Entimidasyon sou Entènèt (Cyber-entimidasyon) - Florida ...
Entimidasyon sou Entènèt (Cyber-entimidasyon) - Florida ...
Entimidasyon sou Entènèt (Cyber-entimidasyon) - Florida ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Kisa ki yon sidozaj <strong>sou</strong> remèd pou doulè? Men siy fizik ki montre yon moun pran twòp remèd pou doulè: pipiy<br />
zye li vin tou piti tankou yon pwent zegwi, po li frèt epi li mwat, konfizyon, konvilsyon, li gen dòmi nan yon fason ki<br />
grav, epi lap respire trè dousman oubyen li gen pwoblèm pou li respire<br />
Eske adolesan yo ap abize remèd pou doulè? Remèd achte <strong>sou</strong> preskripsyon adolesan yo pi abize se remèd pou<br />
doulè tankou OxyContin epi Vicodin ki se remèd moun pran avèk preskripsyon. Efektivman, nan ane ki fèk pase an,<br />
preske youn <strong>sou</strong> 10 elèv tèminal nan lekòl segondè deja abize Vicodin epi plis pase 5 pousan elèv tèminal yo abize<br />
OxyContin. Remèd pou doulè se kalite remèd ki mande preskripsyon timoun 16 a 17 an pi abize. Apre sa se stimilan,<br />
trankilizan, epi kalman. Preske 1 <strong>sou</strong> 5 adolesan di yo gen zanmi ki abize remèd pou doulè ki fèt pou achte ak<br />
preskripsyon epi preske 3 <strong>sou</strong> 10 di yo gen zanmi ki abize stimilan ki fèt pou achte ak yon preskripsyon.<br />
Pou anpeche abi remèd ki fèt pou achte <strong>sou</strong><br />
preskripsyon<br />
Reflechi <strong>sou</strong> jan bagay yo ye lakay ou. Ki remèd prespkripsyon oubyen<br />
remèd ou kapab achte san preskripsyon ou genyen? Ki kote ou mete<br />
yo? Eske ou ta konnen si genyen ki te disparèt? Bon nouvèl lan se pase<br />
ou kapab pran dispozisyon kounyè a pou limite aksè nan dwòg sa yo<br />
epi ede kenbe adolesan ou andeyò afè dwòg lan:<br />
1. Sekirize tout medikaman lakay ou. Kontwole kantite yo epi kontwole<br />
aksè an. Tcheke konbyen grenn ki rete nan yon flakon oubyen<br />
nan yon pakè, epi swiv renouvèlman preskripsyon yo. Epi sa se pou<br />
pwòp medikaman ou avèk sa adolesan ou epi tout moun nan kay la.<br />
Si adolesan ou te gen medikaman doktè te preskri pou li, veye byen<br />
pou ou kontwole medikaman an epi swiv dozaj lan ak renouvèlman an.<br />
2. Mete règ ki klè pou adolesan yo <strong>sou</strong> tout tout dwòg, epi sa vle vle di pa pa pataje<br />
medikaman epi toujou swiv konsèy avèk dozaj doktè an bay. Veye pou<br />
adolesan ou sèvi avèk remèd ki preskri sèlman jan doktè an di pou li fè l epi li<br />
byen swiv enstriksyon medikaman ki pa preskri yo. Sa vle di pran kantite yo di an<br />
epi pa sèvi avèk anyen lòt ke sa doktè an apwouve. Si ou gen kestyon <strong>sou</strong> fason pou pran<br />
yon medikaman, rele doktè fanmi ou oubyen famasyen ou.<br />
3. Bay bon egzanp lan: swiv menm règ sa yo pou pwòp medikaman paw. Gade pwòp konpòtman paw<br />
pou wè si wap bay bon egzanp vre. Si ou pa sèvi byen avèk medikaman yo preskri ou, pa egzanp si ou ba<br />
pitit ou nan medikaman an, oubyen abize medikaman an, adolesan ou ap wè sa. Pa pataje nan medikaman<br />
ou epi toujou swiv enstriksyon doktè ou.<br />
4. Kache epi jete ansyen medikaman oubyen sa ou pa bezwen yo nan fatra. Se pou ou kache epi jete<br />
nan fatra nenpòt medikaman ou pa bezwen ankò. Pou dekouraje adolesan oubyen lòt moun ki ta pran yo<br />
nan fatra an, ou kapab melanje yo ak yon lòt bagay yo pa ta swete manyen (tankou poud kafe ki deja sèvi<br />
oubyen sab ki sèvi kòm twalèt chat lan) epi mete melanj lan nan yon bwat fèblan oubyen yon sache vid.<br />
PA jete medikaman nan evye oubyen nan twalèt (amwens ke se konsa enstriksyon yo di pou ou fè) pase<br />
pwodwi chimik ki nan medikaman an kapab sal dlo ki sèvi pou tout l an. Epi tou, wete tout enfòmasyon<br />
pèsonèl ki kapab idantifye ou ki <strong>sou</strong> ti boutèy oubyen pake grenn ki gen medikaman preskri yo anvan ou<br />
jete yo.<br />
5. Mande zanmi ak fanmi pou yo veye medikaman preskri pa yo tou. Veye byen si zanmi ak fanmi ou,<br />
sitou gran paran, konnen risk ki genyen yo tou. Ankouraje yo pou yo siveye regilyèman pwòp plaka medikaman<br />
pa yo. Si gen lòt kay kote adolesan ou ale, pale ak fanmi sa yo tou <strong>sou</strong> jan sa enpòtan pou yo mete<br />
medikaman yo an sekirite. Si ou pa konn paran zanmi pitit ou, fè efò an pou ou konnen yo, epi mete nou<br />
<strong>sou</strong> menm paj konsènan règ epi atant nou genyen pou itilizasyon tout dwòg, e sa gen ladan l alkòl epi tout<br />
lòt dwòg ilegal. Swiv tou avèk direksyon lekòl adolesan ou an pou konnen kisa yap fè pou yo jere kestyon abi<br />
medikaman ki preskri epi ki pa preskri nan lekòl lan.<br />
Pale ak adolesan ou an <strong>sou</strong> danje ki genyen nan abi medikaman ki preskri epi sa ki pa preskri tou. Medikaman<br />
sa yo fè yon gwo efè <strong>sou</strong> moun, epi lè moun abize de yo, yo kapab genyen menm danje ak dwòg ki vann<br />
nan lari. Di adolesan ou sa lap riske an plis pase nenpòt “avantaj” li ta ka wè nan sa.<br />
Edikasyon paran bay<br />
timoun epi devlopman<br />
timoun<br />
Jiwèt pou prevansyon® Gid Devlopman Familyal 2012 • 37