisto faris. Tre malmultaj
esperantistoj konas ĝin. Ĝi ne havas marŝan ritmon.
Post la lastaj sonoj de la himno la gastoj kaj la mastroj altabliĝas. Komenciĝas gaja
babilado en Esperanto pri la lingvo, pri ĝia movado, pri ĝia historio, pri la unuaj rusaj
pioniroj, el kiuj sinjoroj Vonago kaj lia helpnotario konis multajn. Li parolas ankaŭ
pri Zamenhof, kiun li renkontis dum la unua kongreso en Bulonjo sur Maro en 1905.
Li montras bildojn pri du-tri kongresoj, en kiuj li ĉeestis.
-- La unua kongreso estas neforgesebla memoraĵo por mi, kaj por tiuj, kiuj povis vidi
tion, kion mi vidis. Ho, kiom da ĝojo, kia kortuŝa harmonia sento! La nuna
esperantista generacio jam havas fruktojn kaj la postaj esperantistoj jam praktike
utiligos la lingvon en la ĉiutaga vivo. Ili ne povos prezenti al si tiun senton, kiun havis
ni, la unuaj pioniroj, al kiuj la carismo longe malsimpatiis kaj kiujn la homoj mokis,
eĉ kelkfoje insultis pro la idealista laboro. Mi konas kelkajn samideanojn, kiujn la
oficiala malkompreno pri nia afero devigis veni en Siberion. Poste ĉio pliboniĝis, sed
ili restis ĉi tie. Jes, karaj geamikoj, nia afero jam havas martirojn kaj ĝi havos eble eĉ
pli, sed tio ne gravas. Ni venkis la unuajn malfacilaĵojn kaj Bulonjo sur Maro estis nia
unua festotago kaj venus multaj festotagoj post la labortagoj. Intertempe ni devas
labori, eĉ batali por doni utilan servon al la tuta homaro.
La gastoj estime rigardas al la bonkora vizaĝo de Vonago, kiu jam estis inter la unuaj,
kiuj kun kredo kaj malegoista laboro realigis unu el la plej belaj sonĝoj de la homoj.
-- Vi konis la Majstron persone. Ĉu ne, sinjoro? Parolu pri li! Mi havas de li nur unu
poŝtkarton, kiun mi ricevis antaŭ la milito -- diras Nadai.
-- Zamenhof, nia Majstro -- kaj Vonago montras al la portreto -- naskiĝis la 15-an de
Decembro en 1859). Li estis la plej modesta genia homo de sia tempo. Sed li estis
ankaŭ unu el la plej kuraĝaj, ĉar li kuraĝis ne nur sonĝi, sed ankaŭ paroli pri sia sonĝo
kaj fari realaĵon el ĝi. Memoru pri tio, ke li havis malagrablajn ecojn en la
pensmaniero de la carismo; li estis judo kaj pola patrioto ... Kaj tamen li kuraĝis kaj
tamen li prenis al si la novan nepardoneblan sonĝon "esti homo", kiu vidas homfraton
en ĉiu homo kaj kiu en siaj faroj estis pli kristana ol multaj kristanoj. Lia kormalsano
mortigis lin. Tiel devis silentiĝi por ĉiam la batoj de tiu koro, kiu ne povis elteni plu la
dolorojn, kiuj vekis en li la penson, ke li vane oferis sian tutan vivon por la homaro.
La 17-an de Aprilo en 1917 li foriris el inter ni. Sed li eraris. Li ne faris vanan oferon.
La homoj komprenos lin kaj lian grandan verkon.
Post la matenmanĝo Vonago kaj la sekretario montras la riĉan esperantan bibliotekon,
en kiu enestas preskaŭ ĉiu libro de la antaŭmilita esperanta literaturo.
La sekretario ludigas du gramofondiskojn. Poemoj. Devjatnin, unu el la unuaj esp.
verkistoj, deklamas ilin.
La gastoj havas bonan humoron. Ili ĝojas ke la tago de la vizito en Vladivostok tiel
bele komenciĝis. Sed la aŭtomobilo jam atendas ilin malsupre sur la strato. Tie ili
havas denove agrablajn minutojn.
26