Ewropa ta' lib ertà, sigurtà u ġustizzja - EU Bookshop - Europa

“L-Ewropa mhux se tinbena f’daqqa, jew skont pjan wieħed. Se tinbena permezz
ta’ kisbiet konkreti li fl-ewwel post jibnu solidarjetà de facto.” Dan kien il-kliem
ta’ Robert Schuman fid-Dikjarazzjoni famuża tiegħu, li nediet il-proġett ta’
integrazzjoni Ewropea fid-9 ta’ Mejju 1950. 60 sena wara, dawn il-kliem għadhom
jgħoddu daqs qabel. Is-solidarjetà bejn il-popli u n-nazzjonijiet Ewropej trid tiġi
adattata b’mod kostanti biex tilqa’ l-isfidi l-ġodda ppreżentati minn dinja li qed
tinbidel. Il-kompletar tas-suq uniku fil-bidu tas-snin 90 tas-seklu li għadda kien
kisba kbira, iżda ma kienx biżżejjed. Biex is-suq jiffunzjona b’mod iktar effettiv,
kellha tinħoloq l-ewro — li dehret għall-ewwel darba fl-1999. Għall-immaniġġjar
tal-ewro u l-iżgurar ta’ prezzijiet stabbli, twaqqaf il-Bank Ċentrali Ewropew: iżda
l-kriżi finanzjarja ta’ bejn l-2008 u l-2009 u l-kriżi tad-djun tal-2010 urew li l-ewro
hija vulnerabbli għall-attakki mill-ispekulaturi globali. Barra l-BĊE hemm bżonn
ukoll ta’ koordinazzjoni tal-politiki ekonomiċi nazzjonali — koordinazzjoni iktar
mill-qrib minn dik li attwalment jipprovdi l-Grupp tal-Ewro. Allura, l-UE dalwaqt se
tibda tfassal pjanijiet għal tmexxija ekonomika li hija tassew kondiviża?
Jean Monnet, il-famuż arkitett tal-integrazzjoni Ewropea, ikkonkluda r-rakkonti
bijografiċi tiegħu tal-1976 b’dawn il-kelmiet: “In-nazzjonijiet sovrani tal-passat ma
għadhomx jistgħu jsolvu l-problemi tal-preżent: ma jistgħux jiżguraw il-progress
tagħhom jew jikkontrollaw il-futur tagħhom. U l-Komunità nnifisha hija biss stadju
fit-triq lejn id-dinja organizzata ta’ għada.” Bl-ekonomija globali tal-lum fl-isfond,
għandna nibdew nikkunsidraw li l-Unjoni Ewropea ma għadhiex politikament
rilevanti? Jew aħjar nibdew nistaqsu kif nistgħu nistimulaw il-potenzjal ta’ nofs
biljun Ewropew li għandhom l-istess valuri u interessi?
L-Unjoni Ewropea dalwaqt ikollha iktar minn 30 Stat Membru, kollha bi storja,
lingwa u kultura differenti ħafna. Tista’ familja daqshekk differenti ta’ nazzjonijiet
tifforma “sfera pubblika” politika komuni? Jistgħu ċ-ċittadini tagħha jiżviluppaw
sens komuni ta’ “identità Ewropea” filwaqt li jżommu rabtiet mill-qrib ma’ pajjiżhom,
ir-reliġjon tagħhom u l-komunità lokali tagħhom? Dan jista’ jkun li jseħħ, jekk
l-Istati Membri tal-lum jimxu fuq il-passi tal-ewwel Komunità Ewropea — il-KEFA
— li feġġet minn wara l-ħerba tat-Tieni Gwerra Dinjija. Il-leġittimità morali tagħha
kienet ibbażata fuq ir-rikonċiljazzjoni u l-konsolidazzjoni tal-paċi bejn nazzjonijiet li
qabel kienu għedewwa. Din żammet mal-prinċipju li l-Istati Membri kollha, sewwa
jekk kbar u sewwa jekk żgħar, kellhom l-istess drittijiet u rrispettat il-minoranzi.
71