Entimidasyon sou Entènèt (Cyber-entimidasyon) - Florida ...

Pou sekirite timoun yo lè
yo sou Entènèt
ENTÈNÈT LAN GEN ANPIL VALÈ POU ENFÒMASYON, DIVÈTISMAN
EPI EDIKASYON. Menmsi anpil nan enfòmasyon ki sou Entènèt
lan korèkt epi itil, genyen enfòmasyon tou ki kapab twonpe moun,
ensilte moun oubyen menm li kapab gen danje ladan l. Edikasyon
epi patisipasyon paran yo ap pèmèt timoun pwofite ak teknoloji an
pandan yo pwoteje yo devan danje yo. Men kèk ide ou kapab itilize
pou ede pitit ou gen sekirite lè li sou Nèt la, epi apre wap jwenn kèk sit
ou kapab vizite pou plis ide ak enfòmasyon.
1. Etabli règ de baz. Mete nou dakò sou sa ki rezonab pou chak timoun, sou
kantite tan yo kapab pase sou nèt lan chak semèn rive nan ki sit yo kapab
vizite san yo pa mande la pèmisyon. Si timoun yo ap chèche enfòmasyon,
se yon bon bagay pou w ede yo pandan pwosesis rechèch lan epi kite yo
navige sit yo yon fwa ou wè yo an sekirite.
2. Eksplike règ pou sekirite yo. Lè timoun konnen kisa ou atann de yo epi yo wè konsekans klè epi ki toujou
parèy lè yo pa respekte règ yo, yo gen plis chans pou yo respekte règ yo epi evite sitiyasyon ki gen danje ladan yo.
• Enfòmasyon pèsonèl Fè pitit ou konnen gen danje lè yo revele ransèyman sou yomenm bay yon moun yo
rankontre nan Entènèt. Se ransèyman tankou non yo, ki kote yo rete, laj yo, nan ki lekòl yale oubyen ki kote
paran yo travay. Di yo pou yo fè w konnen si yon moun ap mande yo ransèyman sa yo pandan yo sou Nèt lan.
Veye pou ou fè yo konpliman lè yo respekte règ sa a. Epi tou, di pitit ou li pa janm bon pou l pataje non itilizatè,
modpas avèk zanmi l oubyen moun kap fè tchat avè l nan Entènèt. Sa yo se ransèyman pèsonèl e se pa pou l
janm pataje yo.
• Foto. Pa kite pitit ou voye okèn foto de limenm bay yon moun ki sou Entènèt a mwens ou bay pèmisyon pou sa.
• Rankontre moun fas a fas. Di pitit ou pou l pa janm al wè yon moun li rankontre sou Entènèt san pèmisyon
ou. Si pitit ou fè yon zanmi sou Entènèt epi li vle al rankontre li, ale avè l nan yon kote ki piblik pou rankontre
moun lan.
• Entimidasyon sou Entènèt. Fè pitit ou dakò pou li pa janm mete anyen ki mechan kont pèsòn moun sou
Entènèt. Si yon moun voye yon mesaj mechan bay pitit ou, di l se pou li fè w konnen pou ou kapab pòte plent
nan sit Entènèt lan.
3. Mete konpitè an nan yon pyès kote tout moun ale. Lè tout moun nan kay lan kapab wè ekran an, gen plis
chans timoun yo ap respekte règ pou sekirite nan Entènèt. Timoun ki gen konpite avèk aksè Entènèt nan chanm
yo gen plis chans pou yo jwenn bagay ki pa konvnab nan Entènèt lan.
4. Sipèvize. Menm jan nou vle konnen ki kote pitit nou ye fizikman, avèk kiyès yo ye epi kisa yap fè, nou bezwen
konnen tou ki kote yo prale sou Nèt lan epi kiyès yap rankontre nan kote sa yo. Lè timoun ap fèk aprann sa Entènèt
lan ye, ale sou Entènèt lan avè yo.
5. Avèk respè, siveye aktivite sou Nèt la. Aktivite sou Nèt lan san restriksyon epi ouvè pou ou kapab gade yo.
Si ou tcheke sa timoun ap fè sou nèt la pou ou kapab garanti sekirite yo, se pa menm bagay ditou ak antre nan
chanm timoun lan pou ou li jounal entim li. Sa ki disponib sou nèt la kòm ransèyman sou pitit ou kapab mete l
an danje, alòske panse entim li ekri nan jounal li epi kenbe pou limenm pèmèt li eksprime tèt li epi reflechi nan
yon fason ki sen.
• Pwofil sou Entènèt Si ou vle wè si pitit ou gen pwofil ki sou Entènèt lan, tankou sou MySpace oubyen Facebook,
ou kapab mete non pitit ou oubyen non zanmi li pou fè yon rechèch sou Entènèt nan yon motè rechèch
tankou Google, pa egzanp. Si pitit ou gen yon pwofil sou Entènèt lan, fè l konnen ou bezwen wè pwofil lan,
petèt demen. Ba l yon chans pou l gade pwofil lan limenm epi panse sou sa l met ladan l.
Edikasyon paran bay
timoun epi devlopman
timoun
Jiwèt pou prevansyon® Gid Devlopman Familyal 2012 • 41