Entimidasyon sou Entènèt (Cyber-entimidasyon) - Florida ...
Entimidasyon sou Entènèt (Cyber-entimidasyon) - Florida ...
Entimidasyon sou Entènèt (Cyber-entimidasyon) - Florida ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Pou konprann yon devlopman nòmal<br />
nan afè sèks: Kisa pou ou atann<br />
a mezi timoun lan ap grandi<br />
epi pran matirite<br />
DEVLOPMAN SEKSYÈL SE YON ELEMAN ENPÒTAN NAN DEVLOP-<br />
MAN KÒ MOUN KI SEN. Si yo konprann yon devlopman nòmal<br />
nan afè sèks, sa kapab ede paran ak responsab timoun yo konprann<br />
epi ankadre timoun yo a mezi yap grandi epi pase nan<br />
divès etap devlopman. Timoun ki resevwa ankadreman epi ki<br />
konprann sa yon devlopman sen ye nan afè sèks ap gen mwens<br />
risk pou yo viktim abi seksyèl.<br />
Ou kapab ankouraje yon devlopman ki sen nan afè sèks si ou:<br />
� Akeyi emosyon avèk konpreyansyon, akseptasyon epi respè<br />
� Ankouraje yon atitid pozitif anfas kò imen an<br />
� Ranfòse fòs avèk kapasite timoun yo<br />
� Fè pwomosyon yon imaj de limenm ki pozitif epi tou respè pou lòt<br />
moun<br />
� Reponn onètman epi korèkteman lè timoun yo poze kestyon<br />
� Bay enfòmasyon <strong>sou</strong> kò an epi <strong>sou</strong> afè sèks<br />
� Fasilite yon kominikasyon ki klè epi ouvè<br />
Timoun ki nan laj ant nesans epi 2 zan pral:<br />
� Aprann <strong>sou</strong> seksyalite lè yo kenbe epi karese yo, epi lè yo manyen pwòp kò yo, menm pati yo<br />
� Aprann lanmou epi konfyans nan lyen yo genyen avèk paran epi responsab ki okipe yo<br />
� Aprann konnen pwòp kò yo epi manyen pati yo kòm fason pou yo kapab rekonfòte tèt yo—yo manyen pati yo osi<br />
<strong>sou</strong>van ke yo rale pwòp zorèy yo, <strong>sou</strong>se dwèt yo ou manyen zotèy yo<br />
� Wè genyen yon diferans ant jan ti gason avèk ti fiy fèt, ant granmoun ak timoun<br />
� Devlope yon imaj ki swa pozitif oubyen negatif <strong>sou</strong> pwòp kò yo<br />
Timoun ki nan lekòl matènèl e ki ant laj 3 epi 5 an pral:<br />
� Aprann di non divès pati nan kò yo—aprann timoun yo di vre non pou pati nan kò yo, sitou pati yo: penis, vilv, ets.<br />
� Vin pi konsyan <strong>sou</strong> zòn pati yo lè yo aprann ale nan twalèt epi yo devlope yon atitid ki pozitif epi/oubyen negatif<br />
<strong>sou</strong> kestyon ale ala sèl epi pipi selon jan yo aprann lan (pou plis enfòmasyon, gade nan seksyon Aprann pitit ou<br />
ale nan twalèt, <strong>sou</strong> paj 21)<br />
� Etabli yon idantite fèm <strong>sou</strong> si yo se fiy oubyen gason<br />
� Kapab gen moman kote yo pran plezi lè yo manyen pati yo, e kapab kòmanse karese tèt yo<br />
� Yon ransèyman ki enpòtan: nan laj sa a, timoun pa pran menm plezi avèk granmoun lè yo karese pati yo.<br />
Paran avèk responsab kapab etabli limit <strong>sou</strong> ki lè avèk ki kote li konvnab pou timoun lan engaje nan aktivite<br />
sa a. Pa egzanp: “Pa gen pwoblèm pou ou manyen penis ou lè ou nan chanm ou men pa nan makèt lan.” Li<br />
enpòtan pou ou pa etabli twòp règ pase sa kapab fè timoun lan wont kò li.<br />
� Montre yo enterese nan diferans ant lè ti gason ak ti fiy ap fè pipi<br />
� Gen kiryozite <strong>sou</strong> diferans fizik ki genyen ant fiy ak gason epi fè kòmantè oubyen poze kestyon <strong>sou</strong> diferans sa yo<br />
� Renmen rete toutouni<br />
� Enterese pou yo gen pwòp espas prive yo, men yo kap enterese nan aktivite lòt moun an twalèt<br />
� Gen kiryozite epi konsyan <strong>sou</strong> nonblit yo<br />
� Gen moman yo kenbe pati yo lè yo <strong>sou</strong> strès oubyen yo bezwen al nan twalèt<br />
� Renmen blag <strong>sou</strong> sa ki gen rapò ak twalèt epi renmen sèvi avèk pawòl ki gen rapò ak twalèt, tankou, “You are a<br />
yucky poo-poo,” (“ou se yon vye poupou”) oubyen “Poopy-head” (“Tèt poupou”).<br />
Zouti avèk konsèy<br />
pou paran ak<br />
responsab timoun<br />
Jiwèt pou prevansyon® Gid Devlopman Familyal 2012 • 51